Wat leeft er in een poel?
Wot leeft er in een poel?
Poor: Sandra Dobbelaar
Heb jij al eens een roeipootkreef je,
bloedzuiger of vijverpluimdrager ge
zien? Of een waterpissebed, boots
mannetje, kokerjuffer of slinger
wormpje? Nee? Dan moet je beslist
mee op excursie. Kijk maar in de
agenda voor de datum! Er leven on
gelofelijk veel diertjes in het water.
Een heleboel daarvan, kun je zonder
loep niet eens zien. Al het leven in
een poel heeft met elkaar te maken.
De watervlo eet bacteriën en algen
uit het water, de salamanderlarve
eet de watervlo, de geelgerande
waterkever eet weer de salamander.
Zo zijn er een heleboel reeksen te
bedenken. Het een kan niet zonder
het ander.
Een poel zorgt voor veel leven in
je omgeving. Door de waterplanten
die erin groeien, kunnen er dieren
leven. Waterplanten leveren voedsel
en zuurstof en dieren kunnen zich
erin verschuilen. In een poel kun je
drijvende waterplanten vinden en
planten die onder water zitten. Denk
maar aan hoornblad, waterranonkel
of fonteinkruid. Langs de oevers
groeien gele lis, riet, waterbies,
pitrus of kattenstaart. In het water
leven allerlei kleine dieren, zoals
waterslakken, watervlooien, larven
van muggen, waterjuffers, libellen
en verschillende soorten waterke
vers. Vaak ook amfibieën als kikkers,
padden en soms ook salamanders.
Vogels weten een poel ook te vinden.
Eenden duiken er graag naar water-
Oeverplanten. Foto: Sandra Dobbelaar
planten en waterhoentjes jagen er
op schaatsenrijders.
Vroeger lagen er overal poelen in het
landschap. Ze werden aangelegd als
drinkplaats voor het vee. Daarom
noemen we ze ook wel drinkputten.
Meestal lagen ze op lagergelegen
plaatsen. Poelen bruisen van het
leven. Tegenwoordig worden poelen
niet meer als drinkplaats voor vee
aangelegd, maar juist vanwege die
waarde voor de natuur. Wilde dieren
komen er drinken, poedelen en ped
delen. Ze zoeken er eten of gaan er
(een tijdje) wonen.
Een gezonde poel met veel planten
en dieren vind je op zonnige plek
ken. Water komt erin via de grond
of door de regen. Niet alle dieren
blijven het hele jaar door in het wa
ter. Padden, kikkers en salamanders
gaan in het voorjaar naar de poel om
er eitjes te leggen. Tegen het eind
van de zomer gaan ze weer uit het
water en zoeken ze een plekje om de
winter door te komen. Dat kan een
takkenhoop zijn of stapel stenen.
Ook muggen, vliegen, kevers, libellen
en waterjuffers blijven maar tijde
lijk in een poel. Meestal maar een
jaar, maar sommige soorten kever
en libellenlarven blijven wel een paar
jaar in het water. Als ze oud genoeg
zijn, klimmen ze uit het water en
kruipen ze uit hun oude huid. Ze
zijn dan geen larve meer maar een
volwassen mug, libel of waterjuffer.
Als ze helemaal zijn opgedroogd,
vliegen ze de wijde wereld in.
Grote piasduiker. Foto: Lucien Calle
Dieren die in het water leven zijn
koudbloedig. Dat wil zeggen dat ze
bijna net zo koud zijn als hun omge
ving. Larven van bijvoorbeeld slak
ken, kikkers en salamander groeien
het beste als het water wat warmer
is. Daarom is het belangrijk dat de
rand van de poel waar de zon het
beste op kan schijnen niet steil is.
Het dunne laagje water dat hier
op de oever staat, warmt snel op.
Ideaal voor eitjes, kikkervisjes en
larven van salamanders en andere
waterbeestjes. Ga op een zonnige
lente dag maar eens voorzichtig
kijken bij een poel. Je zult al snel
kikkers en padden of hun eitjes vin
den op deze warmere plekjes.
Wil je ook een poel? Dan heb je wel
veel ruimte nodig. Een kleine poel is
toch al gauw 10 meter in doorsnee
en een meter diep. En dan moet je
ook nog zorgen dat er genoeg zon in
het water kan schijnen. Bomen die in
de buurt staan mogen niet te hoog
worden. Heb je de ruimte, dan kun je
het beste advies vragen bij Stich
ting landschapsbeheer. Zij weten
precies hoe je een poel moet aanleg
gen en kunnen je erbij helpen. Heb
je minder ruimte, dan kun je beter
een vijver aanleggen. Omdat een
vijver kleiner is, kun je die niet zo
diep maken. Je zult dan vijverfolie
op de bodem moeten leggen, omdat
er anders geen water in blijft. Een
vijver aanleggen is een flinke klus,
maar wel heel leuk. Bedenk van tevo
ren wat voor vijver je wilt. Wil je zo
Kattenstaart. Foto: Sandra Dobbelaar
't stekkertje lente 2017