EEN LANDSCHAP IN VERANDERING
Een foto-impressie
Door: Peter Maas
Het boekje: "Kleine landschapselementen: onbeschermd en bedreigd" werd in 1986 uitgege
ven ter gelegenheid van het 30-jarig jubileum van de Steltkluut. Het landschap van Oost
Zeeuws-Vlaanderen werd op foto vastgelegd en er werd aandacht gevraagd voor de kwets
baarheid van kleine landschapselementen. Nu, 20 jaar later, maken we dezelfde foto's op
nieuw. Voor zover mogelijk werd exact dezelfde locatie gezocht om zo een goed vergelijkbaar
beeld te krijgen. Wat is er op 20 jaar tijd veranderd?
Fotografie 1986: Bouke Grootjans (f)
Fotografie 2006: Peter Maas
Soms verrassend stabiel en sterk, soms
zorgwekkend kwetsbaar en fragiel. Maar het
landschap van Oost Zeeuws-Vlaanderen is
vanzelfsprekend de laatste 20 jaar veran
derd.
Toen, in 1986, maakten we ons vooral zor
gen om de kleine landschapselementen.
Veedrinkputten, eikenhakhoutbosjes, knot-
bomen, hoogstamfruitbomen, meidoornheg
gen of kronkelslootjes. Het waren jaren
waarin de discussie hevig woedde: moeten
we naar integratie of juist naar segregatie?
Met andere woorden moeten landbouw en
natuur samenwerken of kun je die twee
beter uit elkaar halen omdat de tegenstellin
gen te groot zijn?
Ondertussen is er veel veranderd. Natuur
en landschap hebben als het ware glorieja
ren beleefd met als voorlopig climax de pre
sentatie van het Natuurbeleidplan in 1990.
Voor het eerst kwam de natuurbescherming
in het offensief en vanaf dat moment werd
gewerkt aan de totstandkoming van de eco
logische hoofdstructuur. Een aaneenrijging
van grotere natuurgebieden door heel Ne
derland. De provincie Zeeland speelt daarbij
een grote rol wat aankoop en inrichting be
treft. In onze regio zijn het vervolgens
Staatsbosbeheer of het Zeeuwse Land
schap die het beheer op zich nemen.
Maar waar wij ons druk om maakten was
vooral de natuur en het landschap buiten
deze grote natuurgebieden. Onze regio is er
immers een waar de landbouw een grote
stempel drukt om het landschap en waarbij de
kleinere elementen een bijzonder belangrijke
rol spelen in de 'stoffering' ervan. Daarom is
het ook niet óf-óf, maar én-én. Niet alleen de
grote natuurgebieden, maar ook werken aan
landschapsbeheer en agrarisch natuurbeheer.
Daar is de Stichting Landschapsbeheer
Zeeland aan bezig en daar vervult de
agrarische natuurvereniging een belangrijke
rol.
Maar dit alles kan niet voorkomen dat ons
landschap toch verandert! Je kunt er over
discussiëren of dit erg is, maar duidelijk is wel
dat dit soms wel pijn doet. Soms wordt arge
loos een oude boom gerooid, soms zonder
ergen een kronkelslootje volgegooid met
aardappelgrond. Dan kun je misschien maar
beter de andere kant uitkijken en zien dat er
ook hard gewerkt wordt aan de opbouw van
een mooi Zeeuws landschap met een rijke
natuur.
Met dank aan
Familie Grootjans voor het ter beschikking
stellen van het fotoarchief van Bouke;
Huub Willaert voor het gebruik van zijn digita
le camera;
Tonnie Outermans voor hulp met het digitali
seren van de zwart-wit foto's van Bouke;
Elisabeth Hoek voor het bewerken van het
fotomateriaal.
