10
ge) dampen van de aarde de blixem
bereijdt. Die God die vreeslicke God,
die ook in dese te vresen is."22
Immens was zo getroffen door de blik
seminslag, dat hij het gehele relaas van
de blikseminslag noteerde in het Acta-
boek van de hervormde kerk:
"Hebbende enige dagen zeer stercke
werk een grote bresse, de deur van 't
uurwerck met sijn hangen [scharnieren]
afgesmeten, het glas en vensters na buij-
ten van 't uijrwerck gans uijt geslagen:
nogtans geen merckelikke schade aent
uijrwerck selfs dan eenen ijserdraat
gebroken zijnde, dat het slaagen van de
klok belet: zullende ook de klok nog
56 meter hoge toren.24 Deze grote kerk
was ontstaan uit een eind dertiende
eeuw vanuit het Vlaamse Oostkerke
gestichte parochie. In de dichtgemetselde
gotische bogen aan de buitenzijde van de
toren en aan de aanhechtingen van de
dakschilden zijn tot op de dag van van
daag de aanzetten van schip, koor en
Gravure uit 1830. Het klokkenhuis op de toren
van de kerk is duidelijk zichtbaar. (Zeeuws
Archief, Zelandia lllustrata III, nr. 307)
winden gehadt, isser van dese morgen
(sdingdags en daags voor den ordinairen
maandlicken biddag) neffens swaren
hagel een vreeslicken donder en blixem
geweest, met name ontrent 6 uijren, den
geweldig dreunende slag met sig ontal-
licke sprancken vier [vuur] neder wer
pende gelijck het van eenige op straat
sijnde gesien is: sommige meijnende het
lossen van veele musquetten te sien,
andere, gelijck als bedwelmt ende ver
blindt sijnde nedervallende. Welcke slag
onse kerk sodanig beschadigt heeft, als
volgt. Boven op den toorn het kloeken-
hutje so geruineert dat men een nieu sal
moeten maken, de klok ternauwemoot
sijnde blijven hangen een stuk van haar
ïjsere spil afgeslagen en wegzijnde: het
vaantje van den tooren nog op 't kerek-
hof gevonden, dog in stucken. Binnen 111
den toorn, dat pannendak gans in stuck
en geslagen ende inden muur bij 't uijr-
konnen slaan, nog geluijdt worden voor
het toorentje gemaakt is en de klok vast-
hangt nu omlaag in de kerk, de glasen
aan de linckerzijde van de preekstoel garf
uijtgeslagen hebbende een gat onder en
een boven het raam gemaakt (een groote
bresse uijt de muur van buijten nederge-
stort) waar van het gruijs der uijt gesla
gene stenen ook al de glasen aan de
voorsijde, gelijk als vergruijst heeft, zul
lende oock dat raam gansch moeten ver-
nieut worden, ook is den uijtersten
stoelbak voor 2 personen aan de lincker
zijde van malkanderen geslagen ende
neves dien bak de blauwe steenen uijt de
grond gesmeten en gebrijselt so dat de
gansche kerk en al de stoelen door het
gruijs van glas, kalk en stenen geslogen
was behalve de schade aent dak."23
De kerk van Sint Anna ter Muiden
Deze blikseminslag moet destijds hard
zijn aangekomen bij de gelovigen van
Sint Anna ter Muiden. De hervormde
kerk bestond tot ongeveer 1600 uit een
aanzienlijke Vlaamse kruiskerk met in
het midden de veertiende-eeuwse circa
transept herkenbaar. Aan de westzijde
van de toren zitten de bouwsporen van
het dakschild lager dan aan de andere zij
den. Dit wijst erop dat de toren in de
veertiende eeuw tegen een oudere kerk
aangebouwd is en dat deze kerk vervol
gens als schip is geïncorporeerd in de
nieuwe veel grotere Vlaamse kruiskerk.23
In de kruiskerk, gebouwd 111 de tijd dat
Sint Anna nog een belangrijke stad en
voorhaven van Brugge was aan de mon
ding van het Zwin, was plaats voor
enkele duizenden gelovigen. Sint Anna
werd in de veertiende eeuw overvleu
geld door Sluis als voorhaven van Brug
ge. De verzanding van het Zwin deed de
handel verder verlopen en latere inpol
deringen maakten dat de eens belangrijke
havenstad in de zestiende eeuw verwor
den was tot een klein dorp dat afhanke
lijk was van de landbouw.
Op het einde van de zestiende eeuw
werd de kerk tijdens de Nederlandse
Opstand vrijwel geheel verwoest door
een brand. Alleen de toren heeft de
ramp, zij het sindsdien maar half zo hoog
meer en zonder spits, doorstaan.
