1
Verloop over het seizoen
Behalve flinke jaarlijkse verschillen qua totaal
aantallen, zijn er ook flinke jaarlijkse verschil
len tussen de maanden augustus en septem
ber. Er zijn seizoenen waarin er meer vogels
in september dan in augustus zijn gezien en
omgekeerd (figuur 1). Soms worden de eerste
vogels gezien de eerste dagen van augustus,
soms pas eerst half augustus.
Gooien we alle maanden augustus, septem
ber en oktober samen dan zien we een piek in
de tweede dekade van augustus. Dit valt bui
ten wat we bij Lensink (2002 lezen). Hij heeft
het over een piek in de eerste drie weken van
september.
en verschillende periodes. Maar de mediane
datum kan ook van jaar tot jaar flink verschil
len.
Op te merken valt dat de waarnemingsinspan
ning in augustus groter was dan in september
over de ganse periode (1984-2005) bekeken.
HUISZWALUW
Algemeen
De Huiszwaluw (Delichon urbica) broedt over
gans Eurazië en is ook bij ons nog een talrijke
broedvogel. De omvang van de broedpopula-
ties schommelt sterk hetgeen zich ook vertaalt
300n
250
200
150
100
50
0
71-
2=
augustus september oktober
Figuur 2 aantal Boerenzwaluwen per dekade alle jaren gesommeerd (n=828)
Een piek half augustus vinden we nergens
terug. Een grote groep van 85 vogels op 12
augustus 1990 kan de leegloop van een nabij
gelegen slaapplaats zijn. Tweemaal hebben
we meegemaakt dat er in augustus 1991 in
een maïsveld vlakbij de telpost een slaap
plaats was. Die vogels zijn toen niet mee ge
rekend. Misschien waren die 85 van zo'n
slaapplaats afkomstig.
Slechts in zes oktobermaanden zijn vogels
opgemerkt. Na 5 oktober nog éénmaal een
vogel op 13 oktober 1997. Meteen ook de
laatste maal dat er tot en met 2005 nog ge
zien zijn in oktober.
De mediane datum ligt over de ganse periode
(1984-2005) op 25 augustus. Dat is flink vroe
ger dan op andere telposten zoals Bloemen-
daal 5 september, Arnhem 11 september en
Zuid-Limburg 19 september (Bijlsma et al.
2001). Vergelijken is wel oppassen geblazen
want het gaat vaak om veel grotere aantallen
in wisselende aantallen doortrekkers. Ook
weersfactoren en broedsucces hebben grote
invloed op de doortrek. De Europese vogels
overwinteren in gans Afrika ten zuiden van de
Sahara (Cramp 1988).
De trek vangt aan eind juli, neemt in augustus
sterk toe en bereikt een maximum in septem
ber. Begin oktober zijn de laatste vertrokken.
De trek verloopt over de ganse daglichtperio
de. Naarmate het najaar vordert zouden er
meer vogels in de vroege ochtend passeren.
De najaarstrek is intensiever in het oosten
dan in het westen van Nederland (Lensink
2002).
Telpost 502
De Huiszwaluw is geen jaarlijks waargeno
men soort, zeker niet in de jaren negentig (fig.
4). De meeste zijn ontdekt door het typisch
gekwetter, vaak hoog in het zwerk en onzicht
baar. De aantallen zijn zeker een stuk hoger.
24