Kristallen van sneeuw
Met een beetje geluk gaat het ook deze
winter weer sneeuwen. Onder zo'n witte deken
ziet alles er ineens prachtig uit. Lekker sneeuw
ballen gooien en iglo's bouwen. Soms vallen
er grote vlokken en soms hele kleintjes. Maar
heb je eigenlijk wel eens een sneeuwvlokje
van heel dichtbij bekeken? Nee? Dat moetje
dan maar gauw eens doen! Het is een klontje
van soms wel duizend prachtige kristallen!
Hoe ontstaat een sneeuwkristal?
Het leven van een sneeuwkristal begint in
een winterse wolk. Als de temperatuur onder
nul komt, begint de waterdamp in de wolk
langzaam te bevriezen. De bevroren drup
peltjes nemen nog meer waterdamp op uit
hun omgeving en groeien zo uit tot een zes
hoekige vorm van ijs. We noemen die vorm
een prisma. Het is de basis voor alle mogelijke
sneeuwkristallen.
Een nieuw sneeuwkristal wordt door de
wind door de wolken geblazen. In die wolk
is het nergens hetzelfde. Op verschillende
plaatsen is het warmer of kouder, is er meer
of minder vocht en de kristallen botsen met
elkaar of klonteren samen tot sneeuwvlok
ken. Op de ene plaats in de wolk worden ze
naaldvormig, dan weer worden het plaatjes
of krijgen ze uitsteeksels die lijken op de
takken van een boom.
Symmetrisch
Als de lucht in de wolk niet zo vochtig is,
groeit het kristal langzaam en blijft de vorm
eenvoudig. Maar als de lucht heel vochtig is,
groeien de kristallen heel snel en worden ze
ingewikkeld van vorm. Welke vorm ze ook
krijgen, alle kristallen zijn keurig symmetrisch.
Dat betekent dat beide helften gelijk zijn.
Vormen
De vertakkingen die kristallen kunnen krijgen
ontstaan dus alleen onder speciale omstan
digheden. Anders ontstaan er stervormen,
zeshoekige platen, kolommetjes, naalden of
zelfs hagelstenen. Elke tocht door de wolken
leidt zo tot een uniek sneeuwkristal. Elk kristal is
anders. Denk daar maar eens aan als je een
sneeuwvlok in je hand hebt! Als het sneeuwt
bekijk dan eens een sneeuwvlokje door een
loep. Misschien zie je zelf wel verschillende
vormen van kristallen. Kijk maar snel, want
voor je het weet is alles gesmolten.
Hieronder wat plaatjes van verschillende
soorten kristallen.
Ze komen van de site: www.its.caltech.
edu/~atomic/snowcrystals/class/class.htm
Uitleg bij de foto's:
(*stellair= als de sterren) (*dendriet= als de
vertakkingen bij een boom)
Sandra Dobbelaar
A
g V Ar
O»
CC
