10
WMvr ap (fat ti nW/j
/mmiat
dm u at 'Utr w)r (tc,iuu/f.
Cf tim filj dcrtkéri
^Tdexii
WQ/oiMj/u/tUlcxi, 1
Ikimfji/tff WdmJja.
lj.lt /dm (jl/it.a(p<i<it ifcYap.
yprrdu/itvufi f/t Oir
I aunü,^
12.(1/ In tsw L/tnfRj
(f i)iag(fa rc/t <r n
J (utat 5 Oer.
YQti ut) a(/</t ff ff l
J/ï/V uff r// ao.uaL iut/iv
I -tide yiucltit ///ff mlrr
1. d)( mdjt 'O/ {ah/i'. j,
I utjti d 'tamf- ft itf
Ydfjyrt/aulu la /'fut
Jjyon df-rdfn mwn vpp.
l.é((in?(i /i dt ap
aprnm/tin Jtm/r, - d. 1
l/Mf tij /\cmr/landfunfoX
■Uil af///tüpa nf oilt/
ïfii/M wrmm/t'ti jrftm
i< /du/hi dlmmhiKH <lt t tl/tê
r/' jtJcf/K (it ffuOr I f-d.
jAtmjui/fM/itit t(f umt'fin<6 I
'fhJTikdt yt tttumJ/apduwKjl
rdfiyiHin ét j/td/u,
tk( 'ffrjcA
Ill.'int allooi iel tv.
ïïiorj (liMlintlri qtljatl
(IdlIjijZpm LiimitK
lio rcivZóoii ocifriicii
In-el l.optiül een iceje
(yhdieiiijjeiiuiekwll,
liletwr di'ioe.tnnar
lieleeumitjeleoeiilicblif
11
f'ïy zulllitfjieblx'ii
tlen}|cere.iuufn(hocl
iiielqeheel uuijiatt.
en mei qeheet inue
ziel.eiiïnclqejieel
LiiuucrstandT
(byziillumeiurane.lc
lit-fheliheu als uzelueti
i lm Hkk liivti Ciiioi iul: uljv amtmttu
nutt bnn Htlrmr utmni Muh 4 (r. m
Mut ImuiW flfnniwi iumtf.iuw m-t
nuïüTfentó toVwfrt u frtüni imn taf-
Itamit' Ir.1 m m: nrni umi itmf
iwr Iraum is iiRt i$M iithqimiï
mnJrtjc. row mtf ör mmktif nm üm
Mjr u; imn ör 5onr öra mrnf
(rtirr, rrn firrrr r.ork ouit Dtn
fatibRtij z Vj z8
7 m (ulf nprt ffèrtkni
jt m fufr nttt fhlm
5
Glm m (ük mft iqptfii utesttmtffiii
tjuttp gfitj m (tik ntrt (tfftnrro iffl ittiit
oma Dat umra liHfirrn ymr
CiljV (utf tof brhbmGoW lüton Hrnitran
aanditjm (jrmt^DR qmtfiifeR [irthtlnm
- acnofei Rtoan tojfoajftn toirtrfn1
m 6a maf af btorroto «ttwr br&n jtlpd
Gta (uff ®n tmtlHti Öf
Hm tofcttirtf gtotaÈrn M^tWtpmfltfcïwï
ffldftSpnniMtm iMH zz
J T£F iTa OKBOD
Jat a ,7 tirftf ff „f
HF.'t" (XGKBOD,
HKT ^OïaariD,
(jtj xtiA .>ut «Mtwl. lék
WET. &GKBGÖ,
itu xti tt lU(t d/Uot,
IJTV r Q.GF/BOD
rna/f i/dtds
r Wit raifc/t
ui flmu >i ijv/,
\yc(/tt/t UdazqMtw, damp dut
It i t/ftp Zf'dfWi» ~<U tmaréchk
h r/M Cn/p wta fijt c//dt dau u tit ~Ztu
y aM dupfttrat ti wrjtff m
IftH»httnffmttim rh>Hprci
mtfoatcMr »<r/< dUiutkiuMt j
tm/t I w(t tilt tuf/nit Owl it n it
IttecA tm rnamtt/'t pt/f tun- rate/
L'W jr. atif hi ti d/ijtii f t/( 'fa
\dtn ft vnMtit dt Mfdt tpma/'f F
i tUrt r a/t. ft/at «id rr t/t is m
i/tutti Ttn t rnd/'t doot', I
jfCb' mt 71tmdt dt VtI
ZCim <dni/it)j-<i) pdituttt dmuh'X
naa,t
HETVftQMBO])
1fu ztrlf ntif ft pi ft a it ><i nam J
tint Attt.t: tjj //f ut,t dttptrrm
tot a tmaf i )t,t H--
r pun xiftnndttitti/ft't<
zynott wniwumttiult u •-/>
than iu, m t z
t,u/, net ft 'if Jn
At \tutt lit
Oudelande, het bord met de Tien Geboden. (Foto L.M. van der Gouwe.)
