Een liturgietuin te 's-Heer Hendrikskinderen G.J. Lepoeter
16
's-Heer Hendrikskinderen is een dorp
van bescheiden omvang binnen de
gemeente Goes. Het heeft ongeveer
1300 inwoners. Al is het dorp ondertus
sen vrijwel volledig aan de stad vast
gebouwd, de eigen identiteit is in stand
gebleven. Als we de afslag van de Oude
Rijksweg nemen zijn het de rust, de
kleinschaligheid en de gemoedelijke uit
straling, die vanaf het eerste moment
weldadig aandoen. Er staat één kerkge
bouw, dat van de tegenwoordige PKN,
de Protestantse Kerk in Nederland. Het
is nooit anders geweest. Toen in de
negentiende en twintigste eeuw door de
opeenvolgende splitsing van kerkgenoot
schappen op vrijwel alle dorpen meerde
re kerken werden gebouwd, ging deze
ontwikkeling aan 's-Heer
Hendrikskinderen voorbij
De huidige kerkelijke gemeente is in
2001 ontstaan vanuit de Samen op Weg
gedachte. De inwoners van het dorp die
lid waren van de Gereformeerde Kerk in
Goes sloten zich toen aan bij de
Hervormden en zo ontstond een Samen
op Weg Gemeente, die vanaf 2008 offi
cieel als PKN Gemeente te boek staat.
Op een aantal terreinen wordt samenge
werkt met de protestantse gemeenten in
Goes en Kloetinge. Er zijn nu ongeveer
400 leden, verdeeld over ruim 200 huis
houdens.
Kerk en toren
In 1805 werd de uit de veertiende eeuw
daterende kerk vanwege de bouwvallige
staat afgebroken. Op de oude fundamen
ten werd toen, deels met oude materia
len de huidige, uit financiële noodzaak
schaars uitgevoerde zaalkerk gebouwd.
Die kon in 1807 in gebruik worden
genomen. Een gedenksteen in de noord
gevel herinnert aan het leggen van de
eerste steen op 1 oktober 1805. Janse
betitelt het gebouw nogal denigrerend
als een 'onbetekenend zaalkerkje.' 1)
Inwendig is de kerk in 1974 grondig
gerestaureerd. De oude kerkbanken zijn
toen verwijderd en in de plaats hiervan
zijn stoelen gekomen. De twee ingangen
aan de zijkanten zijn bij die gelegenheid
dichtgemaakt en vervangen door één
ingang rechtstreeks vanuit de toren. Aan
waardevol oud meubilair beschikt de
kerk alleen over een preekstoel uit
omstreeks 1650. Deze is nog altijd voor
zien van de originele koperen attributen,
te weten de doopbekkenhouder, zandlo
perhouder en lichtarm. De preekstoel is
afkomstig uit de destijds afgebroken kerk
van het nabijgelegen Wissekerke. Vóór
de restauratie bevond zich in de kerk
een uit de achttiende eeuw daterende
herenbank. Het is twijfelachtig of het
destijds een juiste beslissing is geweest
om deze als afval te bestempelen.
Het op een galerij boven de ingang
staande orgel dateert uit 1912 en is
gebouwd door de orgelbouwer Standaart
te Schiedam. In 1990 is het instrument
door de firma A. Nijsse Zoon te Oud
Sabbinge grondig gerestaureerd. Het hele
interieur van de kerk maakt een goed
onderhouden en strakke indruk.
Aan de oostzijde van de kerk, op de
plaats van het vroegere koor, werd in
1870 een consistorie aangebouwd. In
1992 is deze vervangen door een nieuwe
grotere consistorie.
De forse bakstenen toren uit de eerste
helft van de vijftiende eeuw is bij de
afbraak van de kerk in 1805 gespaard
gebleven. Een nieuwe bekroning werd
echter wel nodig gevonden. In de plaats
van de gebruikelijke torenspits is toen
gekozen voor een gemetselde rechtop
staande achtkant, de zogenaamde
'Peperbus'. Aan de zuidzijde van de
toren bevindt zich nog de oude trapto-
ren met slakkenhuisgewelt.
In de overwelfde benedenruimte van de
toren vindt men aan beide zijden grote,
scherp geprofileerde bakstenen blindnis-
sen die voorzien zijn van traceringen;
een opmerkelijk motief in een torenhal.
2) Eveneens in de torenhal zien we
boven de doorgang naar de kerk het
oude Tien Gebodenbord. Dit bevond
zich oorspronkelijk in de kerk, waar het
verstopt zat achter het orgel. Bij een
opknapbeurt van de kerk in 2008 heeft
het zijn huidige plaats gekregen. In de
toren bevindt zich een klokkenstoel met
daarin een klok met een diameter van 74
cm. De klok is in 1579 gegoten door
Adriaen Steijlaert te Mechelen.
Liturgietuin
Een liturgietuin is een tuin met struiken
en bloemen die door hun naam of kleur
verwijzen naar het liturgisch of kerkelijk
jaar. Elke periode in het kerkelijk jaar -
van Advent tot de herfst - heeft een
eigen accent en kleur: paars, wit en
rood, met als tussenkleur groen. 3) Men
heeft in 's-Heer Hendrikskinderen geko
zen voor een weldoordachte en gedegen
opzet. Niet zomaar wat plantjes in de
grond en dan zien wat er van terecht
komt.
Het initiatief is genomen door de dorps
raad en door hen in samenwerking met
de kerkenraad en de gemeente Goes uit
gevoerd. Er is goed over nagedacht. Op
basis van de kleurensymboliek is het
tuinplan vormgegeven. De ene helft van
de tuin ligt aan de noordzijde, de andere
Kerk en toren te 's-Heer Hendrikskinderen.
