Wasbeerwasbeerhond in Saeftinghe
3
f, i;
f
0y( fx
tPX rKv
3 1
Hoewel wasbeer en wasbeerhond niet in
ons land thuishoren, worden ze de laatste
decennia incidenteel maar wel in toenemende
mate waargenomen. Waarnemingen halen
veelal de krant, net zoals die van bijvoorbeeld
muntjak en stinkdier. Twee andere exoten
die inmiddels volledig zijn ingeburgerd, de
muskusrat en beverrat, halen de krant niet
meer maar worden wel flink bestreden van
wege de risico's voor de waterkering. Zijn
wasbeer en wasbeerhond nu extra "rovers"
die een grote invloed gaan uitoefenen op
de endemische fauna en flora? Heeft het zin
om ze te bestrijden? De meningen hierover
zijn verdeeld.
schaapstal op De Noord een wasbeer een
nest bouwen. Het dier bleef gedurende de
dagen dat Constant er aanwezig was, in de
buurt met nu en dan een uitstapje het schor
in. Opmerkelijk is dat dit een waarneming
betreft in buitendijks gelegen schorren op
maar liefst 3,5 kilometer van de zeedijk, niet
direct een plaats waar zo'n soort verwacht
wordt. Ook de nestbouw is bijzonder. Bij latere
bezoeken is het dier niet meer aangetroffen.
Het blijft een raadsel hoe het dier zo diep in
het boomloze Saeftinghe verzeild is geraakt.
Signalement
Hoewel beide soorten op elkaar lijken ze
op geen enkele wijze aan elkaar verwant en
bewonen verschillende werelddelen op het
noordelijk halfrond. Beide soorten hebben
een gezichtsmasker en een volle staart. Dat
van de wasbeer heeft echter meer wit (witte
snuit en witte wenkbrauwstrepen) rondom
een zwarte band rond de ogen. De wasbeer
hond heeft echter lange bakkebaarden aan
weerszijden van de kop. De wasbeer heeft
langere poten dan de wasbeerhond. Het
voornaamste verschil vormt de staart. Deze
is bij de wasbeerhond eenkleurig donker en
bij de wasbeer zwart-witgeringd.
Wasbeer
Als eerste een "vergeten waarneming" van
de wasbeer in het Verdronken Land van Saef
tinghe. In het voorjaar van 2005 zag Constant
Van Dievoet, die daar toen enkele dagen
bivakkeerde, in een van de vlieren naast de
De wasbeer hoort thuis in Noord-Amerika.ln
1934 werden voor de jachttwee paartjes losge
laten in de bossen van Hessen in Duitsland.
Deze begonnen zich voort te planten. Elders
uit gevangenschap ontsnapte en losgelaten
dieren vulden de populatie aan. Overigens
zijn er nog steeds mensen die denken met
een wasbeer een gezellig huisdier binnen
te halen, iets waarvan ze snel spijt krijgen.
In de voormalige Sovjet Unie zette men na
1936 ten behoeve van de pelsdierfokkerij
actief dieren uit. Nederland is bereikt vanuit
Duitsland. De eerste wasbeer werd er al in
1910 nabij Breda gevangen. Momenteel
lijkt de wasbeer zich definitief te hebben
gevestigd in de oostelijke provincies en bij
Amsterdam: er zijn reeds dieren met jongen
waargenomen. Ook in Wallonië heeft de
soort vaste voet veroverd. In Vlaanderen
zijn ze mondjesmaat aanwezig. Overigens is
het niet de eerste keer dat er een wasbeer in
onze contreien is gesignaleerd. Bij Zaamslag
werd enkele jaren geleden een exemplaar
waargenomen in een boom (Bekker et al).
Het optimale biotoop bestaat uit waterrijke
gebieden met oud loof- of gemengd bos,
zoals in parklandschap. Ze gebruiken holle
bomen en holen van andere zoogdiersoorten
als vos, konijn en das. Ze kunnen zich in een
stedelijke omgeving goed redden. Door
hun nachtelijke levenswijze kunnen ze daar
jarenlang vertoeven zonder te worden op
gemerkt.
1- -W
t V- -A"'
"v
kwam hij uit de ondiepte aan de voet van de
dijk, maakte halverwege een plas (of meer?),
ging vervolgens de dijk op en verdween
door het gaas over de dijk. Ter plaatse werden
even later sporen aangetroffen evenals in
een geul 450 meter dieper het schor in die
zijn gefotografeerd en door enkele deskun
digen later aan een wasbeerhond konden
worden toegeschreven. In de maanden daarna
zijn in de verre omgeving nog diverse malen
sporen aangetroffen, het laatst op 25 augustus
in de Ijskelder (Huub Bun, Mare Jeurissen en
Mare Buise). Het dier zeifis niet meer gezien.
Een zichtwaarneming op 24 juli 2013 van 1
exemplaar op ongeveer dezelfde plek als 29
mei 2011 door Bernard Messiaen kon niet
bevestigd worden. Op 12 mei 2014 werd in
de Jos Nevegeul een spoor van hondachtige
prenten waargenomen. De kwaliteit was c
van dusdanige aard dat niet met zekerheid
kon worden uitgemaakt of het wederom
een wasbeerhond betrof dan wel een hond.
Wasbeerhond
De eerste waarneming van de wasbeerhond
in Saeftinghe op 29 mei 2011 haalde wel zij
het wat vertraagd de publiciteit. Dit kwam
doordat hij op Waarneming.nl werd ge
plaatst. Barbara de Coninck en Stefan Thiers
waren die ochtend getuige van grote paniek
onder de aanwezige broedvogels tureluurs,
kieviten en grutto's in het schor tegen de
zeedijk enkele honderden meters westelijk
van de Rijksdam. De veroorzaker van deze
consternatie bevond zich duidelijk op de
grond en gedacht werd aan een vos. Enkele
ten later kregen ze de veroorzaker van
3aal in zicht; onmiskenbaar een
nd. Achtervolgd door de vogels
De wasbeerhond is een roofdier uit de familie
der hondachtigen (waarschijnlijk het oudst
levende lid ervan) en wordt ook wel marter
hond genoemd. Het oorspronkelijke versprei
dingsgebied is Oost-Azië. In de jaren 1930
ontsnapten enkele dieren uit Oost-Europese
pelsdierfokkerijen. In het Europese deel
van Rusland zette men in de jaren 1950
wasbeerhonden uit als nieuw jachtwild,
vanwege zijn pels. Van daaruit zijn ze ver
wilderd en ontsnapt. Vanaf 1986 worden in
de oostelijke provincies van Nederland en
in de Belgische provincies Oost-Vlaanderen
en Antwerpen nu en dan wasbeerhonden
gesignaleerd.
O
a
IP
Kr-rz
fTVïJ liJW'2
I 1 nbj niet yrvaL i'Jcct'J
P
P
in
P