Slakkeninventarisatie bos en heemtuin, zuidelijk van Axel w a fpp— 77* 77 7D 10] r* g jji Pv Op 23-3-2010 bezocht de Slakkenwerkgroep KNNV-Afd. Bevelanden het bos en de heemtuin aan de Kinderdijk, ten zuiden van Axel (km- hokken 51/52-364). Het slakkenwerk werd ditmaal verricht door Jaap Woets, Lucien Calle, Bas van der Maas (gast) en ondergetekende, Harry Raad. De locatie Bij deze inventarisatie hebben we eerst een stukje van het Axelse Bos oostelijk van de Kinderdijk bekeken en zijn vervolgens aan de westzijde van die dijk naar de Heemtuin en het aangrenzende populierenbos gegaan. Deze plekken liggen in de polder Beoosten en Bewesten Blij, bedijkt in 1790. De polder was een afdamming van een zeearm die in verbinding stond met de Braakman. Volgens een kaart uit 1777 lagen hier de'Sant Plaaten', die aan de noordzijde van Axel gescheiden waren door het 'Cannaal Van Axel'. Van het kanaal, dat niet meer dan een natuurlijke geul was, is de Axelse Kreekals stille getuige overgebleven. Deze historie maakt duidelijk dat we hier met een jonge bodem te maken hebben, die is te typeren als kalkrijk zand. Bij het veldwerk herkenden we het voormalige plaatzand aan de lading zeeschelpen die daarin werd aangetroffen. Hydrologisch gezien is de voormalige, zilte invloed van de zee uitgewist; de begroeiing langs het open water duidt op'puur'zoete omstandigheden. Op stap, gemengd loofbos De verzamelexcursie begon aan de Boslaan. De eerste slakken werden gezocht in het bos zuidelijk van de parkeerplaatsen. Daar lag een gemengde opstand met eik en esdoorn van ongeveer dertig jaar oud. Een topo grafische kaart uit 1918 laat hier nog een boomweide zien. Toen was er dus gras onder de bomen, nu is de kruidlaag nauwelijks ontwikkeld. Het strooisel van de gemengde opstand verteert niet erg snel, hoewel het op deze kalkrijke bodem toch een stuk vlotter gaat dan op zure zandgrond. Onder het gevallen blad van het afgelopen jaar schuilden gewone tuinslak, heesterslak en grote clausilia, soorten van kalkrijke milieus. Verder kropen er soorten als bruine blinkslak, behaarde slak en grote glansslak rond. Lucien Foto: links- Heesterslak/ rechts- Gewone tuinslak - Sandra Dobbelaar vertelde dat het bos relatief vochtig was, wat natuurlijk gunstig is voor slakken. De tuinslak zat niet alleen in het strooisel, maar ook op een boom; het ging om een enkele volwassen slak en meerdere minuscule, jonge slakjes. We moeten hierbij niet aan een gezinssituatie denken. Die samenstelling was puur toeval, want volwassen slakken zijn wars van opvoedtaken. Vermoedelijk waren ze afgekomen op de algen die daar groeiden. Jaap wist verderop een paar naaktslakken bij een boomvoet te verzamelen, het ging om de grote wegslak, zwarte wegslak en de kleine akkerslak. Een strooiselmonster uit dit bos gaf nauwelijks enige aanvulling op de soortenlijst. Waterkant Wandelend door het bos, op weg naar de heemtuin, kwamen we bij een brug over een brede gracht. Aan de noordzijde kwam dit water uit op een grotere plas/ kreekrest met een brede rietzoom. Op die overgang hebben we slakjes gevist vanaf een kade met houtig gewas. Het vissen in een zone met veel boomwortels leverde opmerkelijk genoeg een heel goede vangst. We zagen in het veld meteen al grote diepslak, draai- koikschijfhoren en gewone hoornschaal. Daar voegden zich later door onderzoek van meegenomen bagger nog wat kleine soorten bij, waarvan ik de vijver-pluimdrager, platte pluimdrager, vlakke schijfhoren en de kleine diepslak wil noemen. Erzaten verder nog erwtenmosseltjes in de bagger, het ging om kleine exemplaren van vermoedelijk één soort, die ik - haast voorspelbaar - niet

Tijdschriftenbank Zeeland

de Steltkluut | 2010 | | pagina 10