Uit hand tc Ko.pa oen aücrb'ft HUIS-ORGEL,welk ook in eenfi Kerk vovr «UtVty fterkeGcfflcenee Zo k
jacn. Dit Orgelda,r d;n bemanden J. MOREAÜ gemaakt, beltaatuit -wee C!«vieren van A ;V.
CMC drukkoppcling, en een aangehaugcA T» - laai van <nooc C, ter, «1 de wrerfe Oftttf. liet h»°vcnHe Clavier h J. v oi£..idi
Re tiftersBordoti 3 voetPreibn.it 3 voet DiscantRoer-Fluit 4 voet-: Prefhut 4 voetui t ftczigt van voren y- o '-jc
Oetu! 2 voet. Hit oncterfte G .r.xr ftecPrtot Regifters: Holpyp voetf FMU4 voet: Holpypjc orgyne Hiut Cortie
a lick RechterhandNaliirt n voetKromhoorn 8 voetTrefliulerts en Ventü. Eer nn gccne koiknAmhetzelvegefpaa j.
jbnl is. van beft Eiken Hont. Te bevra:- n by Jdl Ifr. KUNKEL.Mr. Orgelmaker in de Koeftriatby tPrinfertliof< tc Kvtteidam.
13
Koninklijke Bibliotheek van Nederland, Amsterdamsche Courant nr. 57, 13 mei 1783, pag. 2.
Vertaling van bovenstaande advertentie:
"Uit de hand te koop, een allerbest huis-orgel, het welk ook in een kerk voor een vrij grote gemeente zou kunnen dienen. Dit orgel, door de beroemde J.
Moreau gemaakt, bestaat uit twee klavieren van groot C tot drie gestreept D, met een drukkoppeling en een aangehangen pedaal van groot C, tot de tweede
octaaf. Het bovenste klavier (hoofdwerk) heeft de volgende registers: Bourdon 8 voet, Prestant 8 voet, Discant: Roer-fluit 4 voet, Prestant 4 voet: in het zicht
van voren: Quint 3 voet en Octaaf 2 voet. Het onderste klavier (nevenwerk) de registers: Holpijp 8 voet, Fluit 4 voet, Holpijpje of kleine fluit 2 voet, Cornet 3
sterk. Rechterhand: Nasart 3 voet, Kromhoorn 8 voet, Tremulant en Ventiel. Er zijn geen kosten aan het orgel gespaard: de kast is van best eikenhout. Te bevra
gen bij de heer Künkel, meester orgelmaker in de Koestraat bij het Prinssenhof te Rotterdam".
Organist Jellema
Na het indrukwekkende college nam
Jellema plaats achter het orgel om alle
registers, maar in het bijzonder Moreau's
cromorne, ten gehore te brengen. Dit
met muziek van Dieterich Buxtehude,
Heinrich Scheidemann, Francisco Correa
de Arauxo, Johan Sebastiaan Bach,
Friedrich Wilhelm Zachow en Louis-
Nicolas Clérambault. Abt Vogler en
Theo Jellema hadden gelijk, het was
overweldigd en ontroerend!
Symbolische overdracht Moreau-
orgel
Vervolgens vond de symbolische over
dracht van het Moreau-orgel plaats door
overhandiging van het stemijzer door
Theo Jellema aan Gerard Boot11, organist
en vanuit Stichting Oude Zeeuwse
Kerken belast met het "hoederecht" over
het instrument en aan collega organist
André Poortvliet12. Beide organisten gin
gen vervolgens gezamenlijk het Moreau-
orgel bespelen met muziek uit het orgel
boek van Jean-Philippe Rameau. Ook dit
was weer bijzonder genieten van alle
facetten die het Moreau-orgel kon bieden.
Volgend project
Na afloop van het orgelspel had wethou
der J.M. Zandee van gemeente Borsele
nog een verrassing voorbereid voor de
plaatselijke commissie Baarland.
Vooruitlopend op het volgende project
van de stichting werd door de wethou
der de omgevingsvergunning en een
subsidiebeschikking overhandigd aan
voorzitter, mevrouw Corrie Elenbaas-
Murre, voor het bouwen van een nieu
we toiletruimte.
Dankwoord
Nadat Corrie Elenbaas-Murre de heren
Jellema, Boot en Poortvliet had bedankt
voor hun inbreng en prachtige uitvoe
ring en de aanwezigen hun waardering
lieten blijken door het applaus werd de
middag afgesloten met een hapje en een
drankje, waarbij gelegenheid was om het
orgel te bezichtigen.
Noten
1 Deze tekst is overgenomen uit lofpsalm
(hymne) 150, vers 1 en 4 van de Bijbelse
Statenvertaling (onberijmd), die werd uitge
bracht in 1637 te Leiden.
2 G.J. Lepoeter, Stichting Oude Zeeuwse Kerken,
bulletin 9, Baarland, 1982, pag. 11-18.
3 L.M. van der Gouwe, Stichting Oude Zeeuwse
Kerken, bulletin 67, Feestelijke bijeenkomst vanwege
restauratie schot in Sint-Maartenskerk te Baarland,
2012, pag. 15-17.
4 G.J. Lepoeter, Stichting Oude Zeeuwse Kerken,
bulletin 58, De eerste orgelplaatsingen in protestantse
dorpskerken op Zuid-Beveland, 2007, pag. 8-21.
5 In de 18c eeuw behoorden de beide families
Van Peteghem en De la Haye in Gent tot de
top van de orgelbouwkunst in de Zuidelijke
Nederlanden.
6 D.E. Bush and R. Kassei, Encyclopedia of key
board instruments, The organ: an encyclopedia,
Moreau, Jacob Franfois (ca.1684-1751), Abingdon
2006, pag. 358.
7 Orgelbouwer Christian Müller uit Amsterdam
bouwde dit orgel tussen 1737 en 1738 in
opdracht van het stadsbestuur van Haarlem.
8 Abt, Abbé of Georg Joseph Vogler, geboren
in 1747 te Würzburg en overleden in 1814 te
Darmstadt was een Duitse priester, organist,
componist en dirigent.
9 Ibidem als noot 6.
10 J. Jongepier, Stichting Oude Zeeuwse Kerken,
bulletin 45, De restauratie van het Moreau-orgel van
Baarland, 1999, pag. 8-11.
11 Gerard Boot (1974) ontving orgel- en pia
nolessen van Bram de Wolf, Rien Balkenende
en Leen de Broekert. Bij Leen de Broekert
(1949-2009) volgde hij lessen, waarin de inter
pretatie van oude muziek centraal stond. Hij is
organist te Middelburg, Veere en Baarland. In
Baarland is hij vanuit de Stichting Oude
Zeeuwse Kerken belast met het "hoederecht"
over het zeer bijzondere Moreau-orgel uit 1750.
12 André Poortvliet (1984) ontving orgellessen
vanjos Verpoorten, Jos Vogel en Stoffel Gunst.
Hierna volgde hij klavecimbel- en orgellessen
en lessen basso continuo bij Leen Broekert. Hij
volgde tevens masterclasses bij Pierre Hantaï,
Bob van Asperen, Marieke Spaans en Erik van
Nevel.
