I eet je echt al alles over de eekhoorn? V* De eekhoorn (ook wel gewone of rode eekhoorn genoemd) is een knaagdier net als bevers, hamsters en muizen. De Latijnse naam van de eekhoorn (Sciurus vulgaris) betekent'gewone schaduwstaart' Dat is van wege zijn zithouding, met de staart over de rug. Wat is langer, het lijfje of de start? Een volwassen eekhoorn is tussen 21 - 25 cm groot, heeft een 14 - 22 cm lange staart en weegt 230 - 415 gram. Eekhoorns hebben een grote pluimstaart, gepluimde oren, grote ogen en lange tenen met lange, scherpe nagels. De kleur van hun vacht is van rood (oranje) tot kastanje- of donkerbruin. De staart dient als evenwicht bij het klimmen en springen. De voorpoten zijn veel korter dan de achterpoten. Wat voor geluid maakt een eekhoorn? De eekhoorn maakt verschillende geluiden. Bij opwinding klinkt een scherp 'tjuk-stuk- tjuk', bij alarm 'chroe-roe-roe' en ter begroe ting van een bekende soortgenoot 'moek- moek-moek'. Maar ze geven ook fluitende tonen (jongen), en kunnen ook kakelen, grommen en jammeren. Waar wonen eekhoorntjes? De eekhoorn vind je in heel Europa. Ze komen in grote delen van Nederland voor, vooral in Drenthe, Overijssel, Utrecht, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg, maar ook in de duinen van Noord- en Zuid-Holland. Ookzijn er heel af en toe eekhoorntjes in Zeeland te zien, maar niet vaak, omdat er niet zo veel bossen zijn. Tussen 1960 en 1970 brak een ziekte uit waardoor de eekhoorn in het hele land zeldzaam werd. Na 1970 ging het weer beter. Eekhoorns leven in alle soorten bossen, maar ook in tuinen en parken. Maar het liefst leven ze in oude naald en loofbossen omdat daar meer voedsel en nestgelegenheid is. Bij ons in de buurt kun je eekhoorns zien in de bossen van Clinge tot aan Zuiddorpe, maar ook bij Axel, en in De Braakman. Kunnen eekhoorntjes zwemmen? Eekhoorns zijn vooral in de vroege ochtend en namiddag actief. Voedsel zoeken ze in bomen en op de grond. De eekhoorn is een echte boombewoner die als een acrobaat door de bomen rent en springt. De eek hoorn daalt altijd met de kop naar beneden af van een boomstam. Eekhoorns kunnen prima zwemmen. Houden eekhoorntjes een winterslaap? Eekhoorns houden geen winterslaap. Bij re gen, storm, ijzel of wanneer er een dik pak sneeuw ligt, blijft de eekhoorn (hooguit en kele dagen) in zijn nest. In de herfst eten ze extra veel om een vetreserve aan te leggen en verstoppen voedsel in de grond en in boomholtes om de winter door te komen. Dankzij hun goede neus kunnen ze deze weer opsporen. Eten eekhoorntje ook wel eens vlees? Ze eten hoofdzakelijk eikels, noten en zaden van naaldbomen. Ook eten ze (afhankelijk van het jaargetijde) knoppen, bladeren, bessen, fruit, schors, paddenstoelen, rupsen, voge leieren en zelfs jonge vogels. Bouwen eekhoorntjes een nest, net als een vogel? Eekhoorns bouwen nesten in bomen. Het nest is bolvormig, ongeveer zo groot als een voet bal. Het wordt op minstens 5 meter boven de grond gebouwd. Van binnen zijn de nesten bekleed met gras, mos of wol. Soms gebruiken ze ook boomholten, oude kraaien- of ekster nesten of grote nestkasten als nestplaats. Naast één hoofdnest zijn ook vijf tot zes kleinere 'reservenesten' in gebruik. Leven eekhoorns alleen, met zijn tweeën of in groepjes? Eekhoorns leven alleen en hebben een eigen leefgebied waar ze voedsel zoeken. Deze leefgebieden kunnen elkaar overlappen en worden niet verdedigd; alleen het slaapnest wordt verdedigd. In de paartijd (van decem ber tot februari en van mei tot juni) slapen mannetje en vrouwtje vaker in eenzelfde nest maar zodra de jongen geboren zijn moet het mannetje weer weg. Na 5-6 weken worden 2-5 kale en blinde jongen geboren. Met drie weken zijn ze be haard en na vier weken gaan de ogen open. De jongen worden tien weken gezoogd. Na drie maanden worden ze door de moeder weg gejaagd. Na tien maanden zijn de jongen geslachtsrijp. Hoe oud word een eekhoorn? In het wild kunnen eekhoorns 7 jaar oud worden, maar meestal sterven ze jonger. Slechts 1% van alle eekhoorns wordt 5 jaar of ouder. Hoe kan je zien, dat hier een eekhoorn aan het werk was? Al eens een afgekloven dennenappel gevon den? Dit was het werk van een eekhoorntje dat de schubben van de dennenappel af bijt om bij de zaden te komen. Schubben en kern zijn te vinden op 'eetplekjes' op de grond of meer verspreid onder een boom wanneer de eekhoorn in een boom heeft zitten eten. Paddenstoelen vastgeklemd in de oksel van een boomstam zijn ook het werk van eekhoorns. Eekhoorns bijten soms twijgen van naaldbomen af om de jonge knoppen leeg te eten. Om hun nest te bekleden, strippen eekhoorns schors van takken in lange repen. Al eens een keutel van een eekhoorn ge vonden? De keutels van de eekhoorn zijn 4-6 mm dik en 5-8 mm lang. De keutels zijn kogelrond tot ovaal, zwartbruin tot zwart en vrij vast. De keutels zijn lastig te vinden, want eek hoorns laten ze willekeurig vanaf bomen vallen. Al eens sporen ontdekt? De prent van een eekhoorn is heel herken baar aan de afdruk van de voorvoet met 4 lange tenen met flinke nagels en achtervoet met 5 tenen waarvan de twee buitenste een beetje opzij gericht zijn. Het spoor loop vaak van boom naar boom. Heeft de eekhoorn een vijand? De natuurlijke vijanden van de eekhoorn zijn de boommarter en havik en de vos op de grond. In het verkeer vallen ook veel slachtoffers. Hoewel eekhoorns snel kun nen rennen, hebben ze de neiging bij het oversteken van de weg wanneer er gevaar dreigt, stil te gaan zitten 'als een bolletje'. In Groot-Brittannië is de rode eekhoorn in vele gebieden vrijwel geheel verdwenen door de grijze eekhoorn, die uit Noord-Amerika komt. Ook in Nederland leven er in het wild inmiddels uitheemse eekhoornsoorten. Kan je een eekhoorn als huisdier houden? De eekhoorn is in Nederland beschermd. Dat betekent dat het verboden is eekhoorns te vangen, te doden en in gevangenschap te houden. Mocht je een zieke of een in de steek gelaten jong eekhoorn vinden, bel dan Stichting Eekhoornopvang. Dit is het enige opvang centrum in Nederland waar zieke of jonge eekhoorns kunnen worden ondergebracht om zodra het kan weer te worden teruggezet in de vrije natuur. In Zeeland kun je die be reiken via de Vogel en Egelopvang De Mikke in Middelburg. Elisabeth Hoek 02 H cn

Tijdschriftenbank Zeeland

de Steltkluut | 2012 | | pagina 10