GRAUWE GANZEN ALS BROEDVOGEL BIJ DE VLAAMSE
KREEK
Van rode lijst-soort naar vogel op de zwarte lijst?
Een onderzoek naar de populatie-dynamiek van grauwe ganzen
Door: Huub Bun
Omdat ik nu een tiental jaren aan de Vlaamse
Kreek broedvogels inventariseer, leek het me
goed te schrijven hoe de ganzen-populatie bij
de Vlaamse Kreek zich de afgelopen periode
heeft ontwikkeld.
De Vlaamse Kreek is onderdeel van een oud
krekenstelsel in de buurt van Zandberg in de
gemeente Hulst. Het natuurgebied is onder
deel van de ecologische hoofdstructuur en in
beheer bij Staatsbosbeheer en is zo'n 25 hec
tare groot.
De aanwezigheid van grauwe ganzen aan de
Vlaamse Kreek dateert van na 1979. Er is een
verdwaalde waarneming van 15 exemplaren
op 6 oktober 1957 (Maebe, Van der Vloet) In
1979 werden in de maand november en de
cember resp.12 en 52 ganzen op de kreek-
weide gesignaleerd. In 1981 waren op 11 en
12 mei 4 grauwe ganzen aanwezig en er zijn
ook enkele winterwaarnemingen van 1981-
1982.
1996
Het duurt het tot 1996 voor er waarnemingen
zijn tijdens het broedseizoen die ook direct tot
broedresultaten leiden. De grauwe gans is
dan nog een soort die bescherming geniet en
zelfs op de rode-lijst voorkomt. Op 26 april
1996 waren er 14 grauwe ganzen aanwezig
en zag ik in een slootje 3 jonge grauwe gans
jes zwemmen. De moeder was nergens te
bekennen. Op 6 maart 1997 waren er 51
grauwe ganzen aanwezig, waarvan 1 paar
duidelijk territoriaal gedrag vertoonde. De
vogels alarmeerden en vlogen pas heel laat
op uit het riet. Op 27 maart vond ik een nest,
op 8 april twee nesten en 22 vogels. Boven
dien was een van de nesten al verstoord. Op
13 juni werden 3 adulte vogels met minimaal
12 juvenielen waargenomen. Op doortrek in
oktober en ook in de winter worden in 1996
soms tot 250 exemplaren waargenomen op
bouwland.
Sinds dan is het voorkomen van de grauwe
gans een successtory. De aantal
len nemen sterk toe. Dat niet ie
dereen daar zo gelukkig mee is,
blijkt al snel uit gevonden lege
hulzen van een jachtgeweer mid
den in het natuurgebied. Om de
ganzen te verjagen wordt ook
gebruik gemaakt van vlaggen,
poppen, al of niet mechanisch en
"bonenkanonnen", die soms op
korte afstand van de kreek staan.
Aanvankelijk lijken de ganzen er
door te worden verjaagd, maar al
spoedig zijn ze niet meer onder
de indruk. Ze vliegen slechts een
klein eind verder om daar te gaan
fourageren. Ze zijn dan meer
geïnteresseerd in het sappige,
10