Kerken van Arend Rothuizen in West (Middelburg) Johan de Koning
L\l3EW. EX^>sJ
Gedoopt werd ik nog net in 1962 in het
kleine kerkje aan de Vogelstraat op het
Zand, waarover in Bulletin nr. 59 een
heel artikel staat. Later bezocht ik, naar
ik me kan herinneren met redelijk
enthousiasme, de zondagsschool in de
Baarsjesstraat en weer enkele jaren later
kwam de gang naar de jongerenkapel
van de heer Schot in de Ontmoetings-
kerk. In de grote kerkzaal kwam ik niet
zo vaak, behalve natuurlijk met Pasen en
Kerst, want dan waren er speciale, ook
voor jongeren enigszins toegankelijke
diensten.
Toen mijn ouders verhuisden naar een
andere kerk in het centrum van de stad
ze woonden immers al enige tijd in de
Grithoen concentreerden mijn stap
voor stap serieuzer wordende kerkelijke
activiteiten zich rondom de Nieuwe
Kerk. Van daaruit werd ik in 1995 ge
vraagd mee te draaien in de interieur
commissie van de Getuigeniskerk.
Ondertussen was ik me ook beroepshal
ve met gebouwen gaan bezighouden. En
daardoor viel het me op dat al die zojuist
beschreven kerkgebouwen een onver
wacht verband met elkaar houden,
namelijk dat ze allemaal, op het eerste
kerkje na, ontworpen zijn door architect
Arend Rothuizen. De monumentale
abdijkerk restaureerde hij na de destruc
tie van de oorlog en hij voorzag de kerk
van een geheel nieuw interieur. De
Ontmoetingskerk en de Getuigeniskerk
bouwde hij voor de babyboom-generatie.
Nu zou het wat ver gaan om de onbe
wuste invloed van deze architect als een
typisch geval van predestinatie te be
schouwen voor mijn verdere loopbaan,
maar wel moet ik erkennen dat ik hem
telkens weer tegen het lijf liep. In de
wijk waar ik woonde, het schoolgebouw
waarin ik werd 'gevormd' (de csw) en
dus ook in de kerken.
Niet lang na Rothuizens overlijden be
sloot ik zijn gebouwen eens wat beter te
bestuderen en zodoende ontdekte ik
steeds meer van zijn werk en ook wat
van de achtergrond. Juist die achtergrond
blijft bij gebouwen altijd enigszins
onzichtbaar. Je realiseert je niet zo goed
watje bij een gedicht of een schilderij
bijna van nature aanvoelt, dat er bij ge
bouwen ook 'iets' achter zit. Dat voor
architecten het gebouw een middel is
om iets uit te drukken, om iets duidelijk
te maken. Bij sommigen komt dat op de
eerste plaats, bij anderen gaat het meer
om het gebouw op zich, en om het
gebruik ervan; een utilitaire ruimte dus.
En bij moderne gebouwen is dat nog
moeilijker te begrijpen dan bij oude
gebouwen. In oude gebouwen zit voor
iedereen, naast het dagelijks gebruik,
duidelijk ook een stuk historie verbor
gen. We zijn al snel geneigd dat histo
rische aspect extra aandacht en zelfs
(visuele) schoonheid of waarde toe te
kennen.
Wat is er nu voor aardigs aan de
Ontmoetingskerk of de Getuigeniskerk?
Ze lijken bovendien nog op elkaar ook.
Om te beginnen moetje constateren dat
Rothuizens werk juist zo aardig is omdat
het een bijna perfect beeld geeft van wat
er in zijn tijd aan de hand was in de
architectuur. Hij werkte grofweg vier
De Ontmoetingskerk. (Foto Johan de Koning)
