het weer ideaal te worden. Naar de brede sloot
met Pinksterbloem en bosrand in de nabijheid
gefietst. Nog geen Oranjetip te zien, toch nog
enigszins koud. Met een schepje een Pinkster
bloem plant uitgegraven en tegen de bosrand
geplant. De trucken doos open en een zelfge
maakte papieren vrouwtje vlinder met een stevi
ge kopspeld op de bloem vast geprikt. Als ik
mijn camera en statief uit de fietstas haal zie ik
al een mannetje dat naast de papieren vrouw
gaat zitten. Al filmend zie ik nog een mannetje
komen dat ook 'nieuwsgierig' op de plant gaat
zitten. Na enige tijd krassen ze maar pp, er
wordt op hun avances niet ingegaan! Blijkbaar
kunnen ze ook onthouden, want een tijdje later
vliegen ze gewoon voorbijer zijn hier maar
2 mannetjes aanwezig.
Dagboek
Damastbloem, 3e jaars, als waardplant. Twee
flinke bossen, uitgeplant van zaailingen uit
1997. Hoogte 1,5 meter.
8 mei '99.
Vrouwtje Oranjetipje bezoekt de bloemen. De
volle bloei is voor de meeste andere voorjaars
vlinder als nectarplant te laat.
16 mei
Totaal 16 eitjes Oranjetipje gevonden, bos 1:10
eitjes en bos 2: 6 eitjes. Er zijn ook eitjes aan
wezig van het Klein koolwitje, maar deze zitten
op het blad halverwege de plant. Tussen het
eerste en het laatste eitje zit minimaal 48 uur
tussen gezien de verkleuring van wit naar diep
oranje.
24 mei:
totaal 7 rupsjes gevonden.
2 juni:
Nog 5 rupsen vindbaar. De grootste is nu 28 x 3
mm. De zaaddozen zijn op. De rups verplaatst
zich naar een andere zaaddozen knop.
6 juni:
Er is nog een rups te voorschijn gekomen. Het
totaal is nu 8 van de 16 eitjes. Waar zijn de an
dere gebleven? Alle eitjes zijn uitgekomen, want
de eischaal is verdwenen. De Oranjetipjes laten
geen andere resten achter dan de uitwerpselen.
De eischaal en de vervellingen wordt opgege
ten, recycling!
9 juni:
De grootste rups is verdwenen. Uit voorzorg
(om niets te missen) 2 rupsen apart gezet, in
clusief Damastplant, in grote pot. Je kan het ei
genlijk zien aankomen wanneer de rupsen gaan
'zwerven'. Ze eten niet meer en worden kleiner
(krimpen), tijd om te verpoppen.
10 juni:
1 rups vertoont zwerf neiging. In andere pot ge
plaatst met diverse stengels en een takje. De
rups krijgt spinneiging tegen het glas.
3 uur later:
Eindelijk heeft de rups een geschikte plaats ge
vonden. De keuze is gevallen op het schuin ge
plaatste takje, aanvang verpoppingsproces. De
rups begint eerst een soort schoentje te spin
nen, duur ca. 1 uur, waar de naschuiver in past
en vastgehecht wordt. Daarna is het de beurt
aan de hangdraad, ook wel gordel genoemd,
maken. Dit duurt ook ongeveer een uur. Hierna
gaat de rups in 'rust'.
11 juni:
De andere rups zit al geruime tijd in de
'rusthouding', afmeting: 30 x 3,5 mm, 32 mm
was het maximum.
17 uur: rups gaat zwerven door de pot, takje
aangeboden. De eerste rups 'hangt' nog steeds.
Af en toe een lichte beweging, siddering. Che
misch proces?
12 juni:
Om 9 uur is de laatste rups bezig met het
schoentje maken,
Om 10 uur met 'hangdraad' maken
Om 11 uur is de laatste rups in 'rust' (klaar).
Ondertussen is de eerste rups aan het eindsta
dium van pop bezig, dit geschiedt in 35 minu
ten. Een ongelooflijke gedaanteverwisseling!
Omgerekend van 'spinnen' tot popstadium in
ca. 43 uur.
13 juni:
De tweede rups begint om 14.15 uur te verpop
pen. Eind 14.50 uur, dus ook 35 minuten. De
'tussen periode' is hier maar 27 uur. Mogelijk
een temperatuur verschil?
Bij de eerste rups was 't de hele (tussendag)
periode van 'rust' vrij koud, 13 °C, het is nu wat
aangenamer nl. 17 °C. Popafmeting rups 1
(12.06): 22 x 4 x 4 mm, rups 2 (13.06): 25 x 4,5
x 4 mm.
De helder groene poppen hebben na 7 dagen
de kleur van 'kaal' hout aangenomen. Ook deze
camouflage is uitstekend gelukt.
Wachten tot omstreeks half april 2000.
24 -