De tekst op het tiengebodenbord trekt
de meeste aandacht. De basis ligt dan
wel in de Statenvertaling, maar het doet
ook denken aan één van de vele school
boekjes, te weten het Groot A, B, C, boek
(ca. 1775-1800). Het Gedenkt des Zab-
bath daags is opvallend. We zien verder
willekeurige moderniseringen. Zo is
bijvoorbeeld de dubbele ontkenning en
verdwenen; de gebiedende wijs Eerd is
aangepast tot EertGetuygenisse getuige
nis-, osse os.
13. Ritthem, Protestantse kerk (PKN)
Opvallende elementen in het interieur van
de Ritthemse kerk zijn een tweetal tekst
borden. Ze hangen aan weerszijden van de
tegen de oostwand geplaatste preekstoel,
die uit omstreeks 1650 dateert. B.J. de
Meij schrijft er het volgende over: Aan
beide zijden van den preekstoel hangt
een tekstbord, waarop in gouden Gothi-
sche letters de hoofdsom der wet (Matth.
22:37,40) en de woorden uitJoh. 3:16
staan. Op het eene bord is het wapen van
Ritthem, op het andere dat van Welzinge
Ritthem, het tekstbord links. (Foto W. Staat.)
geschilderd. De tekstborden zijn geschonken
door den kerkeraad.2lil
Op de muur boven de preekstoel zijn in
combinatie met de tekstborden binnen
een sierlijke omkadering op een lichte
ondergrond de woorden van Psalm 84:12a
geschilderd: God, de Heere, is een zon en
een schild. De Heere zal genade en eere
geven.
1 dttu'ff'ltpp (f in,
<(U) (t'itit.
Oudelande, het bord met de Geloofsbelijdenis.
(Foto L.M. van der Gouwe.)
JOH fi 18
Ritthem, het tekstbord rechts. (Foto W. Staat.)
De kerkenraad schonk de borden in
1925 aan de kerk ter gelegenheid van het
gereedkomen van de restauratie.
14. Scherpenisse, Hervormde kerk
(PKN)
In deze kerk ontdekken we één van de
meest bijzondere tiengebodenborden.
Hing het tot aan de restauratie in de jaren
zeventig van de vorige eeuw tegen de
muur aan de westzijde naast de toren (niet
de oorspronkelijke plaats), vanaf die tijd
hangt het tussen twee kolommen van de
zuidelijke zijbeuk. Een grote verbetering
omdat nu ook de interessante keerzijde
van het bord, dat aan beide zijden voorzien
is van het jaartal 1581, weer zichtbaar is.
Op de voorzijde zien we bovenaan een
drietal schilden met daarop aangebracht
een huismerk en de initialen HG, PI en
AM. Met een grote mate van zekerheid is
aan te nemen dat het de huismerken en
initialen zijn van Heijnderick Govaerts-
sen, Pieter Jansen en Andries Mertssen.
Zij waren in de betreffende periode kerk
meesters. De kosten van het bord zijn niet
te vinden in de rekeningen van de kerk.
Was het een schenking van de aannemers
die in die tijd de kerk hebben gerenoveerd
of van de genoemde kerkmeesters
Ter verduidelijking voor de kerkgangers
is op de keerzijde voor ieder van de Tien
Geboden een verklarende Bijbeltekst
uit het Nieuwe Testament opgenomen.
Bijvoorbeeld voor het vierde gebod De
Sabbath is ghemaect om den mensche, ende
niet de mensche om den Sabbath. Soe is
dan de Sone des mensschen een Heere oock
over den Sabbath. Marei 2, Vs. 28. En voor
het negende gebod Ghij en sultgheen
Scherpenisse, de voorzijde van het tiengebodenbord. (Foto F. van den Kieboom.)
BftlUÜfll I kttN
vi3 ;a
O- .l i. I s^..
