KREKEN ERNSTIG BEDREIGD
DOOR H. CASTELIJNS EN H. MOSTERDIJK
KREKEN IN ZEEUWS-VLAANDEREN ERNSTIG BEDREIGD
De laatste 25 jaar zijn als gevolg van landinrichtingswerken
kreken verdwenen, werden oevers opgehoogd, of verdwenen de
omliggende graslanden. De waterkwaliteit en kwantiteit ging door
slecht beheer achteruit. Door deze en vele andere bedreigingen
staan tegenwoordig de Zeeuwsvlaamse kreken er ecologisch gezien,
in vergelijking met vroeger niet best voor.
In dit arikel worden Zeeuwsvlaamse kreken gekarakteriseerd, wordt
het belang voor planten en dieren aangegeven en worden de
belangrijkste knelpunten verwoord.
QNSTAAN
Het polderland van Zeeuws-Vlaanderen is ontstaan vanaf de
twaalfde eeuw door inpoldering van scharren. De bedijkte schorren
bleken voor de landbouw erg geschikt. Met de landbouwgrond kwamen
ook de in het schor aanwezige geulen binnendijks te liggen. Dit
zijn de tegenwoordige kreken. Vooral in de beginperiode braken de
dijken door toepassing van gebrekkige technieken regelmatig door.
Hierdoor ontstonden nieuwe kreken of werden oude kreken
uitgeslepen.
ZOETE EN BRAKKE KREKEN
Ondanks dat bepaalde kreken al honderden jaren niet meer
rechtsstreeks in verbinding gestaan hebben met open zee, is
hetwater in de meeste kreken brak. Dit wordt behalve door kwel
vanuit de Westerschelde of Noordzee veroorzaakt door kwel vanuit
diepere grondlagen die zout water bevatten en door het afgeven
van zout door zouthoudende veenlagen. In Zeeuws-Vlaanderen komen
ten opzichte van de rest van Zeeland er nogal wat kreken met zoet
water voor; Canisvliet, Vlaamse kreek en Boschkreek Koewacht.
Zoete milieu's in Zeeuws-Vlaanderen zijn ten opzichte van de rest
van Zeeland soortenrijker omdat Zeeuws-Vlaanderen niet zo
geïsoleerd ligt. Het grenst namelijk aan Vlaanderen met
overwegend zoet oppervlaktewater. Hierdoor kunnen planten en
dieren, die gebonden zijn aan zoet water zich makkelijker
vestigen.
VEGETATIEKOMPLEXEN
De vegetatie kan men indelen in vegetatietypen, Een vegetatietype
is een groep van plantensoorten die vaak bij elkaar voorkomen.
Een vegetatiekomplex bestaat uit twee af meer vegetatietypen. Zo
kan reliefrijk grasland uit meerdere vegetatietypen bestaan.
Bijvoorbeeld typen die aan zoet en zout en/of droog en nat
gebonden zijn.
Aan Zeeuwsvlaamse kreken komen zout minnende moerasvegetaties,
brakke Riet- en Biezenvegetaties, zoetere Riet-, Biezen- en
2 0