Anders kijken naar ZURING,
10 SOORTEN BEPALEN MET VRUCHTEN
Anders kijken noar zuring
Anders kijken naar zuring
Op een zomerse dag wandel je door een natuurgebied of een bijzonder groene (lees niet-kaalgemaaide) berm, en een
plant die je daar gegarandeerd tegenkomt is zuring. Meestal met grote bladeren en later de hoge goudgeel tot rode
bloeitakken, die bijzonder fraai zijn.
Door Nathalie De Somer
ZELF IDENTIFICEREN
Toch is het zonder florastudie niet vanzelfsprekend om de soort
te benoemen. Ik merkte dat ik afgelopen jaren, mits enig oefenen,
aardig overweg kon met alle soorten en de zeldzamere en de
kruisingen begon te vinden. Ze stonden zomaar om me heen.
Daarom dit stukje om wegwijs te geraken in de zuringen en er
tezelfdertijd plezier in te hebben om naar het micro-natuur
schoon te kijken. Van de 200 soorten wereldwijd zijn er ruim 10
in oostelijk Zeeuws-Vlaanderen regelmatig te vinden, waarvan
3 zeer algemeen. Dat is te overzien! Gewapend met de loep en
de starttabel kan je op jacht.
EETBAAR
Zuringen behoren tot de familie van de duizendknopen, daar
van verschijnen enkele bekenden op het bord: De stelen van
Rabarber en de zaden van Boekweit. En vroeger at men wel
zurkel of'paling in 't groen'. Dat groen en die zurkel, dat was
dan Veldzuring - het kan nog steeds gegeten worden, maar
kies volgend jaar dan fris onaangevreten lentegroen. Te begrij
pen dat het ook voor het dierenleven goede voedselplanten
zijn. Kan je op de plant vinden wie je voor was?
BOUW
Ze hebben allemaal een gelijkaardige bouw: een penwor-
tel, gesteelde gaafrandige grondbladeren, waaruit later een
bebladerde stengel en een lange bloeipluim met onopvallen
de bloemen komt. Onopvallend, want ze rekenen niet op de
komst van insecten voor de bestuiving, dat doet de wind.
TUITJE
Zoals alle Duizendknopen hebben ze tuitjes bij de knopen. Het
tuitje is de botanische benaming voor het vliesachtig omhul
sel. Bij de meeste planten vind je hier steunbladeren voor een
nieuwe scheut, maar bij duizendknopen zijn die tot een koker
tje vergroeid. Kijk telkens of je deze tuitjes kan vinden. Vind je
geen tuitje, dan is het geen zuring.
GRONDBLADEREN
Aan de vorm van de grondbladeren die vanaf de winter
aanwezig zijn, kan je met een geoefend oog de soort bepalen.
De vorm van het grondblad kan je altijd ter controle van je
determinatie gebruiken.
PLANT
Na het bladrozet met grondbladeren begint de voorbereiding
voor de bloei. Het is een hele metamorfose. Op de stengel
verschijnt een ander bladtype, vaak ongesteeld.
Van daaruit de hoge bloeipluimen. Bij de meeste zuringen heb
ben de onopvallende bloemen meeldraden en stampers, die
beurtelings rijpen om kruisbestuiving in de hand te werken.
Bij enkele zuringsoorten is dat gescheiden over mannelijke en
vrouwelijke planten, zoals bij Veldzuring. Omdat bladeren en
bloemen van de stengel zo veranderlijk zijn, is het niet aan te
raden om deze te gebruiken voor de soortbepaling. Daarom:
zoek de uitgebloeide planten op met volgroeide vruchten
RIJPE VRUCHTEN
De bloemen van zuring zijn groen, daarom noemen ze de
groene kelk en de kroon de bloemdekbladen. De binnenste
drie groene bloemdekbladen worden uiteindelijk de drie
vruchtkleppen en daarop verschijnen de vruchten. Voor elke
zuring een eigen vruchttype. Hiervan volgt een speurtabel: het
is zeer goed doenbaar om de soort met de vruchten op naam
te brengen.
En vind je een tussenvorm of een andere? Veel kans datje een
kruising te pakken hebt, wat zeer goed mogelijk is als beide
oudersoorten in de buurt aanwezig zijn kan je die bij zuring
meestal verwachten. Het kan ook zijn dat je een zeldzame of
gekweekte soort te pakken hebt, schakel dan over naar de de-
terminatiegids of voer een waarneming in met passende foto's
en Rumex spec, of je plaatst je vraag op het forum van waarne-
ming.nl, dan word je geholpen met de bepaling van de soort.
Veel plezier met deze boeiende plantenfamilie.
Zie ook de achterpagina, waarop van veel soorten een foto van
de zaadjes wordt getoond.
www.steltkluut.nl/werkgroepen/plantenwerkgroep
Kluwenzuring. Foto Lucien Calle
De steltkluut zomer 2018
Rumex conglomeratus
Kluwenzuring
Rumex hydrolapath um
Waterzuring
Rumex acetosella
Schapenzuring
Rumex acetosa
Veldzuring
Rumex-crispus
Krulzuring
Rumex obtusifolius
Ridderzuring
Rumex Xpatientia
Spinaziezuring
Rumex palustris
Moeraszuring
WMMT-AmpfcT, Rn mei hjt]roUp*ttiBm
Rumex maritimus
Goudzuring
Krauw* Ampfer, Hum ex criapos.
Knloet-Atnpfer, Rumex renglomenta*.
Rumex sanguineus
Bloedzuring
Botanische tekeningen. Bronvermelding:
Alle illustraties komen uit prachtige oude Botanische publicaties,
die nu vrij zijn van auteursrechten: De eerste publicaties dateren
van voor 1923 en de auteur is meer dan 70 (of beter meer dan 100)
jaar geleden overleden.
Flora Batava 1800-1934 met illustraties van Jan Kops (1975-1849)
Deutschlands Flora in Abbildungen 1796 met illustraties van Jacob
Sturm (1771-1848)
Flora Londinensis 1787-1826 met illustraties van William Curtis
(1746-1799)
Nordens Flora 1917 met illustraties van Carl Hansen (1873-1931)
