2 BRILSTERNS IN BRAAKMAN
door Wim Wisse
Zonder twijfel de meest unieke soortwaarneming in de regio van de afgelopen tijd was
de Brilstern (Sterna anaethetus), die op 4 juli j.l. werd gesignaleerd in de Nieuw-Neu-
zenpolder 2, de voormalige mosselbanken, in de daar aanwezige visdievenkolonie.
Hans Schekkerman en Peter Meininger ontdekten de vogel tijdens het ringen van vis-
dieven. De volgende dag waren er zelfs 2 ex. aanwezig. Nog tot 8 juli werd 1 ex. in de
Scheldemonding waargenomen.
De Brilstern is nog niet eerder gezien in Nederland. Ook in de ons omringende landen
worden slechts zelden Brilsterns waargenomen. De soort werd gezien in Engeland,
waar drie warnemingen bekend zijn uit de periode 1979-82 en 5 uit de periode 1931 -58
Cramp c.s., The Birds of the Western palearctic, vol.4,1985). De eerste waarneming
in Denemarken werd gedaan van 16-22/07-1987 (British Birds 81:19). In Frankrijk
werd het eerste ex. gezien van 13-21/07/86, Arcachon, Gironde (British Birds 80:326).
Opvallend was de tweede waarneming op dezelfde lokatie een jaar later op 7 juli 1987
in een Grote Stern-kolonie (Br. Birds 81:334). De mensen die de vogel dit jaar gemist
hebben in de Nieuw-Neuzenpolder moeten volgend jaar maar eens extra goed uitkij
ken naar Brilsterns. Wie weet!
De dichtsbijzijnde broedgebieden zijn te vinden aan de westkust van Afrika, met name
Mauretanië, een slordige 4000 km hiervandaan. De Brilstern is geen typische trekvo
gel, hoewel buiten de broedtijd zwerfneigingen optreden in de ruime omgeving van de
kolonies.
Toen Marion Kindt, Joop Kooyman, Luciën Calle en ondergetekende op 5 juli bij de ko
lonie visdieven in de Nieuw-Neuzenpolder 2 aankwamen, waren daarzo'n 30 andere
vogelaars uit alle windstreken van ons land aanwezig. Na enkele minuten de vogel te
hebben bewonderd, werd het duidelijk dat er nog een tweede vogel aanwezig was.
Beide vogels vlogen wat rond in de kolonie en amakten een vitale en levendige indruk.
Baltsgedrag werd opgemerkt, waarbij de ene vogel, hoogstwaarschijnlijk het man
netje, om de andere heen liep met de snavel naar de grond wijzend en met afhangende
vleugels. Ook achtervolging hoog in de lucht waarbij de vogels luid hun roep wep-wep
lieten horen, werd waargenomen. Door de aanwezigen werden duidelijk de verschillen
met de er sterk op gelijkende Bonte Stern (Sterna fuscata), die hier eveneens normali
ter niet voorkomt, vastgesteld. Wel verbleef er tegelijkertijd de eveneens zeer zeld
zame Dougalls' stern (Sterna dougalli) in de kolonie.
De Brilstern is op de bovenzijde van het
lichaam en de vleugels meer grijsbruin
tot donkerbruin van kleur, de Bonte
Stern is donkerder en éénvormiger van
kleur. Een witte streep loopt vanaf het
witte voorhoofd bij de Brilstern door tot
boven en achter het oog. Dit wit is bij de
Bonte stern meer beperkt tot alleen het
voorhoofd. De grijswitte zijkanten van
de staart zijn bij de Brilstern breder dan
bij de Bonte stern.
De onderzijde is wit en de poten en sna
vel zwart. Aan de achterkant van de witte vleugelonderzijde loopt bij beide soorten een
121