Tabel 1aanvang van de eilegfase per decade 21-28.2 1-10.3 11-20.3 21-31.3 1-10.4 11-20.4 21-30.4 n nesten 4 9 25 19 2 0 1 60 6,6 15 41,6 31,6 3,3 0 100 riet 4 8 20 11 2 45 grasland 1 5 8 0 1 15 totaal 4 9 25 19 2 1 60 Vanaf wanneer begint de eileg? Met de boven staande aannames kunnen we voor heel wat legsels met vrij grote betrouwbaarheid terug rekenen. Van de 68 nesten komen er 60 in aanmerking voor een berekening van de periode waarin het eileggen is begonnen. De gegevens worden in tabel 1 gepresenteerd per tiendaagse (decade). Bijna driekwart (44) van de legsels worden dus aangevat tussen 11 en 31 maart. De vroegste "berekende" datum is 26 februari. Het laatst aangevatte legsel viel tussen 21 en 30 april. De steekproef is echter te klein om een signifi cant verschil in het afleggen van het eerste ei tussen rietnesten en graslandnesten te kunnen duiden. Legselgrootte Het is onmogelijk te zeggen hoeveel eieren er precies door elk vrouwtje werden gelegd. Hoe wel men mag aannemen dat elk vrouwtje eieren in haar "eigen" nest legt, zijn er "harde" bewij zen dat sommige vrouwtjes daarop een uitzon dering maken. Als bewijs geldt zeker een aantal nesten met grote aantallen eieren, de zogenaamde "dumpnesten". Dit zijn nesten waarin meerdere vrouwtjes eieren afleggen. Afgaande op de klassieke literatuur zijn legsels van meer dan 12 eieren dumpnesten. Wij vonden zeker 6 van dergelijke nesten met respectievelijk 13, 14, 15, 15, 16 en 21 eieren. Het legsel van 13 eieren is een randgeval. Indien dit van 1 vrouwtje zou afkomstig zijn kan het eerste ei al gelegd zijn op 25 of 26 februari. Minstens 3 andere zijn even eens vroegertjes maar berekening is hier te ha chelijk. Welk vrouwtje legde eerst Nest nr.3 bijv. bevatte op 9 maart reeds 12 eieren en een dwergei. Leggen alle vrouwtjes evenveel eieren in dat nest Op 22 maart lagen er 14 eieren en 2 in het water. Het dwergei bleek verdwenen Misschien bevatten sommige nesten wel eieren van drie vrouwtjes. Zijn er ook dumpnesten met 12 of minder eieren Het zijn vragen die (voorlopig) onbeantwoord blijven. Alle dump nesten vonden we in het riet. Hoeveel eieren werden er gelegd? In een aantal gevallen lagen eieren naast het nest in het water of in het gras. Die rekenen we tot het naastgelegen nest. Soms telde een nest bij een volgende controle minder eieren dan voordien om bij een volgende controle weer meer eieren te bevatten. Zo bevatte nest nr.38 5 eieren op 28 maart, 2 koude eieren in het nest en 2 gepredeerde ernaast op 1 en 4 april en 3 koude eieren in het nest op 10 april. Van het "vijfde" oorspronkelijke ei geen spoor! Één maal bevatte een legsel een dwergei en één maal een reuzenei. In de 68 nesten zijn alles samen minimum 526 eieren gelegd, inclusief uit het nest gerolde eie ren. Dat is een minimum want uiteraard zijn sommige in het water gerolde eieren door ons niet gevonden. Over tussen twee controles in gelegde en daarna geroofde eieren is niets be kend. Het is ook niet na te trekken of hier meer of minder dan 68 vrouwtjes bij betrokken waren. Het gaat om 68 nesten met legsels. Dit maakt een gemiddelde van 7,7 eieren per nest/legsel. Een frequentietabel(2) levert dan volgend beeld op 6

Tijdschriftenbank Zeeland

de Steltkluut | 2004 | | pagina 8