Pagina
10
0,4 en 3 mm in. Elke soort heeft
weliswaar zijn grenzen, evenals de
vorm van de lobben op dwarsdoor
snede, maar door verschillende
groeiomstandigheden blijken dit
moeizame kenmerken te zijn voor
determinatie tot de soort. Slechts de
kenmerken van de sporen, in de orde
van zo'n 90 urn groot, kunnen de
soortsdeterminatie zeker en correct
maken.
In Zeeuws-Vlaanderen zijn tot nu toe
acht van de elf
Violet iandvorkje, Koewacht 1995
Tekening: P. Roorda van Eijsinga.
Nederlandse
soorten
aangetroffen.
Op bouwland,
hellingen van
veedrinkputten
(putten in of
aan weilanden),
enkele
modderige
plaatsen en in
het water van
een afgesloten
zoete plas en
paardeput (put
op het erf van
een boerderij).
Vooral de aanleg en restauratie van
veedrinkputten in de laatste jaren
bleek een aangename voltreffer te
zijn. Van af het grondwater tot een
eind naar boven is op de helling een
gunstig traject voor kieming van
sporen en verdere uitgroei. En als
pionier krijgen ze een kans door de
grondverstoring. Sporen kunnen lang
blijven leven, evenals cellen in de
thallustoppen. Ze worden door
regendruppels verspat; terwijl denke
lijk wind en vogels die komen drinken,
bij verspreiding over grotere
afstanden een rol spelen.
Ondanks dat het determineren ervan
een moeilijk en tijdrovend karwei is, is
deze groep door directe herken
baarheid en uitzonderlijk karakter een
bijzonder boeiend geheel. En er is
zelfs wetenschappelijk iets nieuws te
beleven. Zowel wat ecologie als
levensstrategie betreft. Hangt de
toename van het aantal vondsten af
van de behoefte aan voedingsstoffen,
of is er gewoon meer aandacht aan
besteed. Het aantal sporen dat per
rozet wordt gevormd is bijzonder
hoog; toch zitten de plantjes elkaar
niet in de weg. Er is een verwonder
lijke snelle kolonisatie van een aantal
nieuwe putten. Hoe lang blijven die
spore
n
kiem-
krachti
g, en
zijn
die
van
ouds
al
aanwe
zig of
vers
aan-
gevoe
rd? En
dan
nome
nclatorisch. Zijn al de opgegeven
gangbare synoniemen wel correct? Er
zijn onder de naam Riccia bifurca
Hoffm. in Europa tenminste twee
soorten bekend, die onderling
duidelijk verschillen. Zo'n kwestie zou
opgelost moeten worden, te meer
daar beide soorten al beschreven zijn
en benoemd!
Wie land- of watervorkjes aantreft
kan eventueel hierover contact
opnemen met Pieter Roorda Van
Eijsinga, Castor 6 te Oostburg of
Lucien Calle, Walstraat 7 te
Terneuzen.
