De tuinders hebben ook veel last van schade
door allerlei weersomstandigheden. De laatste
jaren is er in het Westland grote schade geweest
door wateroverlast, hagel en de hoge grondwa
terstand. Voor de tuinders moet er dus gezocht
worden naar een duurzame oplossing binnen een
zoveel mogelijk gesloten systeem.
Werkwijze kassen
Er is een aantal belangrijke aspecten, dat ver
band heeft met het verbouwen van gewassen.
Deze aspecten zijn licht, grond, bemesting, wa
ter, biologische bestrijding en de wensen van de
consument. Over al deze aspecten volgt nu een
korte beschrijving.
Licht
Een procent lichtverlies kost globaal een procent
productie, licht wordt daarom gezien als de es
sentiële factor bij de verbouwing van gewassen.
Daarom zitten er alleen dunne onderdelen in kas
sen. Sommige gewassen worden 's avonds
kunstmatig belicht om de planten optimaal te la
ten groeien en de productie te vergroten
(assimilatiebelichting). Juist deze maatregel ver
oorzaakt lichtverontreiniging, waardoor telers
worden gedwongen tot het aanbrengen van licht
schermen.
Grond
Grond is een belangrijke productiefactor. Sommi
ge telers kweken echter op een substraat(bv.
Steenwol). Dit zijn vooral vruchtgroenten en som
mige snijbloemen. Het enige wat toegevoegd
wordt, zijn voedingsstoffen en water. De laatste
jaren is de productie hierdoor sterk toegenomen.
Mest
Mest staat voor voedingsstoffen. Vaak wordt
kunstmest gebruikt, die de grondstoffen bevat om
planten te laten groeien. Bij planten die in de
grond staan worden vaak ook natuurlijke mest
stoffen gebruikt, omdat deze de structuur van de
grond ook verbeteren, een voorwaarde voor een
goede groei.
Water
Water is nodig voor de groei. Er worden hoge
eisen aan gesteld bij de huidige, geavanceerde
teeltechnieken, daarom wordt het water door een
aantal telers gereinigd voor gebruik en worden
extra groeistoffen toegevoegd. Regenwater vol
doet meestal het best.
Biologische bestrijding
Op basis van natuurlijke vijanden worden andere
organismen ingezet tegen schadelijke insecten.
Dit geeft als voordelen dat er geen chemische
stoffen in het milieu komen en dat er geen resis
tent ongedierte wordt verkregen. Doch heeft deze
methode als nadeel dat er niet een perfect ge
schoonde groente verkregen kan worden.
Wensen van de consument
De consument vraagt steeds vaker naar milieu
bewust geteelde producten. Nederlandse groen
teveilingen spelen daar op in met het project
'Milieubewuste teelt'. Ook de bloemenveilingen
zijn actief met het beproeven van mogelijkheden
voor het indelen van tuinbouwbedrijven naar
'milieuvriendelijkheid'. Bij een geslaagde proef
gaan milieuvriendelijke bedrijven lagere veiling-
kosten betalen.
Licht
Verreweg het grootste deel van het uitgestoten
licht, verlaat de kas via het dak. Van boven zijn
de kassen dus goed zichtbaar als grote, lichtuit-
stralende oppervlakten. Kassen onderscheiden
zich daarmee op verschillende punten van ande
re kunstmatige lichtbronnen. Het gaat om een
laag geplaatste lichtbron, in tegenstelling tot bij
voorbeeld vuurtorens en hoge kantoorgebouwen.
De lichtintensiteit is relatief hoog in vergelijking
met die van wegen. Ook gaat het bij kassen om
zeer grote oppervlakten, in vergelijking met bij
voorbeeld sportvelden en wegen.
Aangezien kassen steeds meer worden verspreid
over Nederland krijgen relatief donkere gebieden
hier ook mee te maken. Dit levert veel klachten
van omwonenden op. Sinds een aantal jaren ver
plicht de overheid kaskwekers de zijkant van de
kassen te voorzien van een afscherming. Men
sen die direct naast een kas wonen kunnen nu
dus weer gewoon slapen. Ook is er sinds begin
2002 geregeld dat de kasverlichting tussen 20.00
en 24.00 uur uit moet zijn. Voor de bovenkant
van de kassen is echter niets geregeld.
Niet alleen het aantal kassen dat door assimila
tieverlichting wordt belicht, maar ook de verlich
tingssterkte in de kas zelf neemt nog steeds toe.
Dat betekent dat de hemel in Nederland in veel
gebieden een rode gloed krijgt en schijnbaar in
brand staat. Deze gloed is tot op een afstand van
zo'n 20 kilometer waar te nemen. Een groot deell
van Nederland wordt dus door een relatief klein
aantal kassen verlicht.
7
