6 Gedeelte van bestaande bekroning traptoren. Volledig nieuw gesmede bekroning traptoren, met de toevoeging in de vorm van een bol. 4 en een breedte van 2,10 meter. Ongeveer anderhalve meter lengte van het kruis zakt over de spits heen, waar door het circa tweeënhalve meter boven de spits uitrijst. Het kruis wordt sterk beïnvloed door weer en wind en dat betekent dat het nodig gerestaureerd moet worden. Het wordt afgevoerd naar Siersmederij Groosman in IJzendijke. Bij de smid wordt het kruis schoongemaakt en ontroest. Een aantal decoraties zijn zo ver aangetast dat deze door de smid nieuw moeten worden gesmeed op basis van de bestaande modellering. Als het kruis in oude luister is hersteld wordt het voorzien van een coating in een zwarte kleur. Bekroning traptoren De traptoren is voorzien van een spitsje met een stalen bekroning. De bekroning was in zo'n slechte staat dat er foto's van enige jaren geleden aan te pas moeten komen om een reconstructie mogelijk te maken. Op basis van de overgebleven onderdelen en de foto's heeft Siersmederij Groosman zo exact mogelijk een kopie van de bekroning gemaakt naar het oor spronkelijke model. De originele bekro ning was aan de bovenzijde voorzien van een lange vierkante pen. Het vermoeden bestaat dat op deze pen in het verleden een vaandel of wapen bevestigd is ge weest. Tot op heden zijn hiervan geen gegevens gevonden die dit bevestigen. Gezien de lengte van de pen is besloten om deze toch een functie te geven door hieraan een bol te bevestigen. Er is ge kozen voor een bol, omdat die de meest neutrale vorm heeft. Vervolgens is de gehele bekroning, inclusief bol, voorzien van een coating in een zwarte kleur. Muts, overig loodwerk en leien Als het kruis is verwijderd komt de lodenmuts in beeld, waarmee de top van de spits is afgedekt. De muts is groten deels vergaan en dringend aan vervan ging toe. Als de spits van de muts is ontdaan komt het overige loodwerk ter De verwijderde lodenmuts met duidelijk zicht baar de afdrukken van de baleinen van het kruis. De lodenroeven van de spits. plaatse van de top in beeld. Dit is het punt waar de dakvlakken en de hoek- sporen samenkomen bij de top. De dak bedekking bestaat hier uit loodflappen die over de beplanking van de dak- vlakken en de opgedikte hoeksporen (roeven) zijn aangebracht. Zodra de dak- vlakken wat meer afmeting bezitten zijn deze bekleed met leien. De roeven zijn bekleed met lood. Nadat het loodwerk van de top is weggehaald kunnen ver volgens de leien worden verwijderd, evenals al het loodwerk ter plaatse van de hoeklijnen (roeven) van de spits. Restauratie in twee fasen Als de gehele bekleding is verwijderd kan het onderliggende houtwerk worden geïnspecteerd. Een aantal houten opge dikte hoekkepers ten behoeve van de loden roeven moeten worden vervangen. Tijdens de inspectie blijkt verder dat de grootste problemen zich voordoen in de houtconstructie en het dakbeschot ter plaatse van de dakvoet. De restauratie van de dakvoet kan uitgevoerd worden vanaf de omloop van de toren. Om de huur van de steiger zo kort mogelijk te houden wordt de leibedekking vervangen tot circa 2 meter boven de dakvoet. De restauratie wordt hierdoor uitgevoerd in twee fasen. Zodra de eerste fase van de spits is voorzien van nieuwe loden roeven en leien worden de loodflappen aangebracht ter plaatse van de top. Hierover wordt de lodenmuts geplaatst. Vervolgens wordt de stelling tot omloophoogte afgebroken. Houtconstructie dakvoet Ter plaatse van de dakvoet moeten een aantal muurplaten worden vervangen. Dit zijn de horizontaal aangebrachte balken ter plaatse van de vloer van de spits en omloop. Ook zijn er een aantal kapsporen ingerot, waarvan de slechte gedeelten moeten worden vervangen. Tijdens de restauratie van de sporen blijkt dat er een aantal al eens eerder zijn gerestaureerd. Opmerkelijk is dat er een paar van deze sporen zijn voorzien van een zogenaamde schuine las met drager en dekker. Gelet op de constructieve drukkracht die de sporen moeten op vangen is dit in constructief opzicht geen goede keuze geweest. De vraag doet zich voor of het verstandig is tijdens deze restauratie alle schuine lassen te vervangen door rechte liplassen. De spits kent geen constructieve problemen. Bovendien zijn

Tijdschriftenbank Zeeland

Bulletin Stichting Oude Zeeuwse kerken | 2011 | | pagina 6