HANDJEKLAP MET ZEEUWS VLAAMSE NATUUR
Momenteel maakt de politiek allerlei plannen die
de Zeeuws Vlaamse natuur(ontwikkelingen) beïn
vloeden. De Nederlandse en Belgische regering
hebben besloten de Westerschelde verder te
verdiepen. Er komt 200 miljoen euro voor de aan
leg van 600 ha getijde natuur (tegen 100 miljoen
voor de verbetering van infrastructuur o.a. ver
dubbeling van de Tractaatweg). De gemeenten
Terneuzen en Hulst hebben MER procedures
gestart ten behoeve van Glastuinbouw in de Ka
naalzone en Plan Perkpolder in de Kop van Hon-
tenisse. Bovendien heeft de gemeente Terneu
zen onlangs haar recreatievisie gepresenteerd.
Schelde doet zeer
Een van de meest opvallende natuurgebieden in
Nederland is toch wel de Westerschelde. Bijna
nergens komen twee identiteiten zo dicht bij el
kaar als in de monding van de Schelde. Aan de
ene kant is het het laatste grote estuarium van
noordwest Europa, met een uniek meergeulen-
stelsel en samen met Waddenzee en Ooster-
schelde het belangrijkste vogelgebied van Neder
land.
Aan de andere kant is het de "snelweg" naar de
wereldhaven Antwerpen. De schorren en slikken
zijn bedijkt en omgezet tot landbouwgrond en de
industriële complexen van het Sloe en Terneu
zen. Beide werelden botsen. De (ecologische)
kwaliteit van het Schelde-estuarium staat onder
grote druk.
De schaalvergroting in de scheepvaart zorgt er
voor dat de haven van Antwerpen steeds grotere
schepen onafhankelijk van het getij wil kunnen
ontvangen. Eind jaren negentig kon de verdie
ping zonder bijvoorbeeld een Milieueffectrapport
worden gestart. Er was wel geld beschikbaar
gesteld voor natuurcompensatie langs de Wes
terschelde, maar geen locaties aangewezen. Van
de natuurcompensatie die een directe relatie
heeft met het estuarium (lees 'in het estuarium')
is niets terecht gekomen. De Europese Commis
sie heeft Nederland diverse keren op de vingers
getikt vanwege het uitblijven van buitendijkse
natuurcompensatie.
De 2e verdieping was nog maar nauwelijks ach
ter de rug of Vlaanderen deed een nieuw verzoek
om tot verdere verdieping. Het hele circus dat
begon kon opnieuw beginnen. Met de hete adem
Door: Marian Langeveld
van de (Zeeuwse) industrie, boeren en de Euro
pese Commissie in de nek gaf Nederland aan dat
zij een verdiepingsverzoek alleen in samenhang
met de andere functies van het gebied wilde
overwegen. Beide partijen kwamen overeen dat
een visie opgesteld zou worden, waarin uitwer
king wordt gegeven aan het streven naar een
evenwichtige (optimale) combinatie van veilig
heid, toegankelijkheid én natuurlijkheid voor het
hele Schelde-estuarium.
Voor het onderdeel natuurlijkheid van de Lange
termijnvisie heeft een groep wetenschappers een
Natuurontwikkelingsplan (NOP) opgesteld. In dit
NOP wordt de toestand van het estuarium beoor
deeld en doen de wetenschappers concrete voor
stellen voor maatregelen die nodig zijn om het
streefbeeld voor natuurlijkheid in 2030 te halen.
Uit de beoordeling komt naar voren dat de hoe
veelheid energie die de waterbeweging in het
estuarium een probleem vormt. Het ontbreekt
aan ruimte voor processen. Dat leidt tot proble
men voor zowel de veiligheid als de ecologie.
Volgens het Natuurontwikkelingsplan (NOP) is
tussen nu en 2030 circa 8.000 hectare natuuront
wikkeling in Vlaanderen en 4.000 hectare in Ne
derland nodig.
In de Ontwikkelingsschets 2010 worden de maat
regelen die voor 2010 genomen moeten worden
op het gebied van veiligheid, toegankelijkheid en
natuurlijkheid voor het hele Schelde-estuarium
concreet gemaakt. Het stuk trekt de conclusie dat
de Westerschelde voor 2010 in een keer verdiept
kan worden met nog eens 1,40 meter. In het Ne
derlandse deel van de rivier wordt minimaal 600
hectare nieuwe natuur aangelegd.
Volgens de uitgangspunten van de LTV mag het
meergeulensysteem van de Schelde nooit aan
getast worden. Maar ondanks de gedegen in
steek van de wetenschappers, moet geconclu
deerd worden dat het NOP niet geheel is door
vertaald naar het pakket natuurmaatregelen in de
OS2010. Vooral het pakket voor de Westerschel
de (zeg maar het Nederlandse grondgebied) is
schamel.
Er wordt uitgegaan van minimaal 600 hectare
natuurontwikkeling langs de Westerschelde: 300
ha in de Hedwige/ Prosperpolder (op Nederlands
10