RIETVOGELS EN MAAIBEHEER
Inleiding
Een van de meest karakteristieke landschapstypen van Zeeuws-
Vlaander en wordt gevormd door kreken en kreekrestanten. Bij
sommige kreken, meestal diepe met veel open water, verloopt
de overgang tussen water en land abrupt en heeft zich aan de
oever slechts een smalle rietkraag ontwikkeld. Bij andere
kreken is er een geleidelijke overgang van land naar water.
In dergelijke gevallen kan zich in de overgangszone moeras
vegetatie, waaronder uitgestrekte rietvelden, ontwikkelen.
Dit artikel gaat over het beheer van moerasvegetaties en
spitst zich met name toe op het beheer van rietland en het
effekt hiervan op de vogelstand. Daartoe hebben we één gebied
onder de loep genomen; de Westgeul in de BraakmanpolderDit
omdat het een van de meest waardevolle gebieden is, er rela
tief veel van bekend is en het gevoerde beheer voor rietland
ons inziens niet optimaal is. De naar voren komende konklu-
sies en aanbevelingen hebben evengoed betrekking op andere
gebieden.
Rietland door de jaren heen
In het verleden werd in Nederland, vanwege het ekonomische
belang, op grote schaal riet geteeld en gemaaid. Het werd
toen onder andere gebruikt als dakbedekking. Aan het einde
van de zestiger jaren had riet geen ekonomische betekenis
meer. Maaien bleef dan ook achterwege. Omdat hierdoor riet
velden verlandden en omdat riet de laatse jaren weer meer
gebruikt wordt als dakbedekking, wordt op veel plaatsen in
Nederland weer gemaaid. Ook heeft de idee postgevat dat
jaarlijks maaien en afvoeren gunstig is voor de vegetatie.
Het maaien geschiedt niet alleen in partikuliere terreinen,
maar ook in natuurgebieden. Immers, beheerders worden met
verlanding gekonfronteerd en moeten hiertegen maatregelen
nemen. In het uitbesteden aan rietdekkers zien ze een goed
kope vorm van beheer. Op zich zou dit geen probleem zijn,
ware het niet dat voor dakbedekking de voorkeur gegeven wordt
aan eenjarig riet en vogels de voorkeur geven aan overjarig
riet. Ook in Oost-Zeeuws-Vlaanderen wordt op veel plaatsen
gekozen voor eerder genoemde goedkope vorm van beheer, bij
voorbeeld: Westgeul, Axel se Kreek, Zwarten Hoek en Spui kom
bij Terneuzen.
Hierna wordt het belang van overjarig riet en het negatieve
effekt van jaarlijks maaien voor vogels aan de hand van een
25
