standplaats kiest. Een andere soort die zich meer in beschaduwde vochti ge bossen thuisvoelt is de Wijfjesvaren (Athyrium filix-femina (L.) Roth 1799)- Deze soort werd door Sponselee eenmaal verzameld in de keel van een regen bak op een oude (thans gesloopte) boerderij in de Gro te Huyssenspolder (det. prof. K.ïï. Kramer) op 11-10- 70. Een soort die evenals de vorige tamelijk algemeen is in Nederland maar weinig in het Haf- en Fluviatiel District voorkomt. De soort is op de grond reeds op meerdere plaatsen in ons gewest aangetroffen (o.a. Zuiddorpe, Zeildijk Hulst). Als laatste soort tenslotte hebben we de Muurvaren (Asplenium ruta-muraria L. 1753) een soort die we het gehele jaar door kunnen aantreffen op allerhande oude muren en die in Nederland vrij algemeen voo"rkomt en ook bij ons niet zeldzaam genoemd kan worden. Van deze soort zijn ons diverse groeiplaatsen bekend uit vroe gere jaren dankzij speurwerk van Sponselee. O8-67 Op tuinmuur s Gravenhofplein Hulst (MB). 29-O6-69 Op duikertje bij N.ïï.kerk Kloosterzande (Sp). 30-08-70 Ex. kerkmuur Hengstdijk (Sp). 14-08-70 Muur N.H.kerk Kloosterzande (Coll. Sp, det. prof. K.U. Kramer). 26-06-70 Ruïne Staalfabriek Terneuzen (Coll. Sp, det. prof. K.U. Kramer). 30-08-72 Vrij talrijk Kerkdreef Axel bij N.H.kerk (Coll. K. van Acker, det. Sp). 23-07-73 Meerdere ex. Dubbele Poort Hulst (Sp). 08-74 1 ex. muurtje Vosstraat Nieuw Namen (MB). 02-08-75 Enkele ex. op tuinmuur voetpad tussen Van Waesbergestren Grote Zwanestr. Hulst (Sp). In augustus en september 1978 werden al deze plaatsen opnieuw bezocht door ons: 's Gravenhofplein negatief (muur gerestaureerd), duikertje N.H.kerk KI1Zande po sitief, Hengstdijk negatief (muur gerestaureerd), N.H. kerk Kloosterzande negatief, Axel positief, Staalfa briek negatief (gesloopt), Dubbele Poort positief, Nieuw Namen negatief (gesloopt), voetpad Hulst nega tief. Buiten deze werden nog een aantal potentiële groeiplaatsen in ons gewest bezocht maar alle negatief m.u.v. de stad Hulst die op 08-09-78 geheel door J. Buise-Rogiers en ondergetekende werd uitgekamd. Alle vindplaatsen (en voormalige) zijn aangegeven op kaart 2. In een aantal gevallen troffen we de soort massaal aan zoals aan het Brouwersplein en in het Zomerstraat je; elders enkele tot een tiental exemplaren. Alle groei plaatsen waren muren met grote ouderdom. Typerend in dit geval is o.a. het voorkomen van de varen op de Dubbele Poort. We vinden ze slechts op de oude poort 119

Tijdschriftenbank Zeeland

de Steltkluut | 1980 | | pagina 25