'Dat moeten wij dan ook binnen twee jaar
waarmaken.' Maar tot onze grote verba
zing was het binnen vier maanden al
rond. Eind maart 1999 zag het geheel van
toezeggingen er dusdanig uit dat de kerk
voogdij er alle vertrouwen in had dat het
zou gaan lukken en aldus liet begin april
1999 de kerkenraad de opdracht uitgaan.
Tot ons grote verdriet echter heeft de
heer Westpalm van Hoorn dat niet meer
mogen meemaken. In mei 1999 is hij
onverwacht overleden. Dat verdriet ons
hier bijzonder. Ik stel daarom voor dat dit
raam tot zijn nagedachtenis zal strekken.
En ik ben nogmaals des te blijer dat u,
mevrouw Westpalm van Hoorn, hier bent.
Dan wil ik de Commissaris van de Konin
gin vragen om het raam te onthullen.
Maar dat doe ik niet dan nadat ik ook alle
particuliere giftgevers heel hartelijk heb
bedankt. Ik heb de fondsen wel genoemd,
maar ook van particuliere kant - gemeen
teleden, gastleden, Burghenaren. mensen
die de geschiedenis een warm hart toe
dragen - is zeer royaal bijgedragen aan
dit raam. Onze dank daarvoor."
Toespraak door drs. W.T. van Gelder,
Commissaris van de Koningin
"De Nederlandse Hervormde kerk van
Burgh en de statenzaal in Middelburg
hebben enkele dingen met elkaar
gemeen. In de eerste plaats zijn dat de
gebrandschilderde ramen. In de staten
zaal zijn die geschonken door de Zeeuw
se afdeling van de Wageningse studen
tenvereniging. Hier in de kerk is het het
provinciaal bestuur dat de gift heeft
Drs. W.T. van Gelder.
gedaan. In de afbeeldingen heb ik geen
overeenkomsten kunnen ontdekken.
Maar, de wapens van de zes stemgerech
tigde steden zijn zowel hier als in Middel
burg aanwezig. In de statenzaal zijn zij
aangebracht op de schouw, achterin de
zaal. Het wapen van Zeeland staat cen
traal. Dat geldt ook hier in het raam met
daaromheen de wapens van de steden
Middelburg, Goes, Vlissingen, Zierikzee,
Tholen en Veere. In de statenzaal ontbe
ren wij het wapen van de eerste edele -
de vertegenwoordiger van de Prins van
Een deel van de aanwezigen. In de eerste bank de leden van de kerkenraad.
Oranje. Maar daar staat weer tegenover
dat wij in het Zeeuws Museum het wand
tapijt met de beeltenis van Willem de
Zwijger hebben hangen. Dat houdt de
boel toch ook weer in evenwicht.
De oudste overeenkomst is dat de Abdij
met daarin de refter - de huidige staten
zaal - en de kerk van Burgh uit religieuze
overtuigingen tot stand zijn gekomen. Op
het moment dat uw kerk werd gebouwd,
was de Abdij trouwens al een eeuw in
gebruik bij de wereldlijke macht, want in
1574 verdreven de troepen van Willem
van Oranje de norbertijnen niet alleen uit
de Abdij, maar heel de provincie uit.
Vanaf dat moment werd de Abdij de zetel
van de Staten van Zeeland. De bouw van
de huidige Burghse kerk dateert van de
jaren 1671 tot 1674 en zij heeft haar func
tie als godshuis behouden. De ambachts
heer van Burgh, mr. Pieter de Huybert,
was ten tijde van de bouw raadpensiona
ris van Zeeland. Hij heeft dus zowel uw
kerk als de Abdijgebouwen gekend.
Hoewel gehinderd door het niet beschik
baar zijn van het Zeeuws Archief in Mid
delburg heb ik - met behulp van gemeen
tearchivaris Uil - toch wat gegevens uit
de tijd van de heer De Huybert weten te
vergaren. Zo is er een besluit uit 1670
van de Staten van Zeeland waarbij aan
de ambachtsheer en de schout en sche
penen van Burgh toestemming wordt ver
leend tot de heffing van een stuiver per
gemet over de gronden in Burgh en West-
land voor de herbouw van de kerk. De
toren en een deel van de toenmalige kerk
waren namelijk door ouderdom ingestort.
De belasting mocht zeven jaar worden
geheven en als bijzonderheid gold dat de
eigenaar en de pachter elk 2,5 cent zou
den opbrengen. De Staten stelden zelf
ook geld beschikbaar. Vijf jaar later, in
1675, zegden de staten een toelage
ineens toe - de zilveren koorden beston
den nog - van 100 ponden Vlaams of 600
gulden. Als jaarlijkse bijdrage kwamen
daar nog 5 ponden Vlaams of 30 gulden
bovenop.
In het najaar van hetzelfde jaar kwam het
besluit af dat de parochieaccijns - op te
brengen door de tappers - zeven jaar
mocht worden verlengd. De accijns werd
geheven op nogal uiteenlopende produc
ten: alle soorten wijn, brandewijn, azijn,
raap- en lampolie, boomolie en bier. Bij
elke vloeistof werd een apart tarief ver
meld, bestaande uit schellingen en gro
teni, respectievelijk 30 en 2,5 cent waard.
Al deze inspanningen hebben dus mede
geleid tot de kerk van Burgh. Met als sluit
stuk het gebrandschilderde raam als
cadeau van de Staten van Zeeland.
Alhoewel - het is niet helemaal duidelijk