Zeeuwse
Bibliotheek
20
Bijzonder zijn de in hout uitgevoerde
zogenaamde Engelse of slingertrappen met
een gebogen buiten- en binnenboom.
Deze trappen werden onder andere
gemaakt als trap die leidt naar de orgel-
galerij.
De materialen waarvan de trappen
gemaakt worden zijn verschillend.
Hout komt in Nederland het meest
voor maar we kennen ook trappen van
metselsteen, natuursteen, gietijzer en
gewapend beton.
Metselsteen werd onder andere gebruikt
111 torentrappen. Dit zijn vaak echte
kunststukjes vanwege de gewelfde vorm
aan de onderzijde van de trap.
Metselsteen moet wel van liet harde
soort zijn als er veel op gelopen wordt;
dat was lang niet altijd het geval wantje
ziet nogal wat uitgesleten treden.
Voor een representatieve trap werd vaak
natuursteen gebruikt. Een kostbaar mate
riaal dat geïmporteerd moest worden.
Vanwege de prijs en de hoge bewerkings-
kosten gaf men vaak de voorkeur aan het
bekleden van de onderconstructie met
natuursteenplaten in plaats van het
gebruik van massief natuursteen. Ook
hier geldt: hoe zachter de steen hoe
minder de slijtvastheid.
Trappen van gietijzer werden geïntrodu
ceerd aan het einde van de negentiende
eeuw. Ze zijn decoratief. Zij werden
samengesteld uit verschillende gegoten
onderdelen die op elkaar werden gesta
peld, die aan elkaar werden bevestigd
met bouten en moeren, (fig. 12).
In de oude warenhuizen in Parijs waren
deze trappen nog lang in gebruik en ook
in de Eifeltoren zijn er spiltrappen van
gietijzer.
Tegenwoordig wordt veel gewapend beton
gebruikt. Dit materiaal komt tegemoet
aan de brandweereisen, want vaak lopen
vluchtwegen via de trappen.
Bijna iedere vorm is denkbaar maar ze
zijn - als ze niet als prefab trap worden
uitgevoerd uiterst kostbaar: voor een
unica moet eerst een complete mal, een
bekisting, worden gemaakt, waarin de
wapening en later de betonmortel wordt
aangebracht en vervolgens moet de trap
na het verharden van de beton, weer
worden ontkist. dat wil zeggen de kost
bare bekisting wordt gesloopt.
In de volgende aflevering zal het gaan
over het ontwerpen van een trap.
Bronnen
R. Jellema, M.C.A. Meischke.J. Muller,
Bouwkunde, deel II, 5e druk, Waltman Delft,
1954
J.G. Wattjes, Constructie van gebouwendeel 3,
Kosmos Amsterdam. 1926
|- Bruijns, j.J.B. Kuipers en J. de Ruiter, De
Zak in vogelvlucht, De Koperen Tuin Goes, 1995
Bewaarexemplaar
