4
Telling van de huiszwaluw en de boerenzwaluw
DE STELTKLUUT
Pagina
29
Door Edie Folkersma
Ook dit jaar zijn de zwaluwen weer geteld. Drie en twintig tellers zijn zo
riendelijk geweest om te tellen. Er zijn weer minder nesten geteld dan in 1996.
luiszwaluwen (Delichon urbica) broeden in de Lage Landen vooral aan overstekken
an woonhuizen, waarbij een opvallende voorkeur voor witte overstekken bestaat,
an boerenschuren met brede overhangende dakgoten en in mindere mate aan
ndere bebouwingen zoals sluizen en bruggen. De nestplaatsen moeten vrij zijn van
'bstakels zoals geboomte; de vogels moeten vrij af en aan kunnen vliegen. Als
estmateriaal wordt vaak modderige klei gebruikt, die
/roeger veelal op onverharde wegen verzameld werd. Het
oedsel bestaat uit insecten, die in de lucht gevangen
vorden.
ussen 1970 en 1990 is de Huiszwaluw in Nederland met
veederde afgenomen en in Vlaanderen wordt vanaf
egin jaren tachtig een afname vastgesteld. Droogte in de
frikaanse overwinteringsgebieden speelt een rol bij de
afname, maar problemen in het broedgebied lijken
veneens, of zelfs meer gewicht in de schaal te leggen. Ruilverkaveling, asfaltering
an landbouwwegen, ontwatering, luchtverontreiniging en intensivering van de
landbouw zullen ongunstig zijn. Op boerderijen kan de verharding van het erf (geen
estmateriaal meer) en het verdwijnen van stalmesthopen (minder insecten) een
egatieve rol spelen. In dorp en stad gaat het ook om de toepassing van moderne
ouwstijlen- en materialen, die de soort weinig kansen biedt.
i totaal zijn er tot nog toe 1207 nesten geteld. Enkele tellers hebben hun gegevens
og niet ingestuurd, dus er kan nog wat bijkomen.
1 1996 waren er nog 1525 nesten, een achteruitgang dus van 318 nesten in 1997.
r is dit jaar niet geteld bij de Dowfabriek en in enkele blokken,
eef u op als zwaluwteller!
i Zaamslag zijn veel nesten van de Huiszwaluw vernield. In 1996 werden daar 103
esten geteld, dit jaar maar 51
:n St Jansteen zijn de nesten van 1996 in 1997 niet meer bewoond. Ook in Koewacht
jn weinig nesten te vinden, terwijl het daar beter gaat met de Boerenzwaluw.
Opmerkelijk is het feit, dat verschillende huiszwaluw nesten verstoord worden door
erzwaluwen. Is dit een normaal of zeldzaam verschijnsel? Graag een antwoord op
eze vraag.
Ook de Boerenzwaluw is weer geteld door enkele mensen.
De Boerenzwaluw Hirundo rustica) is in West Europa een karakteristieke vogel van
■iet agrarisch cultuurlandschap. Gebroed wordt aan nokbalken in boerenschuren,
stallen en loodsen, onder bruggetjes en soms ook aan de buitenkant van woonhuizen.
Het voedsel bestaat uit insecten die in de vlucht worden gevangen. Boerenzwaluwen
overwinteren in zuidelijk Afrika. Zowel uit ons land als uit Vlaanderen zijn weinig
precieze cijfers over voor- of achteruitgang bekend. Zeker is dat de broedgelegenheid
in het agrarisch gebied de laatste decennia afneemt door het verdwijnen van open