Vliegen en muggen in Zeeland gepubliceerd
Vliegen en
Muggen
Wouter zou later een van de belangrijkste trekkers worden
van het atlasproject. Een aantal jaren later sloten de jongeren
Elias de Bree en Robert-Jan Goosens zich erbij aan. Het idee
voor een Zeeuwse atlas stamt al uit 2000 en sindsdien werden
er heel frequent inventarisaties uitgevoerd. Niet meer alleen
met het oog op de waarde voor de terreinen, maar ook voor de
atlas. Naast handvangsten werd er steeds vaker gewerkt met
malaisevallen (vangtenten om vliegen te kunnen verzame
len). Dat leidde tot winterse dagen waarbij het materiaal werd
gedetermineerd. Naast het werk waren er ook steeds informa
tieve presentaties, om elkaar bij te praten over het onderzoek.
Steeds vaker bezocht ook Niels-Jan Dek de bijeenkomsten. Hij
bleek gespecialiseerd in allerlei obscure geslachten van vliegen
en met hem verbreedde het aantal families zich nog verder.
In deze periode werd overigens ook gewerkt aan het provin-
ciebreed inventariseren van bijen en wespen met als gevolg de
uitgaven van het boek Bijen en wespen in Zeeland (Calle L. en
C. Jacobusse, 2008). Tijdens de veldinventarisaties werden bo
vendien sprinkhanen en lieveheersbeestjes geïnventariseerd.
Doordat Ad Mol en Tineke Kramer zich bij de groep aansloten
konden zelfs de Bladwespen worden aangepakt.
Na 2010
Vanaf 2010 werd steeds doelgerichter aan de afronding van
het atlasproject gewerkt. Bijvoorbeeld door de zogenaamde
Witte hokken dagen. Dan inventariseerde de groep vooral in
die uurhokken, waar er nog weinig gegevens bekend waren.
In 2011 was er zowel een weekend van de Nederlandse Ento
mologische Vereniging in Zeeuws-Vlaanderen als een Dipte-
raweekend (NEV sectie Diptera) in Midden Zeeland. Op beide
weekenden werd een hele rij gebieden intensief onderzocht
door veel specialisten. Geleidelijk aan verbreedde het idee over
de reikwijdte van de atlas, van de meest populaire tot bijna alle
Diptera families. Daarbij was de hulp van een hele rij landelijke
specialisten onontbeerlijk. Voorgesorteerd materiaal uit malai
sevallen werd ter determinatie naar deze specialisten gestuurd.
Tevens werd hen gevraagd om een of meerdere hoofdstukken
voor het boek te schrijven. Vanaf 2014 werd er vrijwel uitslui-
Het boek kost 30,- en is verkrijgbaar bij Het Zeeuwse
Landschap.
tend nog aan het boek gewerkt. Doordat vooral van de laatste
jaren ook veel gegevens van Waarneming.nl en van het lan
delijke atlasproject "Leuke Vliegen" van EIS Nederland werden
gebruikt, is de groep mensen die waarnemingen heeft gedaan
die opgenomen zijn in de atlas, ineens veel groter geworden.
Gegevensbestand
Het boek is gebaseerd op een enorm gegevensbestand
van een uitgebreide groep waarnemers. Er zijn gegevens
verzameld van bijna 1800 soorten, met vele tienduizenden
vondsten. Naast de bestanden van de kerngroepsleden zijn
er (meestal uitgebreide) bestanden opgenomen van wel 28
landelijke specialisten. In de collecties van Naturalis en voor
heen ZMA (Amsterdam) werd door de hele groep, maar in
het bijzonder door Elias de Bree, gespeurd naar al dan niet
gedetermineerde Zeeuwse collectie-exemplaren. Het aantal
gegevens in het bestand neemt vanaf de jaren'60 in de voor
gaande eeuw met sprongen toe. Vanaf ca het jaar 2010 lijkt het
aantal nieuwe vondsten op een hoog niveau te stabiliseren.
Eind 2015 werd het importeren van de grotere databestanden
gestopt en vanaf die datum werden ook door de werkgroep
geen extra data in het veld meer verzameld. Maar zelfs tot op
het moment van de eerste drukproeven van dit boek zijn nog
kleinere, vooral externe bestanden toegevoegd. Naast dit gro
te bestand kon ook gebruik gemaakt worden van een bestand
van waterschap Scheldestromen, afkomstig van monitoring
van oppervlaktewateren. Hierin zitten 16.383 records voorna
melijk van larven van muggen, wapenvliegen en dazen.
Alle gegevens zijn verwerkt met "Klasse", een verwerkingspro
gramma voor data van insecten. Vanuit Klasse zijn ook de ver
spreidingskaartjes in het boek gemaakt.
Ch. Jacobusse, W. van Steenis, NJ. Dek en L. Calle, 2016.
Vliegen en muggen in Zeeland; Fauna Zeelandica deel VII.
Het Zeeuwse Landschap, Wilhelminadorp.
Winterbijeenkomst van de insectenwerkgroep. Foto Lucien Calle