Restauratie en herbestemming tot drie appartementen
van de Nederlands-hervormde kerk te Hoofdplaat
3
ir. Pieter van Traa'
Toen wij in de zomer van 2005 de web
site van de Monumentenmakelaar beke
ken, werd onze aandacht getrokken door
een kleine vermelding van de voorma
lige Nederlands-hervormde kerk te
Hoofdplaat. Ondanks de summiere om
schrijving zijn wij direct informatie gaan
opvragen en twee dagen later stonden
we met de makelaar in de kerk.
De vonk sloeg direct over. De prachtige
lichte kerkzaal met de hardstenen vloer
en zijn banken en preekstoel, de grote
zolder met zijn magnifieke kapconstruc
tie en de intieme consistorie inspireerden
ons al direct tot het ontwikkelen van
ideeën over een herbestemming. AJ snel
concretiseerde het idee om hier drie heel
speciale appartementen te ontwikkelen.
Kort daarna spraken we met Peter van
Seters (en later ook met Adriaan van
Noord) over de mogelijke aankoop. Snel
was er overeenstemming tussen ons en
de stichting over een vorm van samen
werking, waarbij de stichting de restau
ratie ter hand zou nemen en wij gelijk
tijdig de herinrichting zouden realiseren.
Voorwaarde was wel dat het gemeente
bestuur van Sluis kon instemmen met
onze ideeën voor de drie appartementen.
Deze instemming kwam relatief snel,
zodat de plannen voor de restauratie en
herinrichting konden worden opgesteld
en ingediend om de benodigde vergun
ningen te verkrijgen. Mede door het in
dienen van zienswijzen door een deel
van de bewoners van Hoofdplaat liep de
vergunningprocedure vrijwel geheel
2006 door.
Op 15 januari 2007 kon dan eindelijk
begonnen worden met de werkzaamhe
den. Een groep van uiteindelijk onge
veer dertig Poolse zelfstandigen heeft
samen met een Nederlandse voorman de
werkzaamheden uitgevoerd.
Allereerst moesten er containers vol met
sloopmaterialen uit het pand gehaald
worden en afgevoerd. De kerkbanken,
de preekstoel en andere te behouden
houten interieurstukken zijn afgevoerd
in een zeecontainer om elders te worden
behandeld tegen de aantasting van hout
worm. Toen ook de vloer in de kerkzaal
verwijderd was, kon met de werkzaam
heden van meer opbouwende aard aan
gevangen worden.
We kwamen tot de ontdekking dat de
technische staat van de toren het in situ
restaureren tot een onmogelijke zaak
maakte. Een tegenvaller dus dat de ge
hele toren van het dak afgetakeld moest
worden, maar tegelijkertijd wel een
mooie gelegenheid om de media te in
formeren over het project. Zeker van
wege het merkwaardige gezicht dat de
toren op het voorplein van de kerk
stond en aldaar gerestaureerd werd.
Nu het gewicht van de toren (ruim
zeven ton) tijdelijk verwijderd was, kon
den de slechte balkkoppen van de kap
constructie worden hersteld door het
aanhelen met een kunsthars versterkt met
staven glasfiber. De gehele kapconstruc
tie, die door de rotte koppen enige deci
meters naar rechts was ingezakt, is daar
door weer zo stevig als zij bij de bouw
moet zijn geweest.
Vervolgens is het leien dak inclusief het
beschot vernieuwd. Om het appartement
in de kap te realiseren is een dubbel be
schot gemaakt, waartussen isolatie is aan
gebracht. Met het vorderen van de nieu
we leibedekking en de daarin gespaarde
dakvensters, begon de kerk zijn oude
allure terug te krijgen. Zeker nadat de
volledig gerestaureerde toren (na een
mislukte poging vanwege de strafie
wind) teruggeplaatst was op de kerk.
Ondertussen ontstond in de voormalige
consistorie al snel een volwaardig appar
tement. Via een pad vanuit de Oostlan-
geweg wordt de besloten tuin op het
zuiden bereikt. Voor dit appartement
wordt de oorspronkelijke entree van de
consistorie aan de zuidzijde gebruikt.
Vanuit de hal zijn de woonkamer met
open keuken en de badkamer bereikbaar.
Een trap leidt vanuit de hal naar de
overloop op de verdieping, waaraan een
grote en een kleine slaapkamer en een
technische ruimte zijn gesitueerd.
De woonkeuken in de voormalige consistorie.