Zoeken Mossen en korstmossen Gesloten kleimos Parapluutjesmoseen levermos Gewoon stapel bekertje Plat dambordje Ruig haarmos Muisjesmos korstmossen. Een korstmos is een wezentje dat bestaat uit een alg en een schimmel. Het houdt zich met kleine draadjes vast aan de boom of steen. De alg en de schimmel kunnen niet zonder elkaar en hebben elkaar nodig om bouwstoffen en voedsel te maken. De algensoorten, die in korstmossen voorkomen kunnen ook vrij leven. Andersom gebeurt dat bijna nooit. Vorm en kleur Korstmossen kunnen allerlei vormen en kleuren hebben. Soms zijn ze genoemd naar dat waar ze op lijken. Wel eens gehoord van Patatzakbekermos of de Rode heidelucifer? Daar kun je je vast wel iets bij voorstellen. Of wat dacht je van boerenkool mos, paardenhaarmos of citroenkorst? Soorten Het is niet altijd zo simpel. Er zijn wel 700 soorten in Nederland. Soms zijn die maar moeilijk van elkaar te onderscheiden. Met het blote oog zijn de kenmerken nauwelijks zichtbaar. Bij sommige soorten is de grootte van de sporen een kenmerk en daar heb je toch echt een microscoop bij nodig. In speciale gevallen moet er zelfs een chemisch middeltje aan te pas komen om te kijken of het nu die ene of toch die andere soort is. De helft van al die soorten in ons land is zeldzaam of gaat sterk achteruit. Zij staan op de Rode Lijst. Dat betekent dat ze bedreigd worden en dat er iets gedaan moet worden om deze soorten te beschermen zodat ze weer in aantal kunnen toenemen. Net als planten zijn veel korstmossen gebonden aan een bepaald leefgebied. Waar welke soorten groeien hangt af van hoe zuur, voedselrijk en vochtig de ondergrond is waarop ze zitten. De ene soort houdt van zuur, de andere juist niet, de volgende van een voedselarme ondergrond en weer een andere van een voedselrijkere. Ook vochtigheid bepaalt welke soorten ergens groeien of niet. Licht of donker en open of beschutte plaatsen hangen daarmee samen. Kwaliteitsmeter Wortels heeft een korstmos niet. Het haalt alle benodigde vocht en voedingsstoffen uit de lucht. Het is dan ook belangrijk dat die lucht goed is: niet vervuild en niet te droog. Het is leuk om naar korstmossen te kijken en ze zijn niet moeilijk te vinden. Doe maar eens een rondje buiten en je zult er al gauw een aantal zien: op de stoep, de muur, het dak, of op stam van de boom. Vergelijk de vormen maar eens. Je zult zien dat er globaal vier vormen van korstmossen zijn: Korstvormige soorten Bladvormige soorten Struikvormige soorten Baardmossen Korstmossen reageren vrij snel op veranderingen. Hierdoor zijn ze te gebruiken als meetinstrument voor vervuilde lucht. Een voorbeeld: als je soorten die normaal van een niet zure ondergrond houden op een zure ondergrond ziet, dan kan dat betekenen dat er iets met de lucht aan de hand is. Dat er bijvoorbeeld een stof in zit, die er voor zorgt dat de zuurgraad van de ondergrond waar het korstmos groeit verandert.

Tijdschriftenbank Zeeland

de Steltkluut | 2019 | | pagina 23