24
timmermanswerkplaats gerestaureerd.
Vanwege de weersomstandigheden zijn
de borden ook grotendeels geschilderd in
de werkplaats. Vervolgens zijn de borden
weer in de galmgaten aangebracht. Om
duiven en kraaien buiten de toren te
houden zijn de galmgaten voorzien van
gaaswerk. Voordat de steiger verder kon
zakken heeft er afstemming plaatsge
vonden over het terugplaatsen van de
wijzerplaten. Het torenuurwerk was
recentelijk vernieuwd en bij aanvang van
de restauratie gedemonteerd en tijdelijk
opgeslagen. Vanwege de kwetsbaarheid
zijn de werkzaamheden zodanig afge
stemd dat men gelijk na het monteren
van het uurwerk de steiger liet zakken,
zodat dit niet meer bereikbaar was. Op
het moment dat de steiger bij deze fase
zakte, waren de galmborden en het
uurwerk weer zichtbaar in het dorp. En
zo werd in de periode december 2015
- januari 2016 de toren weer zichtbaar,
nadat de metselaars, voegers en schilders
gestaag de toren van boven naar beneden
afwerkten. Boven de entree van de toren
werd het glas-in-lood opnieuw aange
bracht, nadat het glas in de schilderwerk
plaats opnieuw was verlood.
Interieur kerk
De restauratiewerkzaamheden van de
kerk betroffen voornamelijk divers
stucwerk. Met name een muurvlak in de
consistorie en in het koor van de kerk.
Omdat het afhakken van het bestaande
stucwerk veel stof veroorzaakte werd de
rest van het interieur, zoveel als mogelijk,
afgedekt met plastic. Hierbij kreeg het
orgel speciale aandacht, omdat dit zeer
stofgevoelig is. Bovendien kost het veel
geld om een orgel schoon te maken.
Verder heeft incidenteel voegwerkherstel
plaatsgevonden van de vloertegels.
Feestelijke afsluiting restauratie kerk
en toren
Vrijdagmiddag 20 mei 2016 is de res
tauratie feestelijk afgesloten. Mevrouw
N. de Jonge-Hulshof, secretaris van het
college van kerkrentmeesters, wethouder
C. Weststrate van de gemeente Borsele,
i
Hijsen van de vlag door wethouder C. Weststate (links) en gedeputeerde B.J. de Reu, geassisteerd
door de heer L.W.J. van Hasselt (rechts). (Foto: W.A. Wieten, 2016.)
gedeputeerde drs. B.J. de Reu van de
Provincie Zeeland en de heer De Jonge
van architectenbureau Rothuizen voer
den het woord, ieder vanuit zijn eigen
blikveld.
De toespraken werden opgeluisterd door
muzikale intermezzo's van harpiste Van
Dijk.
Vervolgens werd de officiële openings
handeling verricht door gedeputeerde De
Reu en wethouder Weststrate door een
ingemetselde steen te onthullen voorzien
van het jaartal 2015 als jaar van restau
ratie. Daarna was het de eer aan deze
bestuurders om als eerste via de nieuwe
toegang de toren te beklimmen, boven
op de omloop de vlag te hijsen en van
het prachtige uitzicht te genieten.
Noten
1. J. de Ruiter, 's-Heer Abtskerke, dorp in de
Poel, Goes 1997, pag. 30-31.
2. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed,
panddossier toren en kerk van 's-Heer
Abtskerke, Amersfoort.