Nieuw op de boekenplank
NWB Vogelgids van Europa, door Killian
lullarney, Lars Svensson, Dan Zetterström
n Peter J. Grant. Nederlandse vertaling
ioor Arnoud B. van den Berg, Frank G. Ro-
endaal en Andre van Loon. ANWB, Den
iaag, 2000. 400 pagina's. Illustratie. ISBN
90-18-01212-2. Prijst 45,-
iindeiijk is hij er dan: de Nederlandse vertaling
an de in vogelkringen zeer gewaardeerde
Collins Bird Guide. Arnoud van den Berg zegt in
zijn voorwoord niets te veel:"Dezez vogelgids
aat de enorme toename zien in vogelkennis
sinds 1954, toen de eerste Nederlandse editie
van de eerste 'echte' Europese vogelgids van
toger Rory Peterson verscheen (de 'Kist' of ook
vel 'Peterson' genoemd). De tekeningen (3500!)
:ijn prachtig, de tekst zeer up-to-date bewerkt,
<ernachtig maar duidelijk. Deze gids combi
neert de sterke punten van de verschillende an
dere vogelgidsen in één boek. Zo staan er bij de
belangrijkste kenmerken van een vogel aanwijs-
streepjes, zijn de laatste taxonomische veran
deringen verwerkt (Pontische meeuw en kleine
aarmsijs zijn bijvoorbeeld aparte soorten gewor
den, dus geen ondersoorten meer). Het boek
oestrijkt het gebied van Europa tot in Rusland
en de landen rond de Middellandse zee, maar
ook alle tot nu toe waargenomen (zeer) zeldza
me vogels staan vermeld, compleet met afbeel
ding. Een waargenomen vogel moet er dus in
staan, een hele geruststelling voor de
(beginnende) vogelaar. De hoeveelheid infor
matie lijkt op elkaar gepropt, maar is toch over
zichtelijk gebleven. Het boek zou perfect ge
weest zijn wanneer ook de Duitse en Franse na
men waren toegevoegd. Maar 99% perfect,
voor een prijs van maar f 45,-! Spoedt u dus
naar het ANWB/VVV-agentschap in Terneuzen
of naar de winkel van Vogelbescherming in
Zeist, of bestel het boek via www.anwb.nl/
winkel.
Veldgids Nederlandse flora, door Henk Eg-
gelte. Uitgave van KNNV, Utrecht. ISBN 90-
5011-135-1. Prijs: f69,50
Het doel van deze veldgids is om, zonder dat
veel voorkennis nodig is, zelfstandig de naam te
kunnen bepalen van de wilde planten die in Ne
derland voorkomen. Dat is ook het doel van ge
zaghebbende flora's als "Heukels' Flora" en de
"HH&T" (Heimans, Heinsius en Thijsse: Geïllus
treerde Flora van Nederland). Waarom dan
toch déze veldgids?
Elke flora werkt met determinatiesleutels
(determinatietabellen). Het blijkt dat de sleutels
van "Heukels' Flora" en HH&T en met name die,
welke naar de naam vaneen familie leiden, las
tig te hanteren zijn, zeker voor beginners. De
omschrijvingen zijn lang, nogal technisch, en de
gevolgde determinatieroute geeft nauwelijks
overzicht, noch van de gebruikte kenmerken
noch van de gevolgen bij het inslaan van een
andere route. Determineren is dan een tocht
door een labyrint.
Zijn kleurige plaatjesflora's geen alternatief? Ze
ker, uitgebreid illustratiemateriaal is een groot
voordeel, echter, plaatjesflora's zijn zelden vol
ledig en bovendien, determineren berust daar
meestal op het vergelijken van afbeeldingen,
hetgeen bij veel groepen (bijv. Schermbloemen,
composieten, grasachtigen) een hachelijke on
derneming is.
In déze veldgids zijn de determinatiesleutels an
ders ingericht dan in de gangbare flora's. Het
essentiële kenmerk ervan is dat de tegenstelling
van een vraag niet beschreven wordt. Daardoor
staan planten met vergelijke determinatieken-
merken bij elkaar. Bovendien is zoveel mogelijk
van duidelijke (zo mogelijk vegetatieve) ken
merken gebruik gemaakt die kort en helder, op
gestandaardiseerde wijze omschreven worden
zodat vergelijking met andere planten gemakke
lijk wordt.
Uitgangspunt voor veel determinatiesleutels
was de Engelse Flora "A New Key to Wild Flo
wers" van John Hayward. Ze zijn voor Neder
land bewerkt: circa 600 planten zijn toegevoegd
(totaal aantal opgenomen: bijna 1800), meer
kenmerken vermeld, zeldzaamheids- en ecolo
gische informatie, plantenafmeting, bloeitijd in
gebracht, determinatie routes aangepast enz.
Voorts is een uitgebreide toelichting opgeno
men evenals een illustratie van bijna elke plant.
Zeker nu op veel mensen een beroep wordt ge
daan om planten te inventariseren is het van
belang dat het zelfstandig bepalen van de naam
van een plant gemakkelijk en efficiënt mogelijk
23
