Jean Maebe, wie kent hem niet
cü:
GC
0
aan Maebe is binnen en buiten de vogel
werkgroep van de Steltkluut een zeer ge
waardeerd vogelaar. Als je iets specifieks
wilt weten over een bepaalde vogel,
raag het hem gerust. Meestal heeft hij
direct een antwoord voor je klaar. Vogels
zijn echter niet zijn enige passie. Ook wandelt
en fietst hij graag in liefst vogelrijke natuur
gebieden en is hij graag actief bezig in de
tuin. Jean is een echte "buitenman". Ver
der geniet Jean met volle teugen van de
kookkunsten van zijn vrouw. Hij eet alles,
zolang het maar niet te pikant is. In de
avonduren worden vooral vogel- en natuur-
boeken gelezen met op de achtergrond
licht klassieke muziek of Franse liedjes
uit zijn jonge jaren. Als hij TV kijkt zijn
dat zeker geen voetbalwedstrijden, daar
heeft Jean niets mee. Hij kijkt dan liefst
naar documentaires over de natuur, het
dagelijkse nieuws, tenniswedstrijden en
komedies. Jean heeft gewerkt op de Ant
werpse Gasmaatschappij N.V. als hoofd
van de financiële dienst. Doordat twee
jaar voor zijn pensionering AGM is over
genomen door Electrabel N.V. waren zijn
laatste dienstjaren bij Electrabel N.V.
Terug in de tijd
In september 1941 is Jean begonnen met
het waarnemen van vogels. Dat is zestig jaar
geleden. Dat is naar mijn idee een hele
goede reden voor een feestje. Zijn eerste
kennismaking met Saeftinghe dateert van
24 maart 1946. Dat was in goed gezelschap
van Rik van derVloet. (zie foto 2) Ze kwamen
destijds met de fiets vanuit Antwerpen. Dat
was toen heel normaal, nu zucht men al bij
het idee. Het gebied maakte zo'n indruk op
Jean dat hij er inmiddels ontelbare keren is
geweest. Tijdens die bezoeken werden de
eerste tijd vooral waarnemingen gedaan.
Jean gebruikte toen blijkbaar een toneelkijker
van de Duitse militair met een vergroting
van zes keer. Niet veel later werd gestart met
het ringen van vogels. De vogels werden ge
vangen met zelfgemaakte vallen die lijken
op een groot uitgevallen muizenval. Ook
de netten werden zelf gemaakt. Soorten
die zoal werden geringd waren visdieven,
scholeksters, kokmeeuwen, bergeenden,
kieviten, kluten, tureluurs, wilde eenden
maar ook soorten die we nu niet veel meer
zien zoals kemphaan en velduil.
Achteruitgang van de biodiversiteit
Jean zal als geen ander kunnen beamen
dat de biodiversiteit in de laatste vijftig jaar
enorm is afgenomen. De kemphaan, wielewaal,
woudaap, grote karekiet, geelgors (zeer al
gemeen), paapje, ortholaan, grauwe gors
(vooral in Saeftinghe) en kwartel waren
destijds nog aanwezig. De bonte kraai was
in de winter zeer algemeen en de grauwe
gans werd enkel waargenomen tijdens de
doortrek. De bekendste nieuwkomers zijn:
turkse tortel, grote canadese gans, krakeend,
grauwe gans, grote zilverreiger, kleine zilver
reiger en de zuidelijke zangvogels zoals
graszanger en cetti's zanger.
Activiteiten
Jean was en is nog altijd actief met allerlei
activiteiten die met vogels en Saeftinghe
te maken hebben. Zo heeft hij artikelen ge
schreven voor diverse tijdschriften. In 1956
was hij nauw betrokken bij de oprichting
van Vogelwacht Oost-Zeeuws-Vlaanderen
"De Steltkluut". In de jaren 88\89 van vorige
eeuw zorgde Jean samen met Adri van de
Wiel, Henk Castelijns en Jan Boom ervoor
dat de jacht in Saeftinghe werd verboden.
