Methode
Broedvogelonderzoek vindt plaats middels territorium-
kartering. Dit gaat kort beschreven als volgt. In het
veld wordt tijdens elk bezoek een vaste route gelopen
waarlangs alle in het gebied aanwezige vogels kunnen
worden waargenomen. Tijdens het bezoek wordt de aan
wezigheid en het gedrag van alle in het gebied aanwezige
vogels met behulp van bepaalde tekens op een gede
tailleerde kaart ingetekend. Als op het eind van het
seizoen alle gegevens van één bepaalde vogelsoort op één
kaart zijn verzameld ontstaan daarop groepjes van
tekens. Omdat elk paar vogels als regel in het eigen
territorium blijft, staat elk groepje tekens op de kaart
voor zo'n territorium. Of het paar werkelijk heeft ge
broed, doet in deze optiek niet ter zake. Ze waren gedu
rende het broedseizoen aanwezig. Het is natuurlijk wel
zo dat als in een gebied geen jongen worden voortge
bracht de soort, al is het na een aantal jaren, ver
dwijnt. De gehanteerde methode is gestandaardiseerd
(Hustings et al 1985).
Wat is een biotoop?
In een bepaald gebied komt niet zomaar een willekeurige
verzameling aan vogels voor. Het voorkomen van een soort
is afhankelijk van het biotoop. Kluten bijvoorbeeld
broeden altijd in de onmiddellijke nabijheid van ondiep
water en kale grond. In het ondiepe water zoeken ze naar
voedsel en op de kale grond broeden ze. Verdwijnt een
van beide dan verdwijnt ook de Kluut.
Een geschikt biotoop is voor een soort van levensbelang.
Er zijn daarentegen ook soorten die in verschillende
biotopen kunnen leven. De karakteristieke soorten in een
gebied zijn over het algemeen aan één biotoop gebonden.
Dergelijke soorten noemt men kritisch.
In een gebied met een variatie aan biotopen kunnen meer
soorten leven dan in een gebied met weinig variatie.
Over het algemeen worden gebieden met veel variatie hoog
gewaardeerd. Dit wil echter niet zeggen dat een gebied
met een beperkte variatie geen waarde heeft. Behalve
variatie spelen ook zeldzaamheid en omvang een rol. Van
het landschappelijk gezien eenvormige Saeftinghe zijn
beide nu juist het kenmerk. Het kenmerk van de Riemens-
kreekjes is variatie. Echter, als het waterpeil zou
worden verlaagd, krijgen we meer biotoop van een soort
waar we al veel van hebben: landbouwgrond. Met als
gevolg dat kritische soorten uit het gebied verdwijnen.
55
