Proef op de som
Het bosbeheer evalueert dus in positieve zin.
Interessant is te weten of de daarvan afhan
kelijke organismen daadwerkelijk profiteren.
Een aantal recente opmerkelijke vondsten van
bijvoorbeeld de Populieren- en Hommelwoud-
zwever in Oost Zeeuws-Vlaanderen, zet ons
aan om deze zaak eens wat serieuzer te be
kijken. We nemen de proef op de som en voor
de groep van zweefvliegen selecteren we 14
soorten die te gebruiken zijn als indicator van
een goed bosbeheer. Van deze soorten be
sluiten we zoveel mogelijk waarnemingen te
verzamelen. Allen hebben larven die in ster
vend of dood hout leven, en waren ze tot voor
kort niet of bijna niet in onze streek aanwezig.
Sommige van deze soorten leven dieper in
molm, anderen zitten net achter de schors en
er zijn ook larven die in wondvocht leven. Ze
leven in het stroompje vloeiend vocht wat uit
boomwonden vloeit. Deze dieren zeven de
bacteriën uit het wondvocht. Sommige soor
ten bewonen rottende wortels. Er zijn zelfs
larfjes die hun tehuis hebben in houtstukken
die in het water drijven.
Het veld onderzoek
Door de schrijvers van dit stukje zijn in het
voorjaar van 2009 een reeks bossen en bos
jes bezocht, waarbij heel gericht naar deze 14
soorten is gezocht. Het bleek erg plezierig te
zijn om aan dit onderzoekje te werken.
Meestal werden tijdens mooie voorjaarsdagen
1 a 3 bosjes per dagdeel bezocht. Altijd wer
den daarbij vooral houtstapels en dode en
verzwakte stammen bekeken, naast bosran
den met bloeiende struiken als wilgen en mei
doorns. In een groot aantal bosjes werd bij
houtstapels vrij snel al de eerste soorten ge
vonden. In eerste instantie werden van alle
soorten de eerste exemplaren gevangen,
vooral om ze zeker te kunnen determineren.
Maar al snel bleken we enkele voorheen als
bijzonder beschouwde soorten als betrekkelijk
gewoon te gaan ervaren. Daardoor verander
de ons vanggedrag in uitgebreide fotosessies.
Naast de resultaten van de inventarisatie in
het voorjaar van 2009, zijn de gegevens van
eerdere vondsten uit ons databestand opge
dist. De resultaten hiervan zijn in onderstaan
de tabellen samengevat. Waar hieronder over
waarnemingen wordt gesproken, wordt daar
mee een waarneming van één of meerdere
exemplaren bedoeld.
Bespreking van de resultaten
Het blijkt dat bij gericht zoeken deze
soorten goed op te sporen zijn.
Er vindt op dit moment een opmerkelijk
significante en snelle en toename plaats van
soorten uit deze ecologische groep.
De sterkste toename vindt plaats in Oost
Zeeuws-Vlaanderen, met name op het dek-
zand. In het oosten zijn veel meer kleine bos
jes te vinden en een aantal grotere boscom-
plexen. In het bosarme West Zeeuws-
Vlaanderen is de toename veel minder duide
lijk.
Ook buiten bossen zijn deze zweefvliegen
aangetroffen, weliswaar in veel lagere dicht
heden.
Normale fopblaaskop
Foto: Lucien Calle