Jan en Henk zijn daarvoor destijds zelfs nog
een keer in de tweede kamer geweest bij de
minister. In 2006 kreeg hij de doublé speld
van verdienste van het Zeeuws Landschap
voor 25 jaar trouwe dienst als Saeftinghegids.
Maandelijks neemt hij nu nog deel aan de
hoog- en laagwatertellingen in het gebied
en assisteert hij bij het ringwerk. Hij werkt op
vrijwillige basis als WetlandWacht voor de
Begin december 2010 zijn in samenwerking
met de Stichting Natuurkanaal en de Stichting
Watertoren Axel een webcam binnen de nest
kast en een op afstand bedienbare infra-
roodcamera buiten de nestkast geplaatst.
In de nestkast bevindt zich bovendien een
infrarood lamp. De Slechtvalken hebben de
nestkast sindsdien vrijwel dagelijks bezocht.
Het ziet er daarom naar uit dat er ook dit
voorjaar weer gebroed zal gaan worden.
Dit broedproces zal dan te volgen zijn via:
http://www.roofvogelszeeland.nl/Web-
calffilechtvalk.html. Vanaf daar kunt u
doorklikken naar de website van de Stichting
Natuurkanaal. Daar treft u filmpjes en foto's van
de Slechtvalken van Axel aan die door waar
nemers vanachter de pc thuis zijn gemaakt.
Vogelbescherming in Zeeuws-Vlaanderen.
De echte waardering van zijn inzet kwam op
26 augustus 2006. Jean werd tijdens het vogel
festival van de Vogelbescherming, voor het
feit dat hij zich al gedurende vijftig jaar op
vrijwillige basis voor de bescherming van vogels
inzet, beloond met de "Gouden Lepelaar".
De Gouden Lepelaar is de hoogste onder
scheiding van de Vogelbescherming die wordt
uitgereikt aan personen, die zich bijzonder
verdienstelijk hebben gemaakt voor het vo-
gelbeschermingswerk. Jean Maebe wordt
beschouwd als een 'super-vrijwilliger' van
internationale allure.
De Jean Maebe geul
Jean heeft in de loop der jaren vele namen
aan geulen en platen in Saeftinghe gegeven.
Op initiatief van de Saeftinghegidsen is er
een geul naar hem vernoemd. Je kunt nu
dus door de Jean Maebe geul wandelen. In zijn
geliefde Verdronken Land van Saeftinghe
zal men hem nu nooit meer kunnen vergeten.
Het is duidelijk dat alles wat met Saeftinghe
en vogels te maken heeft zijn grote passie was,
is en zal blijven.
In het artikel over de Slechtvalken die ge
broed hebben op de watertoren in Axel zijn
we de auteurs Willy Vink en Henk Castelijns
vergeten te vermelden. Tevens stond bij de
tabel op pagina 13 een foutief onderschrift
dat moet zijn:
Tabel 1. Door Slechtvalken in de periode 11
juni 2009 - 23 juli 2010 geslagen en op de wa
tertoren Axel opgegeten prooien. In de voor
laatste kolom staat het gewicht per prooi en
in de laatste het totaalgewicht voor de ge
hele periode. De gewichten zijn ontleend
aan Cramp 1977-1994. Het gewicht van de
Postduif is ontleend aan het Ornithologisch
Basisregister (CBS 1994) en dat van de Gras
parkiet werd opgezocht op het internet.
Volgens Jean is Birdwatching the most scientific
of sports and the most sportive of science.
Jean is in al zijn bescheidenheid een groot lp
mens, een voorbeeld voor ons allen.
Bert van Broekhoven
1
H
ÉT-
Dank aan Walter van Kerkhoven, Henk Castelijns en
Jean Maebe voor het aanleveren van informatie