Feestelijke heringebruikname Moreau-orgel
Maartenskerk Baarland
10
Op zaterdag 7 september 2013 waren de
genodigden en belangstellenden zeer
benieuwd naar de klanken van het
gecompleteerde Moreau-orgel. Het pro
gramma op de uitnodiging zag er immers
veel belovend uit!. De bezoekers werden
ontvangen in de hal, die deels onder de
orgelgalerij is gesitueerd. Vanuit deze hal
is boven de doorgang naar de toren op
een balk van de orgelgalerij een blootge
legde schildering te zien. Het betreft de
tekst "Halleluja. Looft God in zijn heilig
dom. Looft Hem met snarenspel en orgel"
Deze tekst uit Psalm 150 zal naar alle
waarschijnlijkheid zijn aangebracht bij de
bouw van de orgelgalerij ten behoeve
van de plaatsing van het Moreau-orgel in
1786.
makelijke zeeoever". In de geest hiervan
was Jellema van mening dat hetgeen de
Romeinse dichter Horatius (65-8 voor
Chr.) ten aanzien van Baiae zeide: "Geen
oord in 't wereldrond prijkt heerlijker dan
Baiae" juist die feestelijke middag kon
worden vertaald naar "Geen orgel in 't
wereldrond prijkt heerlijker dan het Moreau-
orgel van Baarland".
Kort overzicht geschiedenis
Maartenskerk
Vervolgens schetste Jellema een kort
beeld van de transformatie van het kerk
gebouw.
In het laatste kwart van de 18e eeuw
kreeg de middeleeuwse Maartenskerk
L.M. van der Gouwe
zijn huidige verschijningvorm wat betreft
ex- en interieuri2. Enkele decennia
ervoor was de kerk in een zeer vervallen
staat geraakt, zo ernstig zelfs dat op 1
januari 1775 tot sluiting was overgegaan.
In 1776 werd de kerk ingrijpend gewij
zigd. Zowel de zijbeuk aan de noordzij
de, als aan de zuidzijde werd gesloopt,
zodat alleen het middenschip overbleef
van de driehallenkerk. De pilarenrijen
werden gewijzigd in gevels van metsel
werk met ramen. Het koor werd van het
schip gescheiden door een schot. Voor
het beschilderde schot, met de volledige
tekst van de Wet des Heren, werd de
preekstoel geplaatst-'. Vervolgens werd
10 jaar later de orgelgalerij gebouwd en
Welkom
Bijna 227 jaar later stond het Moreau-
orgel weer centraal. Vol trots werd
iedereen verwelkomd door mevrouw
Corrie Elenbaas-Murre, voorzitter van
de plaatselijke commissie Baarland van
Stichting Oude Zeeuwse Kerken. Trots,
omdat het vermaarde Moreau-orgel in
de Maartenskerk weer was gecomple
teerd. Een speciaal woord van welkom
werd gericht aan de heer Theo Jellema,
organist van de Grote- ofjacobijnerkerk
te Leeuwarden en hoofddocent Orgel
aan het conservatorium te Arnhem en
Zwolle. Theo Jellema was als adviseur
van de Commissie Orgelzaken van de
Protestantse Kerk in Nederland nauw
betrokken bij de reconstructie van het
Moreau-orgel. De reconstructie werd
door Flentrop orgelbouw uit Zaandam
gerealiseerd. Om te komen tot een
reconstructie van een "echte Moreau"
was veel werk verzet, aldus de plaatselij
ke voorzitter. Om dit verder voor het
voetlicht te brengen werd het woord
gegeven aan de heer Theo Jellema.
Inleiding Jellema
De heer Theo Jellema haalde de verkon
diging van de filosoof en historicus
Adriaan van Baarland (1488-1542) aan:
"Niet ver van de stad Goes ligt mijn geboor
teplaats Baarland: een oord, zoo vruchtbaar
en welvarend, zoo uitmuntende door zijne
deftige gebouwen, aangename dijken en ver-
De organisten Theo Jellema, Gerard Boot en André Poortvliet die het Moreau-orgel tijdens de
heringebruikname bespeelden, met op de achtergrond het orgel. (Deze en andere foto's: L.M. van
der Gouwe).
