Kluut is k(r)oning! Door: Marianne Lundch coördinator akker- en weidevogelbescherming Zeela ie Twee jaar geleden was ik met Piet, ex-boer en natuurliefhebber op pad, ergens op Schouwen. Het was één van die prachtige dagen waar je nog jaren op teert. Het is 11.30 uur, een heerlijke warme voorjaars dag in mei. We hebben al een tijdje met onze verrekijkers het akkerland af zitten speuren op zoek naar broedende kievieten en scholeksters. Van één perceel weten we van de boer dat hier zeer binnenkort zonnebloemen gezaaid gaan worden. We hebben toestemming van hem om dit land af te zoeken naar nesten. Een aantal nesten hebben we al gevonden en gemarkeerd met stokken. Op die manier is het nest beter zichtbaar en is het eenvoudiger om eromheen te werken of om de machine op te tillen. We staan al een tijdje bij dit perceel, dat van nature licht glooiend is. Omdat het kleigrond is, is het stukje land voor de winter geploegd. De kluiten zijn grof en de ploegvoren zijn goed te zien. Het land is rijk aan kleurschakeringen en heeft veel donkere plekken. Waarschijnlijk komt dit door het zout in de ondergrond. Aan de rand is een brede, ondiepe waterloop. Aan de be groeiing op de oever is te zien dat het water brak of zout moet zijn. Het bruist van leven in dit water. Het wemelt van de tureluurs, kluten, bergeenden en zelfs een zwarte ruiter is er op zoek naar voedsel. Dan stoot Piet mij aan en wijst een plaats aan op het bouwland. Een paartje kluten loopt heen en weer te keutelen, net tussen de derde en vierde ploegvoor van rechts, zo'n 200m van ons vandaan. Er broeden meer kluten op dit stukje bouwland, maar deze gedragen zich anders. Meestal zit één ouder te broeden en is de ander dicht in de buurt zijn haar verenpak aan het poetsen of is voedsel aan het zoeken in nabijgelegen water of op het slik aan de andere kant van de zeedijk. Ik kijk nog eens en zie plotseling dat dat kluitje grond dat ik in beeld had, een crèmekleurig pluizig bolletje is dat zich langzaam in beweging zet. De jonge kluut beweegt zich onwennig en struikelt meer dan dat het loopt over die grote kluiten. Er blijken ineens vier van die bolletjes te zijn! En opvallend is dat één ervan een stuk kleiner is dan de andere drie. Vader en moeder drentelen zenuwachtig heen en weer. Als ze alle vier j redelijk op de poten staan lopen de ouders richting waterloop. Ze stappen behendig over de grote kluiten. De kleintjes hebben het er een stuk moeilijker mee. En die kleine kan het echl niet bijhouden en blijft een heel eind achter. Ze loopt min of meer alleen. Piet en ik leven mee, Als er nu maar geen zilvermeeuw voorbij komt1 Die beschouwt dit kleine schepsel als een heer lijke lunch. Dan keert een van de ouderdieren zich plotseling om en loopt terug naar de kleins, We slaken een zucht, gelukkig! De kleine is niet vergeten. Al gauw is de familie weer complesl en hobbelt verder richting de waterloop. Eer voor een verdwijnen ze over de rand in hst water. Missie geslaagd! Nu de zeedijk nog.... De kluut is een karakteristieke vogel die opv; I' door haar zwart-witte verenpak en de de zwar s naar boven gebogen snavel. Ze broedt het liefst op kale grond zonder begroeiing met een sterks voorkeur voor brakke of zilte situaties. Voor hst voedsel is zij afhankelijk van ondiep water mst een slibrijke bodem. Door de snavel met een "maaiende" beweging heen en weer te bewege i haalt zij uit de bovenste laag van het slib allerlsi kleine weekdieren en kreeftjes. De kluut sC daarom geen echte weidevogel, maar meer een kustbroedvogel. Kale grond met een zilt karakter zonder begroeiing is te vinden langs de kust, Maar ook kunstmatige opgespoten terreinen kunnen dit karakter hebben. Dit soort gebieden worden echter steeds schaarser. Dat is de reden dat ze ook bouwland opzoeken om te broeden Dit is in principe ook "kaal" land. Bouwland vlek achter de zeedijk staat vaak bloot aan zou e kwel. Als er ook nog ondiep slikachtig water in de buurt is, voldoet dit als een surrogaa- leefgebied voor de kluut. De kluut is daarom één van de Zeeuwse broed- vogels waarvan de nesten beschermd worden tijdens de werkzaamheden op het gangbaie boerenland. Het voorjaar is voor boeren een zeer drukke periode. Er moet gezaaid worden bemest, gemaaid en het vee moet de wei in..

Tijdschriftenbank Zeeland

de Steltkluut | 1998 | | pagina 24