Vliegen;
SZOCflfc
4
KN1W en WN presertterert..
tvww.knfty.ni/vllegc-'nzwiii
De Vereniging voor Veldbiologie (KNNV) en
de NJN organiseren voor de tweede maal de
publieksactie Vliegenzwammen Gezocht
waarbij het publiek wordt opgeroepen om
vondsten van de vliegenzwam door te ge
ven. Met de verzamelde gegevens wil de KN
NV kijken hoe het gaat met deze opvallende
paddestoel. In 1991 werd zo'n zelfde actie
een groot succes, en leverde toen meer dan
tienduizend meldingen op. De gegevens van
1991 en 2000 zullen na afloop van het jaar
met elkaar vergeleken worden,
ledereen wordt uitgenodigd om vindplaat
sen van vliegenzwammen door te geven via
de speciale website www.knnv.nl/
vliegenzwam. Het is ook mogelijk om een
kaartje met de datum, aantal en vindplaats
te sturen naar KNNV, Postbus 19320, 3501
DH Utrecht.
De Vliegenzwam: waar en wanneer
De Vliegenzwam Amanita muscariais de be
kende rood-met-witte-stippen paddenstoel, die
vooral langs bosranden en in parken te vinden
is. Deze paddestoel leeft namelijk samen met
boomwortels en is vooral te vinden bij eiken,
dennen en berken. Wie denkt dat paddestoelen
alleen in de herfst te vinden zijn, heeft het mis.
De Vliegenzwam kan al in juli te zien zijn. Begin
dus al vroeg met zoeken! De meeste Vliegen
zwammen vind je in het najaar, vanaf augustus.
Vooral als het na een droge periode een tijdje
flink heeft geregend.
Let op: giftig
De Vliegenzwam staat bij velen bekend als een
giftige paddenstoel. Dat is inderdaad waar, hoe
wel je er niet meteen dood van gaat. Misselijk
heid enkele uren na het eten, zijn de eerste ver
schijnselen. Vroeger werden stukjes van de
hoed op een schoteltje met melk gebruikt om
vliegen te vergiftigen. Hieraan dankt de Vliegen
zwam zijn naam.
Geesten en Kabouters
Toch werden er overal ter wereld Vliegenzwam
men gegeten. De giftige stoffen zijn namelij:
hallucinogeen. Van vele volkeren in de oudheid
maar ook recent, is het bekend dat geestelijk
leiders Vliegenzwammen aten. Hierdoor raaktei
ze in trance en onder invloed van het gif uit d<
paddestoel dachten ze in contact met geester
te kunnen komen. Omdat je allerlei vreemde
dingen ziet in de roes van de Vliegenzwam zijr
waarschijnlijk ook kabouters, elfen en dwerger
een rol gaan spelen in de mythevorminc
rondom de Vliegenzwam. Don't try this at ho
Zo groeit een Vliegenzwam
In het najaar lijkt het bos of park soms ineens
vol te staan met paddestoelen. Die komen na
tuurlijk niet zomaar uit de lucht vallen. Padde
stoelen groeien normaal gesproken als een
massa van witte schimmeldraden (de zwam-
vlok) onder de grond. Als het kouder en vochtig
wordt, vormen ze paddestoelen, waarin sporen
zitten waarmee de schimmel zich voortplant.
De paddestoel begint als duivelsei. Het duivel-
sei is ontstaan in de zwamvlok die onder de
grond zit. Rondom het duivelsei zit een vlies
(met een mooi woord: velum universale). Door
het groeien van de paddestoel barst het duivel
sei open. De resten van het vlies zijn later de
witte stippen op de hoed van de Vliegenzwam,
22