Stinzenplanten in Hof te Zande bij
Kloosterzande
KliB
m
1
toEWH
De plantenwerkgroep van Natuurbescher
mingsvereniging De Steltkluut organiseert
op 28 maart a.s een excursie naar Hof te Zande
in Kloosterzande.
Op die bijzondere plek in Oost Zeeuws-
Vlaanderen gaan we de stinzenflora bekijken
die daar voorkomt.
Hof te Zande was vroeger een uithof van
de Cisterciënzer Abdij Ten Duinen gelegen
nabij het huidige Kloosterzande. Eromheen
lag een boomgaard, een gracht en een park
achtige tuin met vijver waar verschillende
bomen en heesters zijn aangeplant.
Stinzenplanten zijn planten meteen eeuwen
lange geschiedenis. Kleurrijke bloemen in velerlei
soorten die als bolgewassen, maar ook als
knolgewassen, planten met wortelstokken
en kruidachtige of vaste planten in dit milieu
heel goed gedijen. De term 'stinzenplanten'
is afgeleid van het Friese woord 'stins'. In feite
een benaming van een middeleeuwse woning.
Vele stins- en steenhuizen werden gebouwd
op terpen of verhoogde terreinen, dikwijls
met een gracht eromheen. Een singel begaf
zich daartussenin en die was beplant met
bomen zoals Plataan, Beuk en Linde. Stinzen
planten worden ook wel 'planten van adel'
genoemd. Essentieel is dat het planten betreft
die oorspronkelijk door toedoen van de mens
op een nieuwe plek zijn aangeplant. Zij be
hoorden niet tot de inheemse flora, maar
zijn na aanplant verwilderd en op die wijze
ingeburgerd in onze flora. Buitenplaatsen
zoals pastorietuinen, boerenerven, kerkhoven,
stadswallen en plantsoenen met eenzelfde
biotoop herbergen nog steeds stinzenplanten.
Niet altijd zijn er veel soorten aan te treffen.
In de loop der jaren zijn veel van die plekken
verwaarloosd, slecht onderhouden en is
de flora er sterk op achteruit gegaan. Daar
waar beheer wordt gepleegd is het een lust
voor het oog om deze voorjaarsflora te be
wonderen. Reeds enkele jaren volg ik de
ontwikkelingen van de stinzenflora in Oost
Zeeuws-Vlaanderen en probeer in de dorpen
rondom Hulst en Hulst zelf uiteraard, oude
tuinen, kerkhoven, pastorietuinen etc. te
bezoeken om een beeld te krijgen van de
aanwezige stinzenplanten.
In dit artikel beperk ik mij verder tot de stinzen
flora in Hof te Zande en de daar voorkomende
soorten tot en met 2014.
Deze zijn al vroeg aanwezig en in de kruidlaag
begint het met een fors opkomen van de
bladrozetten van de Italiaanse aronskelk
(Arum italicum) in de herfst. Medio januari
^L4.-' tT - wf^ai
w