Zorgen om de hervormde kerk van Hoofdplaat 3 J.P. VAN DEN AMEELE Bij zowel het bestuur van de Stichting Oude Zeeuwse Kerken als de plaatse lijke commissie te Hoofdplaat bestaan er grote zorgen rondom de hervormde kerk. Het kerkgebouw is hoognodig aan een grondige restauratie toe, waarvoor thans de noodzakelijke financiën nog niet voor handen zijn. Ook al is er enig optimisme, ervan uitgaand dat de benodigde finan ciën gevonden zullen kunnen worden binnen enkele jaren zodat de restauratie uitgevoerd kan worden, dan nog blijft er zorg voor de toekomstige bestemming en het gebruik van het monumentale kerkgebouw. Al vrij snel na het ontstaan van de toen malige gemeente Hoofdplaat in 1778 bestonden er plannen voor de bouw van onder andere de hervormde kerk. De heren mr. Willem Schorer, lid van de Gecommitteerde Raden en hoofdinge land van de Hoofdplaatpolder, en mr. L.R van de Spiegel, secretaris van de Staten van Zeeland, werden in 1780 belast met de voorbereidingen van de bouw. Op 29 mei 1783 werd de eerste steen voor de nieuw te bouwen kerk gelegd door Maria Petronella Schorer, een dochter van mr. Willem Schorer. Het ontwerp van de kerk is van Coenraad Kaijser. De kerk werd in gebruik genomen op 29 mei 1785 met een tekst uit 2 Kronieken 7:12-16. (Zie I.H. Vogel-Wessels Boer, 'Een schepping van Coenraad Kaijser: de hervormde kerk te Hoofdplaat', in dit Bulletin nr. 36, april 1996.) Tegenwoordig wordt er nog slechts vier keer per jaar een eredienst in de kerk gehouden en mede gezien de toestand van het gebouw is de continuïteit van de diensten zeer onzeker. In de zomer van 1995 is de akte gepas seerd waarmee het gebouw van de her vormde gemeente in eigendom overging naar de Stichting Oude Zeeuwse Ker ken. De besprekingen hierover waren al in november 1991 gestart. (Zie ook dit Bulletin nr. 35 van september 1995.) Het interieur van de hervormde kerk te Hoofdplaat. De zorgen om het kerkgebouw Sedert 220 jaar worden er erediensten in de kerk gehouden die, zoals ik eerder opmerkte, nu op het spel staan. De slechte conditie van het gebouw is hier mede debet aan, er is onder meer geen functionerende verwarmingsinstallatie, maar de laatste jaren slonk ook het ledental van de kerkelijke gemeente, wat diverse oorzaken heeft die in dit artikel niet relevant zijn. Verder vinden er nog twee concerten per jaar plaats en is de kerk in de zomer maanden de hele week open voor bezoekers. Een blik in het gastenboek leert dat velen het een juweeltje van een kerk vinden en erg hopen op een restau ratie zodat het gebouw behouden kan worden voor de toekomst. Veel aandacht is er geweest van het bestuur van de stichting om het behoud van de kerk te waarborgen. Er is een/' f -yt plan ingediend bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voor de subsidie van de restauratie. Zoals het er nu naar uit ziet zal het Rijk 70 procent van de kos ten subsidiëren. Deze middelen zullen echter niet vóór 2007708 beschikbaar zijn. De overige middelen zullen van de provincie Zeeland, de gemeente Sluis en anderen moeten komen. Diverse spon sororganisaties zijn hiervoor inmiddels benaderd. Uitgaande van het huidige prijsniveau zou er nu 632.500,- nodig zijn, wat betekent dat er rekening dient te worden gehouden met een hoger bedrag. Een bijkomend probleem is de voorfinanciering, mocht alles verwezen lijkt kunnen worden. Op dit moment verkeren het dak en de daarmee verbonden onderdelen van het gebouw in een erbarmelijke toestand; uitstel is eigenlijk onverantwoord. Dat het gebouw, het enige monument in het dorp Hoofdplaat, niet verloren mag gaan voor het nageslacht, daarover is iedereen het wel eens. Hopelijk kunnen de kosten van de restauratie opgebracht worden, al zal dat veel moeite kosten. Een gerestau reerd gebouw heeft een bestemming, een functie nodig en wel zodanig dat het onderhouden en geëxploiteerd kan wor den. Ook hiervoor zijn vooralsnog de mogelijkheden in een klein dorp als Hoofdplaat beperkt. Hoe zal het interieur van de kerk er komen uit te zien na de restauratie? De oorspronkelijke, unieke banken behou den zal een belemmering zijn voor een toekomstig multifunctioneel gebruik. Nagedacht zal moeten worden hoe hier mee om te gaan. Zo zijn er meer princi piële aandachtspunten. Intern is er over diverse mogelijkheden en onmogelijkheden gedacht en gespro ken en er zal blijvend aandacht gevraagd voor en gezocht worden naar uiteen lopende mogelijkheden voor het behoud en het toekomstig gebruik van het kerk gebouw. Een ieders meedenken en ideeën zijn van harte welkom, want het behoeft geen betoog dat we ons nog overgebleven erfgoed moeten behouden. In het nabije verleden is er helaas al te veel verloren gegaan van onze rijke architectuur. J.P. van den Arneele is lid van de plaatselijke com missie, Hoofdplaat.

Tijdschriftenbank Zeeland

Bulletin Stichting Oude Zeeuwse kerken | 2004 | | pagina 3