UIT HET EEVEN VAN EEN OUDE
VEEDX EE
Door Johan Ca11e.
Zoals inmiddels bekend is
richtten de januari stormen
vooral bij de wat oudere bomen
grote schade aan. Zelfs de
robuuste Veldiep van de
familie Poortvliet, aan de
Noorddijk te Hoek, overleefde
het natuurgeweld niet. Het om
waaien van deze boom betekende
het verdwijnen van waarschijn
lijk de oudste Iep uit Zeeuws-
Vlaanderen Jammer, het was
een prachtige boom.
Om nu eens te weten te komen
hoe oud deze boom precies
geworden is heb ik een schijf
van de stam met behulp van de
jaarring-analyse onderzocht.
Naast de leeftijd zijn tevens
de goede en slechte groeijaren
bepaald.
Het principe van de jaarring
analyse is eenvoudig: het aan
tal jaren geeft de leeftijd;
de breedte van deze ringen
geeft aan hoe groot de groei
in dat jaar was. Als in een
grafiek de jaarring-breedte
afgezet wordt tegen de tijd
(jaren) ontstaat er een ovei
zichtelijk beeld: van elk jaar
is nu direkt de groei af te
lezen. Zo is b.v. de jaarring
breedte van het jaar 1866 2,5
mm en van 1951 5 mm. Zie
figuur 1. Aan de hand van de
samengestelde jaarringcurve
kunnen een aantal conclusies
getrokken worden:
De groei vangt aan in 1859
en eindigt in 1989; de boom is
dus maar liefst 130 jaar oud
geworden. Eerder werd de leef
tijd van deze boom geschat op
ongeveer 85 jaar
De gemiddelde breedte van de
jaarringen bedraagt 3,3 mm.
Dit is voor een Iep laag te
noemen. Bij de Hollandse Iepen
op de Hulsterse Wallen bedroeg
de gemiddelde jaarring-breedte
ter vergelijking, bijna 1 cm,
zie figuur 3.
De curve verloopt nogal
grillig; pieken en dalen wis
selen elkaar snel af. Net als
bij Eiken en Beuken is dit ook
voor Iepen het gewone beeld.
Het zijn boomsoorten waarbij
de groei sterk door weers
omstandigheden wordt bein-
vloed. Andere soorten als
Populier en Wilg hebben
daarentegen een veel constan
ter groeiverloop. Vooral hete
en droge zomers werken
groeiremmend. Zo vallen b. v.
de dalen van 1947, 1955 en
1959 samen met dergelijke
zomers. Onverklaarbaar is
echter het piekje van 1976,
omdat dat jaar in de
'dendrochronologie', door de
extreem hete en droge zomer,
juist bekend staat als een
typisch daljaar.
70