L t Hliuiiiii ia ui)muuu uia umi
j V.rrf liftimVRUfr rtiöi'ufiirr lift
"tDrliKf irnrrftv «LiftuuTf ir.ohi rrn liüuftv 1
tmft'.OR BRf hn ilul nar 'milt imr ixlni iSar I
Imrt'opurr Rtrum kt-
6 Wu' fnt bnm hrntilf: fnu Rrtiu ftu iniito
Otth (tin ntirfnnfr ttttrf önnr urn Jitfurmte
'toit t-yt nbu üttwfi üu'.IhI Rtrivtwlt ion uhrtirra;
tvuinfiim ooor b<t tetotf Rivr
- 5nr'fttt miljnmïw Hmftrr otn iitf tr hntlift'tni F
Otf btrfi Htrfröf m (vu Itmt uwrfprl mrt" 'intrr
t^rirnm Mmt ft
s Dn'nhrfralmhnft m Itrli nvrr tnnr inHsr ttilnt f
ör Itfürr mi* ttmtir itetf ruw isjns (ets hta-jint
1 on nar m iirit» tr nnmni om nréf 1*ruur whk
2 6."
9 BrttrOfTS (prrrrfa nsf qtin!ïtf;"tiaii Rwfesirrf
Rietinn iyttm lirorsr tryrrrr root mtn
trnsorr ooriurU ür (nmn qiiRtsrt la® otr'ïf.ff L
fTÜ? SPlnLi ÖS li«I
I* m t«büï (ona; ttm ttetnvr it® iVma f
tof.Mnï trt m fes* onS te (nptrrrn mi tï mr
llftóïl! rü hfièiate O ilitt litra t irnr
twfhitfecni. R, - V. -
Scherpenisse, de keerzijde van het tiengebodenbord. (Foto F. van den Kieboom.)
valsch ghetuijgenisse spreken teghen uwen
naesten)-. Broeders, spreeckt niet qualyck
van malkanderen. Wie van synen broeder
qualyck spreeckt, ende synen broeder oor
deelt, die spreeckt qualyck van die wet ende
oordeelt die wet. Jacobi 4, Vs. 11.
Een extra bewijs dat het volk zich terdege
bewust diende te zijn van de betekenis van
de Tien Geboden.
Dit tiengebodenbord ziet er uit als zijnde
geheel in originele staat. De teksten zijn
ontleend aan de Deux-Aesbijbel.
15. Sint-Maartensdijk, Maartenskerk
(Hersteld Hervormde Kerk)
In deze kerk is wat de tekstborden betreft
de vertrouwde drie-eenheid - Tien Gebo
den, Geloofsbelijdenis, Onze Vader - nog
aanwezig en wel daterend uit het begin
van de zeventiende eeuw. Het tiengebo
denbord hangt tegen de zuidwand van het
koor, de borden met de Geloofsbelijdenis
en het Onze Vader tegenover elkaar tussen
de pilaren die de zijbeuken van het mid
denschip scheiden. Van deze twee borden
Goö (jmvk hUt ïrfr
HRr toHTTüTD Fum ro
(Krfitbriitrf imnEart oerüTD 1
y/lmai BI otn #nfc::i«K etüJKa luïii
ff 1 G&f m ftiif corn floürr uu: mor ntpn
I «;:ic-fü4jr brttn:
zGWntuiUuobmiBffRVRitnbmtgpirgrlqr
Um£rtuftkm
nntiiiwntaiiMnmmrrsiBftftiiiaiiitttiiailMl
mitwrr musr orr rorü iS Jn hurtit umor iitf
nBrmtóm Eras ottin br iïii ur Ottit
m
Ora hiimia m Cut bnw rêni» om mramr inr
Kr.f Gptj (tilt u Vaiirr mtv Mtrtrt
irmttnt^gbtlflngtfigffTiCnr
rtanitrlm/utirpB oriirait gpüm Ini
6 Gjrp m futi nytf bootvn
r&Hffrr
Mm Inr
nart nnl
Nmnitr
Inuvrominiroaómimit eSjb "flbiSHnnSHrnfUWUB
I een üJi1 qtai pmi torrxk (nr itnm u fon/ nml) u cuntvrr -
I m I nep) öinör'tri'.TTï.niup ntirr iinfti bf n
orlmdc ar in uuiftaoniiiirtf s hxat ra la taplri bnR
hfbmrlrrmti raamrgmiHirfrii imvr 1T1 nitwm m ra
niw W bm Ihrtifini mh wmrai bgroiir Wpirn lm
JWatymn) rna wribtwi Dm Mum
