Bijzondere waarnemingen
Pijlstaart in Saeftinghe
Foto: Nathalie De Somer
I
Door: Bas de Maat
Op 14 mei 2017 werd nabij de Gasdam in Het Verdronken Land
van Saeftinghe een koppel Pijlstaarten met 6 niet vliegvlugge
jongen waargenomen.
Een vrouwtjes eend zwom op de bewuste ochtend met 6
jongen in een van de ondiepe plasjes langs de gasdam. In
eerste instantie was er twijfel welke eendensoort het hier
betrof. De vrouw verdween vrijwel direct met de jongen tussen
de hogere begroeiing. Vlakbij zwom een overduidelijke man
Pijlstaart. De vrouw werd eerst voor Wilde eend aangehouden,
hoewel het beeld daarvan wat leek af te wijken. Nadat de
vrouw met de jongen de begroeiing ingedoken was, bleef de
Pijlstaart-man opvallend heen en weer zwemmen, precies daar
waar de vrouw verdwenen was. Hierop ontstond het idee dat
ook de vrouw wel eens een pijlstaart geweest zou kunnen zijn.
Achteraf bleek dit qua beeld ook overeen te komen.
Het waakgedrag van de Pijlstaart-man, zelfs nog wanneer er
jongen zijn, is bekend en staat beschreven in het Handbuch
der Vögel Mitteleuropas (Urs N. Glutz von Blotzheim, Kurt
Bauer, Einhard Bezzel).
Op basis hiervan durven we te stellen dat het hier een zeker
broedgeval van Pijlstaarten moet zijn. Een niet jaarlijkse
verschijning in Saeftinghe.
Eerdere broedgevallen in Saeftinghe
In "Vogels van Saeftinghe" (Castelijns H. Jeurissen M. Van
Kerkhoven W. In prep.wordt een opsomming gemaakt van
eerdere broedgevallen in Saeftinghe:
In de periode 1957-1965 werden in vijf van de negen jaren
broedgevallen vastgesteld door Jean Maebe en Henri van der
Vloet. Het ontbreken in tussenliggende jaren betekent niet
per se geen broedgeval, maar veeleer gebrek aan gegevens.
Op 19 mei 1957 werd een vrouwtje met kleine jongen gezien
en werden bovendien twee nesten met respectievelijk 7 en 9
eieren gevonden. Op 18 mei 1958 werd een nest met 6 eieren
gevonden en werden twee alarmerende mannetjes gezien.
Op 26 april 1959 werd een nest met 6 eieren gevonden en
vloog een man in de omgeving. Mogelijk waren in totaal vier
broedparen aanwezig. Op 22 april 1961 twee nesten met 8 en
10 eieren. Op 16 mei 1965 twee nesten met 1 en 9 eieren.
In de periode 1965-2005 werden geen zekere broedgevallen
meer vastgesteld. Wel werden soms nog vogels in de
broedperiode gezien vooral in de periode 1975-1980 en
in 1997 was er een waarschijnlijk broedgeval. Mogelijke
broedgevallen vonden plaats in 1995,1996,1999 en 2000. Het
gaat om waarnemingen in geschikt broedhabitat tussen de
datumgrenzen.
In 2006 werd een vrouwtje met jongen gezien (meer details
ontbreken). Vanaf 2008 is de soort weer regelmatig als
broedvogel aanwezig. In 2012 was er opnieuw een nestvondst.
Er werden dat jaar ook alarmerende mannetjes en van het nest
vliegende vrouwtjes gezien.
Pijlstaart. Foto: Huub Bun
