-- m
Op 27 april reden Rinse van der Vliet, Erik
Verlind en Rob Berkelder vanuit den Haag
naar de trektelpost in Breskens. Zodra ze
"I's morgensvroeg de Westerscheldetunnel
uitkwamen zagen ze een doodgereden marter,
s Bij nader onderzoek bleek het om een
5 Boommarter te gaan. Het dier bleek een
halsbandzender om te hebben.
broedvogelkolonies). Beide staan in Bijlage
1 van de Regeling beheer en schadebestrij-
ding dieren, een uitwerking van de Fauna-
en Florawet. Gedeputeerde staten mogen
deze dieren laten bestrijden, ongeacht de
mening van de terreineigenaar. Dat de op
mars ondanks dat niet te stuiten is, is wel
haast zeker. Door de voortdurende immigratie
vanuit Duitsland is uitroeiing een utopie.
Marc Buise
Wasbeerhonden leven vooral in vochtige
loofbossen en gemengde bossen met een
dichte ondergroei nabij rivierdalen en meren,
maar mijden grazige vlakten, landbouwge
bieden en buitenwijken niet. Ze gebruiken
vaak holen van vos of das, maar maken ook
zelf holen onder boomstammen, in dichte
bosjes of tussen rotsen. In vochtige terreinen
maken ze ook wel nesten in het riet. Ze
kunnen klimmen en zeer goed zwemmen.
Evenals de wasbeer is de wasbeerhond een
nachtdier.
Toekomst
Recente onderzoeken doen vermoeden dat
deze twee soorten slechts lokaal schade zullen
aanrichten (bijv. in het geval van kwetsbare
De Boommarter was door vervolging en
biotoopvernietiging door de mens een zeer
zeldzame soort in Nederland. De Boommarter
is van oorsprong een echte bosbewoner. Grote
bossen (naald-, loof en gemengd) vormen een
typisch biotoop. Ook gebieden met diverse
kleine bossen die verbonden zijn met elkaar
door beplantingen vormen een geschikt
leefgebied. Een goed ontwikkelde gelaagd
heid (struiken boomvegetatie), soortenvariatie
en een ruime aanwezigheid van dood hout
zijn belangrijk. Het voedsel is veelzijdig en
bestaat uit knaagdieren, konijnen vogels en
vruchten. Boomholtes zijn van essentieel
belang. Zowel als dagverblijf gedurende het
hele jaar en als nestboom. Vrouwtjes hebben
een territorium van circa 250 ha, voor mannetjes
is dit het dubbele. Jonge dieren worden een
tijd in het territorium geduld, daarna worden
ze uit het territorium gejaagd. Boommarters
zijn geslachtsrijp na 2 of 3 jaar. Als ze opzoek
gaan naar een eigen territorium maken ze
soms lange zwerftochten en vallen er veel
verkeerslachtoffers. Verkeer is de belangrijkste
doodsoorzaak. Toch is de Boommarter bezig
aan een opmars c.q. herstel. In Nederland doet
de soort het goed dankzij het meer natuur
vriendelijk bosbeheer en de realisatie van de
Ecologische Hoofdstructuur (EHS) waardoor
leefgebieden met elkaar verbonden zijn. In
Vlaanderen is het voorkomen fragmentarisch.
Een kleine geïsoleerde populatie komt voor
in het Vlaamse Sinaai. Dit is voor Zeeuws-
Vlaanderen de dichtstbijzijnde populatie,
gelegen op circa 10 kilometer van de grens.
We hadden deze soort al op ons verwachtings
lijstje staan. Met cameravallen hebben we ze
enige jaren geleden proberen vast te leggen in
bosjes in de grensstreek in Zeeuws-Vlaanderen.
Ook zijn met boomcamera's potentiele nest
holtes onderzocht. Tot op heden zonder
resultaat. We waren dus erg verbaasd over
deze melding. Op de betreffende locatie zijn
overigens al diverse doodgereden Bunzingen
aangetroffen. Het is voor marterachtigen een
gevaarlijk punt.
Omdat het dier een halsbandzender had
is er interessante informatie verzameld. Het
betreft een boommarter uit de populatie
van Sinaai (genaamd Alain, geboren in 2013).
Hier hadden in 2013 drie vrouwtjes een nest
jongen, waarvan een aantal van zenders
werd voorzien. Gezenderde Boommarters
kunnen met een antenne opgespoord worden.
Zo kan waardevolle informatie verzameld
worden over het biotoopgebruik. Dit kan
dan weer leiden tot een betere bescherming
en inrichting van het leefgebied. Tot eind
maart is Alain in het geboortegebied bij Sinaai
waargenomen. Daarna was hij spoorloos. In
het geboortegebied was het dagverblijfplaats
bijna altijd een sparrenboom of een met
klimop begroeide boom. Regelmatig heeft
hij de Stekense Vaart overgezwommen. De
onderzoekers van het INBO (instituut voor
natuur en bosonderzoek) zijn verrast dat
Alain het Kanaal van Gent naar Terneuzen
overgestoken is (zwemmend of via een brug).
Boommarters gaan niet graag over lange
bruggen. Het is mogelijk dat er meerdere
Boommarters in onze regio verblijven. We
zullen de aankomende tijd nog eens proberen
met cameravallen een levende Boommarter
waar te nemen.
Met dank aan Rinse van der Vliet en Koen
Van Den Berge voor het verstrekken van in
formatie.
Alex Wieland
I I «fl nlrt jevaLsaetr
Literatuur
S. Broekhuizen et al. (red.) 1992. Atlas van de Neder
landse zoogdieren. Utrecht.
J.P. Bekker et al. (red.) 2010. Zoogdieren in Zeeland;
Fauna Zeelandica Deel 6.
J. Mulder, 2013. De wasbeerhond heeft vaste voet in
Nederland. Zoogdier 24(4): 1-3.
J. Mulder, 2012. A review of the ecology of the raccoon
dog (Nyctereutes procyonoides) in Europe. Lutra
55(2): 101-127.
A. Hazekamp, 2013. Bestrijden wasberen dweilen met
de kraan open? Zoogdier 24(122-24.
J. Thissen, 2012. Exoten, een vloek of een zegen?
Zoogdier 23(4): 4-6.
S. van Doorsselaer, 2011. Zeldzame wasbeerhond
gespot in Het Verdronken Land van Saeftinghe. PZC
2-9-2011.
A. van Diepenbeek, 1999. Veldgids diersporen. KNNV
Veldgids 12, Utrecht.
R. Lange et al., 1994. Zoogdieren van West-Europa.
KNNVVeldgids 8, Utrecht.
AJ. Mitchel-Jones et al. (Ed.), 1999. The Atlas of European
Mammals, London.
Zaamslag N790
Hulst
Sluiskil
N290
Sint Jansteen
Absdale
Verrebroek
Westdorpe
N683
Bfoekstraai
Braden
Koewacl
Sint-Gdlis-Waas
Vraserve
Zelzate
Moerbeke
Wachtebeke
Sinaai
Terneuzen
Verdronken Land
van Saeftinghe
l^euzénhoe»
zaMstrss
Mei
Beveren
Stekene Kemzeke
Sml-Pauwels
GES
Nieuwkerken - Waas
Haasdonk
Sint-Niklaas
rrn EB3
CEE3
I kMCMM