1
g
8
Blik onder water
0
CD
CD
De provincie Zeeland bestaat voor ca. 40%
uit water, waarvan het grootste deel zout
is. Wat velen niet weten is dat deze zoute
wateren ook onder de waterspiegel veel
natuurschoon te bieden hebben. Zo zijn er
veel verschillende soorten wieren, sponzen,
kwallen, anemonen, wormen, naaktslakken,
garnalen, krabben, kreeften, vissen, inktvissen,
zeesterren, zakpijpen en schelpen te zien. Ben
je nieuwsgierig? In dit verhaal licht ik graag
een tipje van de sluier op.
Het zal tijdens mijn studie Aquatische Ecotech-
nologieop de Hogeschool Zeeland geweest
zijn dat ik voor het eerst echt hoorde over
de sierlijke onderwaterwereld in de zoute
wateren van Zeeland. Globaal wist ik wel
het een en ander, maar ik had er echt geen
flauw benul van dat het zo divers zou zijn en
dat het water ook behoorlijk helder kan zijn. In
2012 ben ik lid geworden van de duikvereniging
Pro Diving inTerneuzen. Inmiddels heb ikeen
duikbrevet waarmee het wat gemakkelijker
is geworden om het onderwaterleven van
dichtbij te bekijken. Je hoeft zeker niet altijd
te duiken om mooie dingen te zien. Wel zal
je een duikbril op moeten zetten! Vooral
de eerste meters zijn mooi omdat daar het
daglicht nog tot zijn recht komt. Deze zone
is uitermate geschikt voor snorkelen.
In tegenstelling tot het snorkelen op de
meeste vakantiebestemmingen zijn er wel
een aantal zaken waar je rekening mee
moet houden voordat je de stap neemt.
Bijna al het zoute water in Zeeland is on
derhevig aan getijden. De Westerschelde
is zeer slib rijk, tezamen met bruut getij is
dit gebied niet geschikt voor snorkelen, be
halve in de havens wellicht. Er zijn een paar
plekken waar wel gedoken wordt, maar dat
is niets voor beginners. De Oosterschelde is
ook zo'n water, het kan er flink stromen. Het
water achter in de Oosterschelde (oostkant,
Oesterdam en Philipsdam) leent echter prima
als snorkelplek. Er is getij aanwezig, maar
de stroming is er minimaal. Het zicht is er
meestal ook goed. Verder zijn voor snorkelen
het Veerse Meer en de Grevelingen ideale
locaties. De waterstand wordt hier gecontroleerd
door een doorlaatmiddel bij de Zandkreekdam
(Veerse Meer) en de Brouwersdam (Grevelingen).
Zolang je niet in de buurt van die door-
laatmiddelen komt is er niets aan de hand.
Rondom Neeltje Jans zijn trouwens ook
mogelijkheden. Afgelopen zomer kwam ik
daar tijdens het snorkelen (boven water) c
14
een gewone zeehond tegen op een mossel
vlotje. Het water in deze regionen is pas laat
in het voorjaar op aangename temperatuur.
Ondanks een hoge buitentemperatuur koel
je in het water erg snel af. Voor langduriger
snorkelplezier kan ik je dan ook een wetsuit
(7mm) aanbevelen. Een wetsuit biedt ook nog
eens bescherming tegen eventuele kwallen
of scherpe randen van oesters en pokken.
Ook zijn (duik)schoentjes in combinatie met
flippers waar je met je schoentjes in kunt een
goede zet. De kans is groot dat je oesters
tegenkomt als je te water gaat. Met de
schoentjes aan zult je jezelf niet zo snel open
halen. Bovenstaande samen met een pas
sende duikbril en snorkel moet voldoende
zijn voor het inplannen van een eerste snor
keltrip in Zeeland.
De meest interessante plekken zijn de hard-
substraten op de bodem en in de waterkolom.
Denk aan paalhoofden, dijkglooiingen, stijgers,
pontons, boeienlijnen en riffen of banken
van schelpdieren. Op en rond deze hard-
substraten is vaak het meeste leven te vinden.
Het biedt kansen voor verschillende orga
nismen om zich er op te hechten. Daarnaast
zijn het ook goede foerageer- en schuilplekken.
Om je een idee te geven wat je zoal kunt
tegenkomen heb ik een aantal foto's bij
gevoegd die genomen zijn in het Veerse
Meer. De foto's zijn vooral genomen op en
langs oesterriffen in de ondieptes langs de
dijktaluds. Mocht je trouwens zandvlaktes
tegenkomen, dan moet je deze zeker niet
overslaan. Zeker niet als je ze voor het eerst
ziet. In het zand zitten ook allerlei organismen
verstopt. Zo zitten er vaak verschillende soorten
grondels, platvissen, garnalen, krabben en
schelpdieren. Laatje trouwens niet afschrikken
door kwallen. De meeste kwallen kunnen
geen kwaad. Indien je kwallen tegenkomt
met lange tentakels en felle kleuren, dan
kun je die beter wel omzeilen.
Wil je eerst kennis maken met het onderwater
leven via literatuur dan kan ik je aanraden
om de Fauna Zeelandica serie van Stichting
het Zeeuwse Landschap eens na te slaan.
In de serie zijn twee delen beschikbaar die
gaan over de zeefauna van Zeeland. Daarnaast
zijn er natuurlijk nog verschillende andere
boeken te vinden waar je de onderwater
wereld kunt bekijken. Het zijn dan vooral de
duikwinkels waar je deze boeken kunt vinden.
Het beste is natuurlijk om het allemaal zelf
te ervaren. Heb je het eenmaal met eigen
ogeEgezien, dan is de kans groot dat het
niet bij één blik onder water blijft.
Ben je nieuwsgierig geworden, maar je kunt
niet snorkelen of de stap in het onbekende is
te groot? Schroom dan niet om een duikver
eniging te benaderen. Pro Diving Terneuzen,
de club waar ik lid ben staat sowieso voor je
klaar. Zo zijn er snorkellessen in het zwembad
en buitenwater mogelijk. Ook is het mogelijk
om verder te gaan en een duikintroductie
of -opleiding te doen. Indien je dat wel wat
lijkt dan kun je contact opnemen met mij
via de mail (bernd@zeeschelp.nl). Dan zorg
ik dat je bij de juiste persoon uitkomt. Ook
hoor ik het graag als je nog vragen hebt
mbt bovenstaande.
Bernd van Broekhoven
rjl
CD