Zoeken
Mossen en korstmossen
Gesloten kleimos
Parapluutjesmoseen levermos
Gewoon stapel bekertje
Plat dambordje
Ruig haarmos
Muisjesmos
korstmossen. Een korstmos is een
wezentje dat bestaat uit een alg en
een schimmel. Het houdt zich met
kleine draadjes vast aan de boom of
steen. De alg en de schimmel kunnen
niet zonder elkaar en hebben elkaar
nodig om bouwstoffen en voedsel
te maken. De algensoorten, die in
korstmossen voorkomen kunnen ook
vrij leven. Andersom gebeurt dat
bijna nooit.
Vorm en kleur
Korstmossen kunnen allerlei
vormen en kleuren hebben. Soms
zijn ze genoemd naar dat waar ze
op lijken. Wel eens gehoord van
Patatzakbekermos of de Rode
heidelucifer? Daar kun je je vast wel
iets bij voorstellen. Of wat dacht je
van boerenkool mos, paardenhaarmos
of citroenkorst?
Soorten
Het is niet altijd zo simpel. Er zijn
wel 700 soorten in Nederland. Soms
zijn die maar moeilijk van elkaar te
onderscheiden. Met het blote oog zijn
de kenmerken nauwelijks zichtbaar.
Bij sommige soorten is de grootte
van de sporen een kenmerk en daar
heb je toch echt een microscoop bij
nodig. In speciale gevallen moet er
zelfs een chemisch middeltje aan te
pas komen om te kijken of het nu die
ene of toch die andere soort is. De
helft van al die soorten in ons land is
zeldzaam of gaat sterk achteruit. Zij
staan op de Rode Lijst. Dat betekent
dat ze bedreigd worden en dat er iets
gedaan moet worden om deze soorten
te beschermen zodat ze weer in
aantal kunnen toenemen.
Net als planten zijn veel korstmossen
gebonden aan een bepaald leefgebied.
Waar welke soorten groeien hangt af
van hoe zuur, voedselrijk en vochtig
de ondergrond is waarop ze zitten.
De ene soort houdt van zuur, de
andere juist niet, de volgende van een
voedselarme ondergrond en weer een
andere van een voedselrijkere. Ook
vochtigheid bepaalt welke soorten
ergens groeien of niet. Licht of
donker en open of beschutte plaatsen
hangen daarmee samen.
Kwaliteitsmeter
Wortels heeft een korstmos niet.
Het haalt alle benodigde vocht en
voedingsstoffen uit de lucht. Het is
dan ook belangrijk dat die lucht goed
is: niet vervuild en niet te droog.
Het is leuk om naar korstmossen
te kijken en ze zijn niet moeilijk
te vinden. Doe maar eens een
rondje buiten en je zult er al gauw
een aantal zien: op de stoep, de
muur, het dak, of op stam van de
boom. Vergelijk de vormen maar
eens. Je zult zien dat er globaal
vier vormen van korstmossen zijn:
Korstvormige soorten
Bladvormige soorten
Struikvormige soorten
Baardmossen
Korstmossen reageren vrij snel op
veranderingen. Hierdoor zijn ze te
gebruiken als meetinstrument voor
vervuilde lucht. Een voorbeeld: als
je soorten die normaal van een niet
zure ondergrond houden op een
zure ondergrond ziet, dan kan dat
betekenen dat er iets met de lucht
aan de hand is. Dat er bijvoorbeeld
een stof in zit, die er voor zorgt dat
de zuurgraad van de ondergrond waar
het korstmos groeit verandert.