7
GRAAUW
H.Maria Hemelvaart
Schaal 1500
Tekening van de kerk. (uit Ton van Nijnatten, Kerken in het Bisdom
Breda, Amsterdam, 2004.)
Plattegrond van de kerk. (uit Ton van Nijnatten, Kerken in het Bisdom
Breda, Amsterdam, 2004.)
eerste eeuwfeest van de parochie, zowel
aan de noord- als aan de zuidzijde van
de toren een kapel aan de kerk
gebouwd. In de noordelijke kapel werd
het doopvont geplaatst, terwijl de zuide
lijke ingericht werd als Sint
Godelievekapel. De verering van deze
heilige was op initiatief van pastoor
Jongeneelen begonnen in 1888 -
ondanks dat er reeds vanaf 1806 een reli
kwie van haar in de kerk aanwezig was
en zou voortduren tot kort na de
Tweede Wereldoorlog. Het omstreeks
1890 aangeschafte beeld van de Heilige
Godelieve is nog altijd in de kerk aan
wezig.
De bestemming van de beide kapellen is
naderhand gewijzigd. De noordelijke
kapel is nu ingericht als Mariakapel, in
de zuidelijke kwam het doopvont te
staan. In het begin van de eenentwintig
ste eeuw kreeg dit marmeren doopvont
een plaats in het zuidelijke transept.
De bevolking van Graauw bleef gestaag
groeien. In 1914 waren er meer dan
2.200 inwoners. Dat betekende een toe
name van 640 sedert de bouw van de
kerk in 1855. De kerk was dus al gerui
me tijd weer veel te klein. Het was dui
delijk dat het kerkbestuur voor de opga
ve stond om een drastische verbetering
tot stand te brengen. Ondanks dat archi
tect J. Oomen te Oosterhout na onder
zoek van het gebouw verklaarde dat de
oude kerk 'ziekelijk' was en afbraak en
volledige nieuwbouw de voorkeur zou
verdienen, was het kerkbestuur de over
tuiging toegedaan dat dit financieel niet
haalbaar was.
Men kwam tot het inzicht dat het bou
wen van een viering met een noord- en
een zuidtransept aan de oostzijde van het
bestaande kerkschip het beste was. Het
priesterkoor moest hiervoor worden
afgebroken en verder naar het oosten
worden verplaatst. Ook een nieuwe
sacristie werd in de plannen opgenomen.
In totaliteit betekende het ongeveer een
verdubbeling van de oppervlakte van het
Overzicht van de bouwfasen van het kerkgebouw, (uit P. Verhuyck en C. Kisling (red.), Graauw
door de eeuwen, Graauw, 2005.)
kerk en bouwt-asen
le fase: de eerste kerk 1uit 1804 met sacristie
en pastorie (2), een schuur (3), en een kerkhof
Ligging evenwijdig aan de Dorpsstraat, ca. 40
m van de straat. Bron: SA Hulst, kadasterkaarl
1827-1832.
2e fase: kerk uit 1855-56 (4), vijfhoekig pries
terkoor, verbonden met nieuwe sacristie (SJ; de
vermoedelijke ligging van de pastorie (2). Bron:
Kadasterkaarl 1882, Middelburg.
3e fase: in 1866 wordt de nieuwe huidigepas
torie gebouwd (5). Oude pastorie en schuur af
gebroken.
4e fase: in 1905 bouw van twee kapellen aan de
straatkant (6); in 1913-15 vergroting kerk (7)
met dwarsbeuk, priesterkoor en sacristie. De
omtrek van de kerk uit 1855-6 hebben we erop
geprojecteerd (4). In 1938 is een verbinding
gemaakt tussen pastorie en kerk.
i Onze reconstructie op basis van de
kadastertekeningen: de ligging van de
eerste kerk ten opzichte van het huidige
gebouw.