vensterbank., op zoek naar? Kan het kleine
rupsje de grote rups in de buurt niet verdragen?
Waarom voelt dit rupsje zich niet op zijn gemak?
Dom van mij! Ik heb de rups overgeplant in een
ander biotoopje zonder het camouflage plantje.
Wanneer de bijvoetzaaddopjes weer tussen de
Moerasrolklaver staat keert de rust bij het
rupsje weer. Het eet af en toe en gaat dan weer
rusten op de bijvoetzaaddopjes. De
overwinterende op Witbol grasstengels kiezen
als rustplaats dan ook voor Witbol! Kennelijk zijn
ze eigen geworden aan hun rustplaats. Na een
paar dagen, wanneer ze al wat gegroeid zijn,
blijven ze in de rolklaver planten zitten en het
liefst onder het blad. Geen inkijk van boven af.
Polyester bootje
De volgroeide rups gaat na enkele dagen niet
meer eten, zwerven en zoekt de hogere
vegetatie op. Uiteindelijk wordt een biesstengel
als verpoppingsplaats gekozen op 25.05.'01.
Diverse grassoort stengels worden wel
onderzocht, maar de biesstengel lijkt het
geschikte materiaal te zijn. Zit er toch nog een
moerasprogramma in de rups, het
oorspronkelijke biotoop?
Ondertussen is de rups geelkleurig geworden
met zwarte tekening. Het verpoppingsspinsel
wordt ook wel een bootje genoemd. Het lijkt
enigszins op een bootje, vandaar deze naam.
Een papierachtig geheel. Het zou evengoed van
polyester kunnen zijn door de bouwwijze mij
doet denken aan een polyester geval. Het
draadgeraamte spinnen duurt ongeveer
anderhalf a twee uur. De haartoppen van de
rups is de buitenmaat van het geraamte. Het
spinnen begint aan de biesstengel naar de zijlijn
van de rups, van onder naar boven, van links
naar rechts. Het lijkt een echt breiwerk.
Anti-plaklaag
Het praktisch onzichtbaar insmeren van de rug
tot de eerste rupshelft vanaf de kop gezien. Bij
drie rupsen heb ik dit gezien. Bij de 4e rups
gebeurt dit de avond vóór het bootje maken en
na enkele uren komt er een witgrijzige waas
over het ingesmeerde lichaamsgedeelte.
Mogelijk is deze laag nodig om de smeerdruppel
vloeistof NIET aan het lichaam te laten plakken.
Bij de eerste drie rupsen gebeurde dit direct
voor het smeren en dus de reactie niet gezien.
Boterhamzakje
In deze enge ruimte ziet de rups kans om zich
onderste boven te draaien zonder het fragile
bouwwerk te beschadigen. Na anderhalf uur
continu spinnen is blijkbaar de ruwbouw klaar en
uit het achterlijf van de rups komt een goudgele
vloeistof druppel, eigeel kleurig (scharrelei).
Blijkbaar droogt dit zeer snel op want de rups
gaat als een gek te keer om de onderste helft
van het spinsel in te smeren. Hetzelfde
geschiedt met de bovenste helft daarna.
Plotseling lijkt het geheel op een enigszins mat
plastic boterhamzakje. Opnieuw spinnen, nu aan
de binnenzijde van het bouwsel, en de
smeerprocedure herhaalt zich. In circa drie uur
hard werken is het bootje ondoorzichtig,
geelkleurig geworden. Tien uur na het begin zie
ik de schim binnenin nog steeds spinnen.
Gideon
Na een dag of vier wordt de rups soms zichtbaar
als een schim. Er gaat een soort golf door de
schim en wordt dan zeer glazig, weinig contour.
Het lijkt wel of het geheel vloeibaar wordt. Is dit
de overgang van rupsstadium naar de zwarte
mummie?
Tijdstip
Het groeiseizoen van de rupsen binnenshuis of
in het vrije veld maakt niets uit. Half mei vind ik
in het vrije veld ook grote en kleien rupsen van
de Vijfvlek sintjansvlinder. Op drie plaatsen vind
ik zo'n 60 -tal vrij grote rupsen. Ze zitten graag
in de ochtendzon in de ietwat hogere vegetatie.
De felle middagzon wordt gemeden, mogelijk
gevaar voor uitdroging.
Klepelmaaiers
De in het vrije veld opgroeiende rupsen krijgen
vanaf half mei te maken met de beruchte
maaiklepelaars. Het waterschap en de provincie
is weer drastisch aan het klepelen o.a. te Hulst:
de wegberm van de Clingeweg, waar mogelijk
een groot deel van de populatie rupsen tot moes
is geslagen. Ze zaten in de berm vlak langs het
fietspad. Idem aan de Grote Kreekweg alles
verpulvert. Op 31 mei '01 de Zoutestraat, een
plaats waar de rupsen half mei talrijk aanwezig
waren. Niet alleen de wegberm is gemaaid. Nog
erger is dat hier het sloottalud tot moes is
geslagen. Later is hier een slootgedeelte met
chemische bestrijdingsmiddelen behandeld.
Ongelukje? Het maïsveld is gespoten! Ik ben
