Jean 90 jaar
Zeevonk
O
De najaarsvergadering op
dinsdag 11 december
Agressieve Buizerds
Korte berichten
klimmer te gast bent bij een roofvogelnest. Ga met respect met
het nest en haar bewoners om" gevolgd door "Bij alle ringac-
tiviteiten staat de gezondheid van de vogels voorop". Dat dit
respect niet altijd wederzijds is zal later uit dit verhaal blijken.
Behalve de jongen op het nest zijn ook pa en ma roofvogel
niet altijd even blij met het feit dat hun jongen vroegtijdig
tijdelijk het nest verlaten om gemeten, gewogen en voorzien
van ringen te worden. Het verschilt echter sterk van individu
tot individu hoe zich dit uit. Vaak hangen ze of alarmerend
boven het nest of zijn ze in zijn geheel verdwenen. Een enkele
keer komt het tot een schijnaanval, vooral Havik heeft daar een
handje van. Slechts één keer was een Slechtvalk zodanig fana
tiek in het verdedigen van de nestbak dat het een kras op de
bovenkant van mijn hand opleverde. Van de oudervogels heb
je dus eigenlijk niet zo veel te vrezen. Tot nog toe presteerde
ik het altijd om ongehavend de grond weer te bereiken. Tot 14
juni jongstleden...
We zijn op een verlaten erf in de omgeving van Philippine om
het laatste nest Buizerds van het jaar te ringen. De stam van
de betreffende boom is grotendeels begroeid met klimop,
gesplitst op 3 meter boven de grond en verder dicht vertakt.
Het is daarmee niet de gemakkelijkste boom om in te klimmen,
maar ik heb er alle vertrouwen in dat het gaat lukken. Als ik op
nesthoogte, 10 meter boven de grond, ben aanbeland en mijn
hoofd de eerste keer boven het nest uitsteek levert me dat me
teen een forse krauw op. Ingeklemd tussen nest en takken en
met de andere stam in mijn rug zijn er geen uitwijkmogelijkhe
den. De jonge Buizerd gaat opnieuw de aanval in, dit keer moet
mijn neus het ontgelden. De derde en laatste uithaal is gericht
op mijn oog. Verrast door wat me allemaal overkomt, klim ik
nog een metertje hoger en breng mezelf in een iets aangena
mere positie. Terwijl ik me wil zekeren boven het nest blijft het
jong op alle mogelijk manieren duidelijk maken niet van mijn
komst gediend te zijn. Uiteindelijk gaat de jongedame hierin zo
ver dat ze van het nest naar me toe springt en zich vastgrijpt in
mijnT-shirten klimharnas.
Broederlief ligt ondertussen stil op het nest en verroert zich al
die tijd niet. Hoe groot kan het contrast binnen één nest zijn.
Als ik de jongen eenmaal in bedwang heb en naar de grond
heb laten afzakken heb ik een mooi uitzicht op Henk die even
eens de grootste moeite heeft de jongen van ringen te voor
zien en alle maten en gewichten op te nemen.
Een combinatie van het verreweg meest agressieve jong in
mijn korte carrière als klimmeren een ongemakkelijke situa
tie bij het nest maakte dat ik deze keer met bebloed gezicht
uiteindelijk terug op de grond beland. Een bijzondere ervaring
rijker, achteraf kunnen we er smakelijk om lachen, nog niet we
tende dat enkele weken later een jonge Wespendief me in mijn
mond zal schijten... het is een bijzonder voorrecht om klimmer
te mogen zijn!
Bij het nest, de aanval werd vastgelegd met een bodycam.
Foto: Bas de Maat
De steltkluut herfst 20 J 8
Onderweg naar weer een nieuw nest. Foto: Carola André
Door: Marian Sponselee
Op 15 juli hebben we na een laagwa-
tertelling de 90e verjaardag van Jean
Maebe gevierd. Namens alle Saefïtinghe
tellers heeft Henk Castelijns een foto
boek met foto's van de meeste tellers en
hoogtepunten uit de vele onderzoeken
waaraan Jean heeft meegewerkt over
handigd. Jean genoot zichtbaar van het
cadeau en het gezelschap. Achter elke
foto gaan diverse verhalen schuil. Deze
Door: Carola André
Doordat ik vorig jaar een foto op Face-
book zag, van zeewater met een blauwe
gloed, werd mijn interesse gewekt, en
ging meer informatie hierover zoeken.
Ik las dat het blauwachtige licht werd ver
oorzaakt door zeevonk, een bolvormige
ééncellig organisme. Als zeevonk heftig
wordt bewogen zorgt een chemische
reactie ervoor dat hij licht gaat uitstralen.
Het oplichten is bedoeld om vijanden af
te schrikken. Bij ruw weer gaat de zeevonk
naar rustiger, dieper water.
