Ook actief met flora in de winter!
FLORA
I
Of/kruiden
herkennen
Flora in de wintertijd
Door: Bert Rijk, Nathalie De Somer ert Manneke Smulders
Er zijn zo veel plantensoorten geïnventariseerd de afgelopen
seizoenen! Betekent dit nu dat plantenliefhebbers in de winter
stil moeten vallen? Verre van. Hier volgen enkele tips voor die
genen die ook in de winter graag met flora bezig zijn.
Bomen en struiken in wintertijd
Bert Rijk legt kort uit hoe je je het determineren van bomen en
struiken zonder blad eigen kunt maken.
Het meest belangrijk is om zeer goed te observeren en al je
zintuigen te gebruiken bij het grondig onderzoeken van de tak
of twijg. Het gaat er vooral om, om goed waar te nemen hoe
de tak er uitziet. Wat is de kleur, hoe ziet de knop eruit, wat is
de kleur van de knop, wat is de grootte van de knop (t.o.v. de
tak), hoe is de geur (bast met de nagel beschadigen). Ook is
van belang hoe de knoppen verdeeld zijn over de tak (hoe is de
knopstand). Zitten er veel knoppen bij elkaar? Is de knop (sterk)
behaard, is hij kaal.
Verder speelt natuurlijk de vorm van de kroon, de vorming van
de schors en de kleur van de schors een rol. Een zoekkaart laat
heel snel zien waar je misschien mee te maken hebt. Maar via
allerlei apps is het tegenwoordig eenvoudig om iets juist te de
termineren. Door regelmatige herhaling wordt het kinderspel.
De zoekkaart is te bestellen bij educatheek.nl.
De meeste boeken over bomen en struiken bevatten een deel
over het herkennen van takken en knoppen in wintertijd. Bij
voorbeeld: Bomen en Struiken van West en Midden Europa van
Reader's Digest.
Een app die goed bevalt bij de leden van de plantenwerkgroep
is WinterTree ID (app van Isoperla). Via instellingen is de taal op
Nederlands te zetten.
De website bomengids.nl biedt een winter-, een knoppen- en
een bastsleutel aan.
Henk Glas
nederlandse oecologische
wilde planten en hun relaties 1
Determineren van planten
vanaf hun vroegste kiemvorm
Buiten aan de slag met rozetten afgestorven planten
In de winter ga je voor het herkennen van planten af op de
zogenaamde vegetatieve kenmerken: rozetten of resten van
bovengronds afgestorven planten. Hiervoor is het handig om
gebruik te maken van gidsen waar alle stadia van de planten in
staan. Bijvoorbeeld de mooie vijfdelige Nederlandse Oecologi
sche Flora, nog steeds tweedehands verkrijgbaar.
Ook het boekje Onkruiden herkennen van Henk Glas reikt inte
ressante stof aan. Duidelijke foto's helpen je om planten vanaf
hun vroegste kiemvorm te leren herkennen.
Veel informatie is op waarneming.nl voor iedereen toeganke
lijk. Daar kun je via het menu'Soorten'zoeken op naam van
de plantensoort die je gezien denkt te hebben. Klik op de
soortnaam die je wil bestuderen. In de rechterkolom'Over deze
soort' kan je soortinformatie en foto's selecteren. Dan krijg je
alle foto's te zien die sinds 1 januari 1980 tot vandaag zijn inge
voerd. Gebruik nu het maandfilter om te kijken naar de foto's
uit de wintermaanden.
Zo kun je kenmerkende rozetten leren kennen, die je in de
bloeiperiode nooit te zien krijgt, bijvoorbeeld van echt dui-
zendguldenkruid of vingerhoedskruid.
Of kenmerkende resten van planten, bijvoorbeeld van speer
distel of knoopkruid of heelblaadjes.
Nieuw blad aan de plantresten of nieuwe rozetten in de nabij
heid zijn een hulp bij het determineren.
Verdiepen met Heukels'
Het is ook de moeite waard om je eens met de Heukels'te ver
diepen in de kenmerken van de soorten binnen één geslacht.
Bijvoorbeeld Veronica - Ereprijs op blz. 534 of Equisetum -
Paardenstaart op blz.54 of de Lamium - Dovenetel op blz. 503.
Want hebben wij een lidrus aangezien voor heermoes? Mis
schien wel, zo ontdekten wij toen wij weer eens een niet-bloei-
ende volgroeide lidrus vonden. En de hoenderbeet valt nog
wel op, maar een ingesneden dovenetel zie je gemakkelijk over
steltkluut winter 2016
