11
het verzoek werd afgewezen. Het college
van kerkrentmeesters was teleurgesteld,
omdat zij na zoveel jaren van inspanning
wederom met lege handen stonden. Ook
de gemeente Borsele zat in een lastig
pakket. Met het college van kerkrent
meesters lag de afspraak om gezamenlijk
op te trekken in het subsidietraject en
bij een mogelijke honorering ook bij de
uitvoering van de restauratie. De Rijks
dienst had echter een harde voorwaarde
gesteld aan de subsidietoekenning, con
form artikel 11 van de Rrwr 2006.
Hiermee was de gemeente verplicht
het restauratieplan binnen twee jaar na
datum van de subsidiebeschikking af
te ronden.
Start restauratie toren of wachten
op subsidie kerk?
Gezamenlijk of individueel restaureren
werd de centrale vraag. De gemeente
Borsele was er eensluidend en duidelijk
over. Er was een afspraak gemaakt met
het college van kerkrentmeesters en daar
wilden zij zich aan houden. Het paste
niet in het beleid en de denkwijze van
Borsele 0111 de toren te restaureren en
het lot van de kerk in handen te leggen
van de kerkgemeenschap. Bovendien
had een integrale restauratie meer voor-
dan nadelen. Door een gezamenlijke
aanpak kon er een kostenbesparing door
gevoerd worden. Als voorbeeld het vol
gende. Als alleen de toren zou worden
gerestaureerd moest ook een gedeelte
van de kerk in de steigers en andersom.
Tevens moest al het materieel twee keer
worden aan- en afgevoerd. Daarnaast
is het uitgangspunt 0111 de overlast van
geluid, stof en het bouwverkeer tot een
minimum te beperken voor de inwoners
van Nisse. Het Dorpsplein rondom de
kerk wordt gebruikt voor diverse activi
teiten, zoals het schaapscheerdersfeest,
pastorale, rommelmarkt enzovoort,
waarbij de beschikbare ruimte hard
nodig is. De restauratiewerkzaamheden
moeten dus in een zo'n kort mogelijke
tijd plaatsvinden om het ruimtebeslag
voor materiaal zo gering mogelijk te
houden. Verder was Borsele van mening
dat door niet te beginnen, druk op de
ketel werd gehouden bij de Rijksdienst
om voor de kerk subsidie beschikbaar te
stellen. Maar er waren niet alleen voor
delen. Onduidelijk was wanneer er
voor de restauratie van de kerk subsidie
beschikbaar kwam, terwijl de restauratie
kosten voor de toren naar gelang de tijd
steeds verder zouden oplopen. Ook was
er een risico dat de Rijksdienst Borsele
zou houden aan de voorwaarden en de
beschikbare middelen zouden vervallen,
indien niet op tijd werd begonnen. Een
paar maanden na de toekenning van de
subsidie, eind februari 2007, vond er een
bespreking plaats in Zeist bij de Rijks
dienst met de gemeente Borsele om over
voornoemde kwestie van gedachten te
wisselen. De Rijksdienst had direct be
grip voor de bijzondere ontstane situatie.
Er werd een afspraak gemaakt om in
gezamenlijkheid naar een oplossing te
werken. In het gesprek werd tevens dui
delijk dat de kerk hoogstwaarschijnlijk
niet zou voldoen aan de gestelde criteria
voor de Rrwr 2007. De criteria voor de
Rrwr 2008 waren op dat moment nog
niet bekend, zodat het ongewis was,
wanneer er gelden beschikbaar kwamen
voor de kerk.
Subsidietraject Brim (Rrwr 2008)
In het voorjaar van 200S werd in de
Staatscourant de Regeling rijkssubsidië
ring wegwerken restauratieachterstand
2008 (Rrwr 2008) bekendgemaakt. Het
restauratieplan van de kerk leek binnen
de gestelde criteria te vallen. Al snel
vond er overleg plaats met het college
van kerkrentmeesters, Rothuizen van
Doorn 't Hooft (rdh), de Rijksdienst en
gemeente Borsele. Uit informatie van de
Rijksdienst werd tevens duidelijk dat dit
voorlopig de laatste achterstandenrege
ling zou worden. Alle hoop werd dus
gevestigd op deze regeling. Indien dit
zou mislukken zou een restauratie verder
weg zijn dan ooit. Op basis van diverse
besprekingen met het college van kerk
rentmeesters, rdh en Borsele werd het
restauratieplan zorgvuldig geactualiseerd
door rdh en voor de fatale datum van
1 december 2008 ingediend bij de Rijks
dienst. Op 3 juni 2009 was het zover.
Het college van kerkrentmeesters was
uitgenodigd voor een feestelijke bijeen
komst 111 het nieuwe kantoor van de
Rijksdienst in Amersfoort. Tijdens deze
bijeenkomst werd door de heer C. van
't Veen, directeur van de Rijksdienst
voor het Cultureel Erfgoed, namens
minister dr. R.H.A. Plasterk die verhin
derd was, de beschikking uitgereikt aan
de heer P. van Westen, voorzitter van
het college van kerkrentmeesters. De
vertegenwoordigers van Nisse waren
terecht zeer blij, zij kregen 383.265,00
subsidie voor de kerk overhandigd,
zijnde 70% van subsidiabele kosten van
547.522,00. Een prachtig resultaat,
waaraan jarenlang was gewerkt.
Subsidietoekenning in 1921
De laatste grote restauratie van kerk en
toren vond plaats 111 192i.s Een aantal
jaren ervoor, namelijk in 1906, vonden
er al wat kleinere herstellingen plaats aan
de spits. In 1921 liep men ook aan tegen
het gescheiden eigendom en de verschil
lende subsidietrajecten. In de verslagleg
ging hiervan is te lezen dat de restauratie
van de kerk al in volle gang was toen
eindelijk de rijksgoedkeuring voor de
restauratie van de toren werd ontvangen,
zodat het gehele restauratieproject kon
worden voltooid.
Aanbesteding
Nu de subsidies voor zowel de kerk
als de toren formeel waren toegezegd
konden de voorbereidingen worden
getroffen om tot de uitvoering van de
restauratie te komen. Eerst zijn er af
spraken gemaakt tussen het college van
kerkrentmeesters en gemeente Borsele
over de financiële huishouding, verzeke
ring, planning, soort aanbesteding, welke
aannemers uitgenodigd werden voor
inschrijving en tal van andere praktische
zaken. Er is gekozen voor een onder
handse aanbesteding, waarvoor vijf
bouw- en restauratiebedrijven werden
uitgenodigd. Op 16 oktober 2009 vond
de aanwijs in het werk plaats. De aan
nemers konden dan op het werk rond
kijken en eventuele vragen stellen. Op
12 november 2009 vond de aanbesteding
plaats. Bij het openen van de enveloppen
met de inschrijfbiljetten bleek Leenhouts
Aannemingsbedrijf uit Oostburg de
laagste inschrijving voor zowel de kerk
als de toren te hebben neergelegd.
Vervolgens is het werk door het college
van kerkrentmeesters en gemeente
Borsele gegund aan Leenhouts.
Steigerwerk
Op 5 januari 201 o werd de opstartver-
gadering gehouden 0111 de planning,
aanvoer van materiaal en dergelijke te
bespreken. Naar aanleiding hiervan zijn
de omwonenden en de dorpsraad Nisse
in kennis gesteld van de werkzaamheden
en de mogelijke overlast hiervan. Een
week later werd begonnen met de aan
voer van met name steigermateriaal,
containers en bouwketen. Het aanzicht
van kerk en toren veranderde steeds