De zeevonk is een relatief grote een
cellige. Hij ziet eruit als een doorzichtig
ballonnetje met een staart aan de achter
kant. Hoewel de zeevonk zelf niet giftig
is, kunnen zich bij massale aanwezigheid
ophopingen van ammoniak voordoen die
schadelijk zijn voor het aquatisch milieu
zal Jean graag aan geïnteresseerden
vertellen. Een mooi aandenken aan de
ontelbare uren in zijn Saeftinghe. Sinds
oktober 1990 heeft Jean deelgenomen
aan 204 laagwater- en 269 hoogwater
tellingen. En hij gaat stug door. Komen
de hoogwatertelling op 29 september
zal hij vast weer van de partij zijn. Voor
iedereen die vogels wil leren herkennen
een aanrader om mee te gaan. Jean
legt met veel kennis en geduld alles uit
De zeevonk komt voor in zowel koele
kustgebieden als baaien van subtropische
gebieden. Afhankelijk van de klimatolo
gische omstandigheden kan de bloei van
zeevonk paars, rood of groen zijn. Het wa
ter kan hierdoor een oranje kleur krijgen.
In het voorjaar en het begin van de zomer
geeft de zeevonk bij beweging licht door
bioluminescentie. Dit zorgt voor lichtef
fecten in de golven, in de voetsporen van
strandwandelaars en rond mensen die
zwemmen in de zee. Deze effecten kun
nen we dus ook in België en Nederland
zien, voornamelijk bij warm weer en in on
diep water. De luminescente reactie wordt
veroorzaakt door het pigment luciferine
en het enzym luciferase wanneer deze
in aanraking komen met zuurstof. Deze
gloed is meestal blauw of groen.
Toen ik naar de weersvoorspellingen
in juni keek en zag dat het een tijdlang
watje graag wil weten. Voor ons zijn de
tellingen samen met Jean nog steeds
leerzaam en zeer aangenaam.
warm weer zou blijven, ben ik best wel
vaak 's nachts naar de Westerschelde ge
gaan om te kijken of ik zeevonk zag. Ook
volgde ik de waarnemingen op Twitter.
Ik zag het wel, maar het was minimaal.
Op een avond las ik dat het in Cadzand
was gezien en ben de avond daarna naar
Breskens gereden, omdat je daar met de
auto op de Panoramaweg kan staan. Wat
ik daar zag, was eigenlijk ongelooflijk,
gewoon magisch en met geen pen te
omschrijven.
Ik was dan ook heel blij met de foto,
die als voorblad van deze Steltkluut is
gebruikt, zodat ik mijn waarneming kan
delen met andere mensen. Het is echt een
aanrader om bij een warme zwoele zo
meravond naar de kust te gaan, want wie
weet is er zeevonk. Het hoeft natuurlijk
niet zo te zijn, het is helaas niet te voor
spellen, waar de eencellige zich bevindt.
De ledenvergadering wordt gehouden op dinsdag 11
december om 19.30 uur in onze clubruimte, Edvard
Grieghof 113, Terneuzen (ingang aan achterzijde).
Agenda:
Welkom
Mededelingen
Begroting 2019
Verslagen werkgroepen over 2018,
per werkgroep maximaal 10 minuten
Rondvraag
Pauze
Napauzeprogramma: Leden worden
uitgenodigd een presentatie te houden,
mag heel kort zijn, graag aanmelden via
info@steltkluut.nl
De natuurwerkdag op zaterdag 3 november te Axel
Dit jaar gaan we op de eerste werkdag van de knotwerkgroep
aan de slag in en rondom het Axelse bos. In de heemtuin
rondom de watertoren en in de omgeving staan heel wat
knotbomen die kunnen worden gesnoeid. Een poe! kan
worden opgeschoond. Daarnaast is er in het omringende bos
genoeg dunwerk te doen. Bomen kunnen worden gekapt
om andere bomen meer groeiruimte te geven. Het startpunt
is om 10.00 uur aan de watertoren, aan de Kinderdijk te Axel,
daar worden ook de pauzes gehouden.
Ook in Ciinge op het terrein van Stichting Tragel (verzamelen
om 10.00 uur in de plantenkas van Tragel} wordt weer ge
werkt aan het bosje, de knotbomen en de poel. ledereen kan
meedoen en wordt voorzien van een natje en droogje. Aan
melden via: www.natuurwerkdag.nl. Op beide locaties zoeken
we nog vrijwilligers die iets kunnen betekenen in de begelei
ding van groepen. Want een flink deel van de deelnemers zijn
kinderen, die soms wat hulp kunnen gebruiken. Bij het sluiten
van de redactietermijn voor dit nummer waren echter nog
erg weinig zaken vastgelegd. Het kan dus zijn dat er nog een
afwijkend programma komt. Kijk dus ook even goed op de
site Natuurwwerkdag.nl voordat u zich aanmeldt.
